Rdzeń argumentacji, za którą poszedł dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej (ITC), opublikowany w marcu na Wzajemność wiary i sakramentów w ekonomii sakramentalnejjest podwójny charakter, sakramentalny i dialogowy, czy dialogiczny, objawienia chrześcijańskiego. Ten podwójny charakter odnosi się również do sposobu, w jaki Bóg chciał, abyśmy mieli dostęp do zbawienia, czyli do tego, co nazywamy "ekonomią" zbawienia.
Objawienie: sakramentalne i dialogowe
Zostało to rozwinięte w drugim rozdziale Księgi, zatytułowanym: Dialogiczny charakter sakramentalnej ekonomii zbawienia. W sposób, który dla wielu czytelników będzie nowością, ukazuje "dialogowy" charakter sakramentów i, bardziej ogólnie, życia chrześcijańskiego: dialog między Bogiem a ludźmi i odwrotnie. Dialog, który prowadzi do dialogu przyjaźni i braterstwa między ludźmi.
Poprzedza to bardziej znane zagadnienie tj. sakramentalność objawienia. Jest to perspektywa pochodząca od Ojców Kościoła, która wraz z perspektywą bardziej personalistyczną, dialogiczną, została odkryta na nowo od czasu Soboru Watykańskiego II. Pojęcie "sakrament" (= znak i narzędzie zbawienia) jest używane w szerszym znaczeniu niż siedem sakramentów, tak że można je zastosować do wszystkiego, co chrześcijańskie.
Już to samo tworzenie i historia zbawienia udział w tym "sakramentalnym" charakterze, bo Stwórca pozostawił w świecie odcisk swojej miłości i mądrości. Szczególnie w osobie ludzkiej, obrazie i podobieństwie Boga (por. Rdz 1,26), stworzonej według "planu" Chrystusa. W Chrystusie człowiek jest powołany do komunii i dialogu z Bogiem oraz do oddawania Mu chwały. Jest to plan i wezwanie, które objawiają się w całej historii zbawienia: w Przymierzu z ludem Izraela, w tym samym czasie, gdy powstaje wiele znaków, które będą inspirować liturgię chrześcijańską.
Na stronie wcielenie Syna Bożego jest ukonstytuowany jako centrum, szczyt i klucz do ekonomii sakramentalnej. Jezus Chrystus jest uważany przez Ojców Kościoła za pierwotny lub oryginalny "sakrament", znak i narzędzie Jego miłości do nas. "Jezus Chrystus" -Tekst mówi: "koncentruje fundament i źródło wszelkiej sakramentalności".. Ta "ekonomia" sakramentalności jest realizowana poprzez Kościół -wywołane przez Radę "powszechny sakrament zbawienia w Chrystusie - zwłaszcza w siedmiu sakramentach partykularnych, które z kolei nieustannie generują Kościół (por. n. 31).
W ten sposób Bóg ofiarowuje nam jednocześnie swój dialog zbawienia w Chrystusie, odwiecznym Słowie Bożym, które stało się ciałem dzięki działaniu Ducha Świętego, który dzięki temu samemu Duchowi nadal działa w Kościele i przez Kościół.
Wszystko to wymaga naszej współpracy i swobodnej reakcji przez osobistą wiarę. Bez wiary sakramenty byłyby jak automatyzm czy mechaniczność lub działanie magiczne, obce dialogicznemu charakterowi "ekonomii Bożej". Bez sakramentów wiara nie wystarczyłaby do zbawienia, zgodnie z samą strukturą Boskiej ekonomii. Słowami Josepha Ratzingera, "utrata sakramentów jest równoznaczna z utratą Wcielenia i odwrotnie"..
Krótko mówiąc, chrześcijanie są powołani przez wiarę i sakramenty do bycia "żywymi sakramentami", a także "żywymi słowami" Chrystusa, znakami i narzędziami w służbie zbawczego dialogu między Bogiem a ludzkością.
Nierozerwalne połączenie
W skrócie: "W koncepcji chrześcijańskiej nie można myśleć o wierze bez sakramentalnego wyrażenia (wbrew subiektywistycznej prywatyzacji), ani o praktyce sakramentalnej przy braku wiary eklezjalnej (wbrew rytualizmowi)". (n. 51).
Dokument wskazuje, w drodze syntezy, na niektóre konkretne elementy tej relacji między wiarą a sakramentami: 1) oprócz bycia znakami i narzędziami łaski Bożej, sakramenty posiadają (również) cel pedagogiczny, ponieważ uczą nas, jak działa Jezus; 2) sakramenty zakładają wiarę jako dostęp do sakramentów (aby nie pozostały one pustym obrzędem lub nie były interpretowane jako coś "magicznego") oraz jako warunek, aby osobiście wytwarzały dary, które obiektywnie zawierają; 3) sakramenty ukazują wiarę podmiotu (wymiar osobisty) i Kościoła (wymiar eklezjalny), jako wiarę przeżywaną i spójną, tak że nie może być celebracji sakramentów poza Kościołem; 4) sakramenty żywią wiarę, o ile przekazują łaskę i skutecznie oznaczają tajemnicę zbawienia (por. n. 57).
W ten sposób, "przez wiarę i sakramenty wiary - przez działanie Ducha Świętego - wchodzimy w dialog, w żywotny kontakt z Odkupicielem, który zasiada po prawicy Ojca". (tamże). Ponadto sprawowanie sakramentów stawia nas w relacji do historii zbawienia. I że zakłada ona z naszej strony, oprócz wytrwałego korzystania z sakramentów, zobowiązanie do wierności i miłości wobec Boga oraz do służby innym, zwłaszcza najbardziej potrzebującym (por. n. 59).
Implikacje dla katechezy i życia
Wzajemności między wiarą a sakramentami należy uczyć w katechezie, zaczynając od "tajemnicy paschalnej" śmierci i zmartwychwstania Pana. Dlatego katecheza powinna być "mistagogiczna" (wprowadzająca w tajemnice wiary). Powinien przygotować do wyznania wiary (poprzez wyjaśnienie jej treści), wyznania, które pierwotnie przyjmuje formę dialogu. I musi przygotować do owocnego uczestnictwa w sakramentach.
Bez odpowiedniej formacji nie można właściwie przeżywać i rozumieć sakramentów. Ze względu na ich "dialogiczny" charakter, w sakramentach, poprzez proste symbole (woda, olej, światło i ogień, itd.), Bóg ofiarowuje nam swoje słowa miłości - ostatecznie samo Jego Słowo, które stało się ciałem: Chrystus - skuteczne w udzielaniu nam swojej zbawczej łaski. I czeka na naszą miłosną odpowiedź spójnością naszego życia (por. n. 67).
Sakramenty, gdy są sprawowane we właściwy sposób, zawsze przynoszą to, co oznaczają (ważność). Aby mogli mieć wszystkie swoje owocePonadto wymagane są następujące elementy, wiara w którym je otrzymuje - biorąc pod uwagę, że "ta sama wiara nie jest wymagana do wszystkich sakramentów ani w tych samych okolicznościach życia". (n. 45)-, wraz z pozytywny zamiar aby odebrać to, co jest tam rozumiane.
Poprzez sakramenty, owocnie przyjęte, chrześcijanin uczestniczy w samym kapłaństwie Chrystusa (w podwójnej modalności: "kapłaństwo wspólne wiernych" i "kapłaństwo służebne"). W ten sposób rozumiana jest kolejna centralna afirmacja Dokumentu: że osoba jest powołana do prowadzenia stworzenia, poprzez "kosmiczne kapłaństwoku swemu prawdziwemu celowi: objawieniu się chwały Bożej (por. n. 27).
Innymi słowy: dzięki ludziom wszystko, co stworzone, może i powinno być "księgą" (księgą natury) i "drogą" (przyjaźni i miłości) do poznania i kochania Boga. Jednocześnie mężczyźni i kobiety, zjednoczeni w boskim życiu, mogą być szczęśliwi w życiu ziemskim i poza nim. Sakramenty bowiem umożliwiają przeżywanie tej "ekologii integralnej", której domaga się nasza wiara.
Zaczyna się to w sakramenty inicjacji (Chrzest, Bierzmowanie i Eucharystia). Wobec naszych braków, ran i grzechów, Kościół udziela nam sakramenty uzdrowienia (Pokuta czyli wyznanie grzechów i Namaszczenie chorych).
Życie chrześcijańskie, które jest życiem sakramentalnym, rozwija się i wzrasta w kontekście wspólnoty kościelnej. Y w służbie komunii i wspólnoty kościelnej sakramenty święceń i małżeństwa. Tak więc Kościół jest rodziną, a rodziny chrześcijańskie mogą być "kościołami domowymi" (małymi kościołami lub kościołami domowymi), w których uczy się życia chrześcijańskiego dla dobra Kościoła i świata.
