Od ponad sześciu lat rabin Yonatan Neril promuje w Izraelu międzywyznaniowe centrum zajmujące się wyzwaniami środowiskowymi. Dlaczego międzywyznaniowe? W Ziemi Świętej chrześcijanie, żydzi i muzułmanie żyją na tej samej ziemi, oddychają tym samym powietrzem i piją tę samą wodę. "Wyzwania środowiskowe przekraczają granice i przynależność religijną, dlatego też istnieje wspólny przedmiot zainteresowania ludzi różnych narodowości i religii."Dlatego też "wymagają współpracy wszystkich wyznań".
Czy możesz wyjaśnić, czym jest Interfaith Center for Sustainable Development (ICSD), kiedy zostało założone i przez kogo oraz jakie cele realizuje?
-Interfaith Center for Sustainable Development (ICSD) działa na rzecz katalizowania przejścia do zrównoważonego, dostatniego i świadomego duchowo społeczeństwa poprzez przywództwo wspólnot wyznaniowych. ICSD łączy wspólnoty wyznaniowe, nauczycieli i liderów w celu promowania współistnienia, pokoju i zrównoważonego rozwoju poprzez rzecznictwo, edukację i projekty zorientowane na działanie. Organizację założyłem w 2010 roku.
Co skłoniło Cię do założenia Centrum i czy widzisz, że Ziemia stoi przed bezprecedensowymi wyzwaniami, do tego stopnia, że zagraża to jej przetrwaniu?
-To, co mnie zmotywowało do założenia ośrodka, to świadomość, że w Ziemi Świętej chrześcijanie, żydzi i muzułmanie żyją na tej samej ziemi, oddychają tym samym powietrzem i piją tę samą wodę. Wyzwania środowiskowe przekraczają granice i przynależność religijną, dlatego też istnieje wspólny przedmiot zainteresowania ludzi różnych narodowości i religii.
Jest to centrum międzywyznaniowe, czy możesz wyjaśnić, co skłoniło cię do zrobienia tego w taki sposób, nie tylko w kontekście religii żydowskiej?
-Wychodząc z założenia, że zarówno kryzys ekologiczny, jak i duchowy są globalne, sposób ich rozwiązania również musi być globalny. To właśnie tutaj współpraca międzyreligijna jest tak ważna. W lipcu ubiegłego roku uczestniczyłem i przemawiałem na konferencji prasowej w Hiszpanii, gdzie naukowcy i członkowie duchowieństwa połączyli się we wspólnej sprawie na rzecz zrównoważonego rozwoju. Konferencja zakończyła się opracowaniem Deklaracja Torreciudadco było szeroko komentowane w hiszpańskiej prasie.
Niniejsze oświadczenie jest wynikiem Międzynarodowego Seminarium na temat współpracy między nauką a religią w zakresie troski o środowisko naturalne, opartego na encyklice Laudato Si papieża Franciszka. W seminarium wzięli udział naukowcy, teologowie i przywódcy religijni zainteresowani problemami środowiska naturalnego z głównych tradycji duchowych świata. Deklaracja jest otwarta dla tych, którzy uznają znaczenie kwestii środowiskowych i potrzebę promowania większej współpracy między naukami ścisłymi a głównymi tradycjami religijnymi i duchowymi ludzkości, aby przyczynić się do ich rozwiązania.
Pierwsza część Deklaracji mówi: "Zdecydowana większość ludzi na naszej planecie wierzy w znaczenie tradycji duchowych i religijnych w ich codziennym życiu. Tradycje te stanowią ważne źródło inspiracji i podstawę ich wartości moralnych oraz światopoglądu na temat tego, kim jesteśmy w relacji do Boga, do Ziemi i do siebie nawzajem.
Jak wskazano w. Laudato SiPowinno to sprowokować religie do podjęcia dialogu ze sobą, aby dbać o przyrodę, bronić ubogich, budować sieci szacunku i braterstwa" (n. 201).
Jakie kanały działania realizujesz w tych latach, a dokładniej w 2016 roku?
-W tym roku realizujemy pięć kanałów działania. Pierwszym z nich jest Faith and Ecology Project, program promujący edukację chrześcijan, muzułmanów, Żydów w kwestiach wiary i ekologii. Skupiając się na formacji wartości i metodach nauczania dla duchownych i wschodzących liderów wiary, ICSD stara się stworzyć efekt wykładniczy. ICSD organizuje warsztaty dla dyrektorów seminariów, nauczycieli i studentów oraz wydało pierwszy raport na temat kursów wiary i ekologii w Ameryce Północnej.
Drugim jest Women's Interfaith Ecology Project. Skupia ona młode chrześcijanki, muzułmanki i żydówki w Jerozolimie na wspólnych działaniach mających na celu promowanie zrównoważonego rozwoju środowiska, wzmacnianie więzi między wspólnotami i przezwyciężanie konfliktów międzyreligijnych. Poprzez skupienie się w szczególności na kobietach, projekt ten ma na celu podkreślenie roli kobiet w działaniu jako agentów zmian, dostarczając konkretnych narzędzi i wzmacniając ich głosy w edukacji wiary i ruchu ekologicznym. Jednocześnie projekt pozytywnie zachęca do połączenia międzywyznaniowego i podejścia międzykulturowego w celu pracy na rzecz pokojowego pojednania i zajęcia się kwestiami będącymi przedmiotem wspólnego zainteresowania.
Faith and Earth Science Alliance to trzeci projekt, który wykorzystuje wideokonferencje i spotkania na żywo, aby połączyć czołowych przywódców religijnych, duchowych i naukowych na całym świecie i szerzyć wspólne przesłanie w kierunku ochrony środowiska. Materiały wideo z tych spotkań będą rozpowszechniane za pośrednictwem sieci społecznościowych i mediów w celu promowania świadomości publicznej, woli politycznej i działań.
Równocześnie mamy Międzywyznaniowe Konferencje Ekologiczne. Stanowią one forum dla przywódców religijnych i naukowców, na którym można porozmawiać o skrzyżowaniu wiary i kwestii środowiskowych. ICSD zorganizowało, wraz z naszymi partnerami, cztery międzywyznaniowe konferencje ekologiczne. Konferencje były relacjonowane w ponad 60 międzynarodowych mediach. Tworzą one również wspólną płaszczyznę i prowadzą do pozytywnych zmian między muzułmanami, Żydami i chrześcijanami, Palestyńczykami i Izraelczykami.
Na koniec wspominam o Eco Israel Tours, oddziale ICSD, który pracuje z grupami łączącymi ekologię, Izrael i nauki wiary. Wycieczka Yehuda Machane po Jerozolimie jest jednym z dwunastu oferowanych programów. W ciągu ostatnich pięciu i pół roku pracowaliśmy z ponad 3 tysiącami uczestników.
Czy ICSD jest skierowany bardziej konkretnie do duchownych, w tym seminarzystów, czy też do każdej osoby lub instytucji zainteresowanej wiarą i środowiskiem?
-Jeden z naszych projektów jest skierowany specjalnie do seminariów, a pozostałe do innych odbiorców.
Czy czują się wspomagani lub wspierani przez rządy, biznes i społeczeństwo obywatelskie, czy też mają trudności z przedstawieniem swoich pomysłów? Kto najlepiej reaguje na ich projekty i zadania?
-Większość wsparcia filantropijnego dla naszej pracy pochodzi od fundacji i osób prywatnych. Ambasada Niemiec w Tel Awiwie również wspierała nasze działania. Mamy też stowarzyszenia i inne organizacje pozarządowe, mające siedziby w kilku krajach. ICSD posiada unikalny zakres partnerstwa z instytucjami religijnymi w Izraelu, co umożliwi realizację naszych programów środowiskowych w różnych społecznościach.
Czy ICSD ma jakieś nowe projekty, które może przekazać?
-Projekt "zazielenienia" instytucji religijnych w Jerozolimie obejmie trzy instytucje religijne: kościół, meczet i synagogę lub seminarium. Jest to proces "zazieleniania" zarówno budynku i terenu, jak i treści edukacyjnych przekazywanych członkom kongregacji. Zaangażowana będzie co najmniej jedna instytucja muzułmańska, jedna żydowska i jedna chrześcijańska. Projekt stworzy modele ekologicznej transformacji jerozolimskich instytucji religijnych, poprzez zaangażowanie w edukację ich liderów i członków w zakresie działań na rzecz poprawy stanu środowiska.
