Wielki Post - czas cudów"Ascetyczna droga wielkopostna (...) ma za cel przemianę osobistą i kościelną. Przemiana, która w obu przypadkach znajduje swój model w Jezusie i dokonuje się dzięki łasce Jego paschalnego misterium". Słowa papieża zawarte w orędziu na Post 2023 r. podsumowuje tajemnicę tego sezonu liturgicznego.
Cykliczne powtarzanie nie może prowadzić do tego, że będziemy postrzegać ten czas jako kolejne święto. Św. Josemaría Escrivá, założyciel Opus Deinapisał w "To Chrystus, który przechodzi obok"Ten moment jest wyjątkowy; to boska pomoc, którą należy przyjąć. Jezus przechodzi obok nas i oczekuje od nas - dziś, teraz - wielkiej przemiany".
Środa Popielcowa
Jest wskazania że już w II wieku wierni stosowali praktyki przygotowujące do dni świątecznych WielkanocWydaje się jednak, że przygotowania te były przestrzegane tylko w Wielki Piątek i Wielką Sobotę, poprzez post i abstynencję. Stopniowo, z czasem zwyczaje te były przedłużane, aż osiągnęły okres czterdziestu dni, który przeżywamy dzisiaj. Ta liczba, 40, nie jest przypadkowa, ponieważ przypomina zarówno wędrówkę Izraela po pustyni, jak i odosobnienie Chrystusa przed rozpoczęciem jego publicznej działalności.
Od IV wieku struktura Wielkiego Postu zaczęła się ustalać i kształtować w obecnej formie. Wejście w ten okres liturgiczny wyznacza Środa Popielcowa, dzień, w którym nakłada się wiernym popiół i przypomina: "Prochem jesteś i do prochu powrócisz".
Z palmami z Niedzieli Palmowej poprzedniego roku, nałożenie popiołu pomaga wiernym wejść w okres liturgiczny, którego trzeźwość pozwala skupić wzrok na Chrystusie i Jego zbawczej tajemnicy.
Wielki Post - czas pokuty
Kościół na Zachodzie prosi katolików o wzmożenie ducha pokuty w okresie Wielkiego Postu i jako wskazówkę ustanawia dwa obowiązkowe umartwienia: z jednej strony post w Środę Popielcową i Wielki Piątek; z drugiej strony wstrzemięźliwość od mięsa w Środę Popielcową i we wszystkie piątki w tym okresie liturgicznym.
Na stronie wschódTradycja jest jednak nieco inna. Uderzające jest na przykład to, że w okresie Wielkiego Postu Msze Święte odprawiane są tylko w soboty i niedziele. Ponadto abstynencja od mięsa nie ogranicza się tylko do piątków, ale chrześcijanie wschodni nie jedzą mięsa i nabiału w żadnym dniu w tym okresie.
Co powiedział papież?
25 stycznia papież Franciszek napisał m.in. wiadomość na Wielki Post 2023 roku. Mówił w niej o tym, że "asceza wielkopostna jest zobowiązaniem, zawsze ożywionym przez łaskę, do przezwyciężenia naszego braku wiary i naszego oporu, aby pójść za Jezusem drogą krzyża". Franciszek wykorzystał fragment przemienienia jako wyraźny obraz tego okresu liturgicznego. Ten epizod uczy nas, że "musimy pozwolić się prowadzić przez Niego do miejsca opuszczonego i wyniesionego, oddalając się od przeciętności i próżności".
Ze swej strony papież Benedykt XVI, w pierwszym wiadomość Wielki Post, który opublikował, stwierdził, że "jest to uprzywilejowany czas wewnętrznego pielgrzymowania ku Temu, który jest źródłem miłosierdzia. Jest to pielgrzymka, w której On sam towarzyszy nam przez pustynię naszego ubóstwa, podtrzymując nas na drodze do intensywnej radości Wielkanocy".
A święty Jan Paweł II pragnął poruszyć serca wszystkich wiernych w 1987 zadając kilka bardzo bezpośrednich pytań, które służą jako egzamin zarówno na początku, jak i na końcu tej pokutnej drogi: "Czy odejdziemy z tego Wielkiego Postu z zarozumiałym sercem, pełni siebie, ale z pustymi rękami dla innych? Czy też przybędziemy na Wielkanoc, prowadzeni przez Dziewicę z Magnificat, z biedną duszą, głodną Boga, i z rękami pełnymi wszystkich Bożych darów, aby rozdać je światu, który tak bardzo ich potrzebuje?".
