Dobrze znane są częste odniesienia papieża Franciszka do międzynarodowych konfliktów i napięć, kiedy mówi, że żyjemy w "trzeciej wojnie światowej w kawałkach".
Jest to wojna składająca się z wielu starć, w zasadzie nie globalnych, ale lokalnych i być może nie tylko wojennych.
Mogą one przybierać formę jednostronnych podbojów, wojen, międzynarodowych zniewag, upokorzeń i wielu innych przejawów, ale zawsze są to sytuacje, które oprócz straszliwych szkód dla życia i mienia, powodują podziały i nienawiść między narodami, które często przeżywają pokolenia, które je przeżyły.
Ponieważ jest to doświadczenie, które wszyscy znamy, wydaje się niemal zbędne mówienie, że to samo zjawisko występuje również w życiu poszczególnych ludzi.
Czasami cierpimy z powodu braku szacunku dla jednostki i jej praw, znosimy prawdziwą niesprawiedliwość, czasami jawnie rzeczywistą, a czasami postrzeganą jako taką, lub nie zakorzenioną w celowo szkodliwym zachowaniu.
Może to prowadzić do napięć między ludźmi, tymczasowych separacji lub długotrwałej wrogości, a nawet problemów psychologicznych.
Trzeba przyznać, że może nie być łatwo wyrwać się z tej dynamiki i zaoferować przebaczenie jako grę. Ta inna logika ma kilka wariantów: życzliwość, by przebaczyć, śmiałość, by prosić o przebaczenie, otwartość, by otrzymać przebaczenie, gdy jest ono oferowane.
Warto zatem zastanowić się, co oznaczają te wszystkie zachowania. Niektóre teksty w tym numerze przedstawiają różne podejścia: podstawowe aspekty antropologiczne, wyjaśnienia psychologiczne, rozważania filozoficzne i teologiczne.
Omówiono różnicę i reakcje między przebaczeniem a zapomnieniem lub między przebaczeniem a anulowaniem, a także przeanalizowano wąską granicę między prawdziwą prośbą o przebaczenie a strategią, która wykorzystuje je do osiągnięcia celów politycznych lub wybielenia wizerunku.
Przebaczenie jest trudniejsze, jeśli ma być przyjęte bez zakorzenionych predyspozycji behawioralnych.
Wychowanie w rodzinie i poza nią, a szerzej kształtujący cnoty nawyk tolerancji i zrozumienia, mają bardzo bezpośrednie pozytywne skutki osobiste i społeczne. A w kontekście życia chrześcijańskiego łaska otrzymana od Boga sprawia, że zdolność do przebaczania jest reakcją charakterystyczną dla chrześcijan.
W tym obszarze ten, kto przebacza, nie znajduje źródła swojej woli w swoim własnym stanie: najpierw otrzymuje przebaczenie i uczy się go od Boga, który wie, jak przebaczać, cokolwiek się stanie.