PodpisySantiago Leyra Curiá

Trzech współczesnych filozofów i istnienie Boga

W tym artykule przyjrzymy się przemyśleniom na temat istnienia Boga trzech filozofów: Mikołaja z Kuzy, Kartezjusza i Pascala.

11 styczeń 2024-Czas czytania: 5 minuty

Mikołaj z Kuzy

Mikołaj z Cusa urodził się w niemieckim mieście Cusa (Kues), urodził się w 1401 roku i zmarł w 1464 roku. Jego główną książką i arcydziełem jest "De docta ignorantia".. Według niego istnieje kilka sposobów poznania: po pierwsze, przez zmysły, które nie dają nam wystarczającej prawdy, ale tylko za pomocą obrazów lub wrażeń. Po drugie, przez rozum lub zrozumienie, które rozumie abstrakcyjnie i fragmentarycznie te obrazy lub wrażenia w ich różnorodności. Po trzecie, przez inteligencję, która, wspomagana przez nadprzyrodzoną łaskę, prowadzi nas do prawdy o Bogu. Prawda ta uświadamia nam, że nieskończona Istota jest nieprzenikniona; wtedy rozumiemy naszą ignorancję wobec nieskończonej Istoty; to jest to, do czego prowadzi nas prawdziwa filozofia, do "wyuczona ignorancja"Najwyższa wiedza polega na tym.

Przyjaciel papieża Eugeniusza IV, papieża unii chrześcijańskiej, był członkiem papieskiej delegacji, która towarzyszyła cesarzowi Janowi VIII i patriarsze Józefowi w ich podróży z Konstantynopola do Włoch, co zaowocowało powrotem i zjednoczeniem Greckiego Kościoła Prawosławnego z Kościołem Rzymskokatolickim.

Podczas podróży powrotnej z misji do Konstantynopola miał decydujące doświadczenie na pełnym morzu dla swojej koncepcji filozoficznej: jak horyzont morza wydaje się być rozciągnięty jak linia prosta, a jednak to, co widać, jest częścią koła o bardzo dużym promieniu ze względu na kulisty kształt Ziemi. To doświadczenie wpłynęło na treść jego pracy "De docta ignorantia": wiemy, że nasza skończoność nigdy nie może dotrzeć do prawdy w całej jej pełni i precyzji; a im bardziej jesteśmy świadomi naszej ignorancji, tym bardziej staje się ona wyuczoną ignorancją, filozoficzną mądrością; ta mądrość zaczyna się od wątpliwości, ale zakłada istnienie prawdy, która może opierać się tylko na nieskończonej, wiecznej i twórczej inteligencji.

Unia kościołów została ogłoszona 6-7-1439 r. w kościele Santa Maria dei Fiori we Florencji. Jednak po krótkim czasie unia upadła. Metropolita kijowski Izydor ogłosił unię po przybyciu do Moskwy, ale wkrótce został aresztowany przez księcia Wasilija, który zakazał rosyjskiemu kościołowi akceptowania jakiejkolwiek unii z łacinnikami.

W Cesarstwie Bizantyjskim greccy biskupi, po powrocie z Florencji, napotkali niekorzystny klimat społeczny; chociaż unia została ogłoszona w katedrze św. Zofii w dniu 12-12-1452 r., w obecności cesarza Konstantyna XI, legata papieskiego i patriarchy bizantyjskiego, wybuchł gwałtowny tumult ze strony duchowieństwa i mnichów, którzy wznieśli okrzyk, wspierany przez masy: "Niech turban Turków panuje nad Konstantynopolem, a nie mitra Łacinników!".

Pół roku później to wołanie miało się smutno spełnić: 29-5-1453 r. stolica upadła na rzecz Turków, ostatni cesarz Cesarstwa Wschodniego zginął w bitwie, a Cesarstwo Bizantyjskie zakończyło swoje dni. W Rzymie Izydor z Kijowa, który uciekł z Rosji, i Besarion z Nicei, którzy zostali dwoma kardynałami Kościoła powszechnego, przez lata byli jak żywe wspomnienie czegoś, co mogło być, ale nie było, ponieważ ludzie nie chcieli, aby było. Rozmyślając nad upadkiem Konstantynopola, Mikołaj z Kuzy stworzył swoją wspaniałą wizję przyszłego powszechnego pojednania w swoim dziele "De pace fidei". (O pokoju wiary), ukończony przed 14-1-1454.

Podążając za papieżem Piusem II na wybrzeże Adriatyku, gdzie miał dołączyć do chrześcijańskiej floty krucjatowej przeciwko tureckiej inwazji, Mikołaj doznał ostatniego ataku przewlekłej choroby i zmarł w Todi (Umbria) 11-8-1464 roku. Trzy dni później w Ankonie zmarł jego przyjaciel Eneasz Sylwiusz, papież Pius II. Szczątki Mikołaja z Cusa zostały przeniesione do Rzymu i pochowane w kościele kardynała tytularnego, św. Piotra w Vinculis. Jego serce spoczywa w Kues (Cusa), około 50 km na północny wschód od Trewiru, w jednej z jego fundacji, szpitalu św. Mikołaja, który przez ponad pięć wieków mieścił ubogich i chorych, i gdzie przechowywane są cenne klasyczne, patrystyczne i średniowieczne manuskrypty, które Mikołaj zebrał podczas swoich podróży po Wschodzie i Zachodzie.

René Descartes, pochodzący z Hagi (w Touraine we Francji), urodził się w 1596 roku i zmarł w 1650 roku. Kształcił się w jezuickiej szkole w La Fleche. W 1640 r. udał się do Paryża, gdzie był całkowicie sceptyczny. Aby zobaczyć świat, podjął życie wojskowe w Holandii, gdzie mieszkał od 1629 roku. Od 1649 r. przebywał w Sztokholmie na zaproszenie królowej Krystyny, na której konwersję na katolicyzm wpłynęły rozmowy z samym Kartezjuszem, który wcześniej się nawrócił.

Uważa, że myśl nie zasługuje na zaufanie, ponieważ często popada w błąd. Z drugiej strony matematyka i logika nie są naukami, które służą poznaniu rzeczywistości. W swojej filozofii nie dopuszcza ani jednej prawdy, w którą można by wątpić. Nie ma nic pewnego oprócz mnie, a ja jestem niczym innym jak rzeczą, która myśli. Jest to pierwsza niepodważalna, oczywista prawda: "cogito, ergo sum".

Ale dalej Kartezjusz mówi: Znajduję w moim umyśle ideę Boga, najdoskonalszej, nieskończonej, wszechmocnej istoty, która wie wszystko. Idea ta nie może pochodzić z niczego, nie może też pochodzić ode mnie, który jestem niedoskonały, skończony, słaby, pełen niewiedzy, ponieważ wtedy skutek przewyższałby przyczynę, a to jest niemożliwe. Dlatego pomysł Idea Boga musiała zostać umieszczona we mnie przez nadrzędną istotę, która osiąga doskonałość tej idei, czyli przez samego Boga.

Urodzony w 1623 roku w Clermont-Ferrand we Francji, w rodzinie prawników i finansistów, Blaise Pascal otrzymał wykształcenie humanistyczne i naukowe. W 1647 r. w Paryżu poznał filozofię Kartezjusza i samego Kartezjusza, od którego się zdystansował i którego ostro krytykował.

23 listopada 1654 r. przeżył głęboki wstrząs, który radykalnie zmienił jego życie, co zapisał w swoim piśmie "Memoriał".. W piśmie tym opisuje swoje spotkanie z żywym Bogiem, "Bogiem Abrahama, Izaaka i Jakuba, a nie Bogiem mędrców i filozofów: Bogiem Jezusa Chrystusa". Wymyślił projekt napisania szerokiej apologii chrześcijaństwa i zaczął robić notatki i zapiski, które zostały opublikowane po jego przedwczesnej śmierci, 19 sierpnia 1662 r., pod tytułem "Myśli"..

Do niedowierzania "erudycyjnych libertynów" oraz do zimnego i pewnego siebie rozumu, podobnego do Kartezjusza - który Pascal nazywa "duch geometrii", jest przeciwstawiony "duchowi finezji", który jest otwarty na całe, wzniosłe i dramatyczne, ludzkie doświadczenie. Duch ten obejmuje serce, ponieważ "serce ma powody, których rozum nie rozumie"..

Świadomość bycia nieszczęśliwym i potrzebującym odnowy jest pierwszym krokiem na ścieżce prowadzącej do odzyskania własnej pierwotnej wielkości. Pascalowska mądrość jest zatem nakazem nawrócenia. Jednym z wrogów tego nawrócenia jest divertimento, egzystencjalna powierzchowność, ucieczka od rzeczywistości poprzez oddawanie się rozrywkom, które próbują uniknąć jakiejkolwiek konfrontacji z tym, co istotne; innym wrogiem jest samowystarczalność jaźni, która zamyka się w zimnym i geometrycznym rozumowaniu, które zatapia serce.

Dla Pascala Bóg jest Istotą częściowo ukrytą, a częściowo jawną: jest wystarczająco jawny, abyśmy mogli dostrzec Jego rzeczywistość; ale jest też ukryty, tak że zbliżenie się do Niego wymaga wiary, poddania się i zasługi. Bóg objawia się nam w Jezusie Chrystusie jako Bóg żywy, Bóg, do którego zbliżamy się poprzez wiarę i miłość, która, wychodząc od uznania grzechu, otwiera się na ufność w Jego miłosierdzie.

AutorSantiago Leyra Curiá

Członek korespondencyjny Królewskiej Akademii Orzecznictwa i Legislacji w Hiszpanii.

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.
Banery reklamowe
Banery reklamowe