"Zaangażowanie na rzecz przywrócenia unii należy do całego Kościoła, do wiernych, jak również do pasterzy, każdego według jego własnej wartości, czy to w codziennym życiu chrześcijańskim, czy w badaniach teologicznych i historycznych" (Unitatis Redintegratio 5).
Chociaż od tego jasnego i kategorycznego stwierdzenia Soboru Watykańskiego II, a konkretnie Dekretu o ekumenizmie, upłynęło około 60 lat, możemy stwierdzić, że to wezwanie do promowania jedności wśród chrześcijan jest wciąż zadaniem oczekującym na realizację.
W konkretnym i praktycznym sposobie przeżywania i rozumienia doświadczenia wiary "zwykłych" chrześcijan nie ma zainteresowania, poszukiwania czy zaangażowanej i silnej troski o jedność - nie tylko z innymi wyznaniami chrześcijańskimi, ale nawet w obrębie wspólnot, do których należą.
W rzeczywistości powołanie ekumeniczne -gdy rozumie się i wie, czym jest, a nie traktuje się go z podejrzliwością czy podejrzeniem o pewien relatywizm, który jest owocem i modą tego pluralistycznego społeczeństwa ponowoczesnego - jest na ogół pojmowany jako "rzecz" kilku konkretnych chrześcijan, którzy ze względu na bardzo konkretne okoliczności oddali się tej sprawie.
Ale rzeczywistość jest taka, że odwieczny plan Boga w Trójcy Świętej został nam objawiony jako plan komunii ludzi między sobą i z Bogiem, i to jest ostateczny powód stworzenia, historii zbawienia, wcielenia oraz śmierci i zmartwychwstania Chrystusa: przyjąć i przyjąć, dzięki darowi Ducha, jedność wszystkich narodów w Chrystusie przez Ducha wobec Ojca, który jako łaska paschalna został na nas wylany: "Teraz w Chrystusie Jezusie wy, którzy niegdyś byliście daleko, zostaliście zbliżeni przez krew Chrystusa. On bowiem jest naszym pokojem, który z dwóch uczynił jedno i zburzył dzielący mur wrogości" (Ef 2, 13-14).
Komunia jest tym, co Bóg dał nam w darze w Chrystusie Jezusie i czego oczekuje od nas w odpowiedzi. Dla tego wszystkiego my, wierzący, każdy w swoim powołaniu i misji w Kościele, jesteśmy wezwani do pracy na rzecz jedności.
Ekumenizm duchowy
Istnieje kilka sposobów na rozmieszczenie tej misji. Po pierwsze, jest ekumenizm duchowy dzięki której, poprzez modlitwę, otwieramy się na przyjęcie daru Bożego, którego znakiem i owocem jest jedność.
Kiedy chrześcijanie różnych wyznań spotykają się, aby wspólnie się modlić, uznajemy i wyrażamy prawdziwą jedność, która już istnieje między nami, ponieważ zaszczepieni w Chrystusie przez chrzest, możemy wspólnie zwracać się do Ojca, aby Go przywoływać, manifestując w ten sposób naszą wspólną kondycję dzieci i braci.
Ten ekumenizm duchowość to kształtowanie w wierzących sposobu bycia w świecie naznaczonego postawami pojednania, dialogu, pokoju, akceptacji, słuchania i otwarcia na innych, uznania ich godności, wartości ich przekonań - nawet jeśli różnią się od własnych - ich doświadczenia wiary i ich świadectwa.
Szacunek i poważanie dla drugiego człowieka wyrabia się więc poprzez wzajemne poznanie, które jest podstawą ekumenizm przyjaźni.
Ekumenizm męczeństwa
Papież Franciszek przy wielu okazjach wspominał m.in. ekumenizm męczeństwa. "Męczennicy należą do wszystkich Kościołów, a ich cierpienie stanowi "ekumenizm krwi", który przekracza historyczne podziały wśród chrześcijan, wzywając nas wszystkich do promowania widzialnej jedności uczniów Chrystusa", (Wspólna deklaracja Franciszka i Karekina II w St. Etchmiadzin, Republika Armenii, 26 czerwca 2016 r.).
Jest wielu wiernych różnych wyznań chrześcijańskich, którzy oddali swoje życie, aby wyznać wiarę w Chrystusa. Nawet jeśli należą do innych wspólnot chrześcijańskich, uznajemy ich za prawdziwych męczenników i świadków.
Ten bolesny dramat, będący jednocześnie wydarzeniem łaski ze względu na wyrażone w nim świadectwo silnej miłości do Chrystusa, jest już znakiem jedności, a także stanowi dla świata ziarno komunii i pokoju.
Ekumenizm teologiczny.
W bardziej szczegółowym, ale równie bardzo potrzebnym obszarze jest ekumenizm teologicznyo. Związany z kontekstem uniwersyteckim, filozoficznym, teologicznym i historycznym, obejmuje refleksję i badania nad wiarą chrześcijańską i jej różnymi przejawami w różnych wyznaniach w celu poszukiwania dróg dialogu i komunii doktrynalnej.
Ta praktyka ekumenizmu wymaga poważnego przygotowania doktrynalnego, aby móc z osobistym przekonaniem zdać sprawę z własnego wyznania oraz otwartości na słuchanie i dialog z członkami innych wyznań chrześcijańskich, szukając sposobów dojścia do wspólnego rozumienia objawionych tajemnic przez lepsze poznanie się i wspólne zagłębienie w Tajemnicę Boga.
Bardzo znamienne jest wskazanie, że tylko z solidnego osobistego stanowiska wobec własnych przekonań, z głębokiej tożsamości, można stanąć w obliczu prawdziwego spotkania z odmiennymi i przyjęcia ich stanowisk widzenia, ponieważ prawdziwa tożsamość i przynależność nie generują zamknięcia czy bezruchu, przeciwnie, pozwalają wierzącemu, bez lęku, w wolności płynącej z tożsamości, wyjść na spotkanie drugiego, otworzyć się na niego, przyjąć go, podjąć wspólną drogę we wzajemnej wymianie wzajemnych dóbr i darów.
Ekumenizm działalności charytatywnej
W końcu jest. ekumenizm dobroczynności która stara się stawić czoła wyzwaniom społecznym i politycznym wspólnym dla wszystkich chrześcijan, gdzie możemy wyrazić zjednoczone świadectwo nowego sposobu życia i bycia w rzeczywistości, traktowania i kochania ludzi, który rodzi się z Ewangelii.
Ten ekumenizm praktyczny jest w tle Tygodnia Modlitwy o Jedność Chrześcijan, który właśnie kończymy w tym roku 2023, a który ma za hasło "...".Czyń dobro; czyń sprawiedliwość". (Iz 1:17).
Teksty i materiały, które zostały zaproponowane do medytacji i refleksji w tym tygodniu, zostały przygotowane przez Radę Kościołów Minnesoty we współpracy z Kościołem katolickim, przede wszystkim z diecezją St. Paul i Minneapolis.
Chrześcijanie w tym północnoamerykańskim państwie chcieli zająć się problemem rasizmu, który wciąż jest obecny w amerykańskim społeczeństwie. Ta rana rasowego wykluczenia i marginalizacji wymaga ekumenicznej refleksji, ponieważ w wielu przypadkach i przez długi czas była ona broniona i podtrzymywana przez tych, którzy uznawali się za chrześcijan.
Jest zatem absolutnie konieczne uznanie tej winy i promowanie przestrzeni i konkretnych aktów pojednania i przebaczenia, przyjmowania i szanowania odmiennych, cudzoziemców, imigrantów, uznając w nich wszystkich ich świętą godność i ukrytą obecność Chrystusa w każdej istocie ludzkiej, ponieważ przez wcielenie Chrystus zjednoczył się w pewien sposób z każdym człowiekiem.
Trwające pytanie o to tydzień modlitwy o jedność i na które każdy z nas może odpowiedzieć tylko w tajemnicy wolności brzmi: Co mam robić? Musimy zadać sobie to pytanie z odwagą, ponieważ istnieje wyjątkowe i osobiste "tak", które tylko każdy z nas może dać na rzecz ekumenizmu. Wielkie pragnienie Boga dotyczące jedności zależy również od ciebie.
Przeorysza klasztoru Nawrócenia, w Sotillo de la Adrada (Ávila). Jest również wykładowcą na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kaznodziejskiego San Dámaso w Madrycie.
