Profesor Álvaro González Alonso, dyrektor akademicki programu, powiedział Omnes, że jest to jedyny tytuł magistra w Hiszpanii, w tej dziedzinie szkolenia, który jest w większości online i zatwierdzony przez Stolicę Apostolską. Według oficjalnej noty oznacza to, że może być brana pod uwagę przez biskupów jako kwalifikacja do pełnienia określonych funkcji w trybunałach kościelnych.
Statystyki pokazują, że w Hiszpanii rozpada się dziś siedem na dziesięć małżeństw; w innych krajach wskaźniki są podobne. Rozpad małżeństw pozwala Álvaro Gonzálezowi stwierdzić, że "żyjemy w skomplikowanych czasach", a "znajomość rzeczywistości małżeństwa jako instytucji naturalnej jest niezbędna do pogłębienia autentycznej tożsamości rodziny".
Z profesorem Gonzálezem Alonso rozmawialiśmy o małżeństwie, rozstaniach, konkubinacie przed ślubem, przyczynach unieważnienia małżeństwa oraz o magisterium. Jego zdaniem "człowiek ma wymiar oblubieńczy, który nie został zagłuszony przez środowisko".
Co sprawiło, że Wydział Prawa Kanonicznego zdecydował się zorganizować te studia magisterskie w Madrycie?
-Głównym motywem jest chęć służenia Kościołowi i społeczeństwu, zgodnie z Magisterium i naturalną prawdą o małżeństwie. Z pewnością żyjemy w trudnych czasach i często spotykamy się z bolesnymi sytuacjami w rozbitych rodzinach. Jesteśmy przekonani, że dobra formacja pomaga zapobiegać rozpadom małżeńskim i lepiej wspierać małżonków w ich życiu małżeńskim.
Z tego powodu studia magisterskie są zintegrowane z duszpasterstwem i mają na celu służenie małżeństwom w ich konkretnej rzeczywistości, poprzez specjalistów kompetentnych w tej dziedzinie. Krótko mówiąc, głównym motywem jest służba Kościołowi i społeczeństwu, pomoc w odkrywaniu ludzkiej i chrześcijańskiej tajemnicy małżeństwa i rodziny.
Wydaje się, że w procesach rozpadu małżeństwa często zdarza się, że małżonkowie starają się o rozwód cywilny, a następnie, jeśli mieli ślub religijny, proszą o unieważnienie w sądzie kościelnym, aby móc ponownie zawrzeć związek małżeński w Kościele. Czy istnieją specjaliści przygotowani do pomocy lub towarzyszenia osobom w takich sytuacjach?
-Opisana sytuacja jest niewątpliwie rzeczywistością. Przyczyny mogą być różne i obejmują zarówno początkowy brak zainteresowania kontynuacją procesu kanonicznego, w niektórych przypadkach, jak i praktyczny wymiar rozwiązywania tych trudności z prawnego punktu widzenia, w odniesieniu do afektywnej i ekonomicznej sytuacji rodziny. W tych okolicznościach obecność dobrze wyszkolonych specjalistów, którzy mogliby pomóc tym, którzy chcą poznać prawdę o swoim małżeństwie, jest pilną potrzebą, pamiętając, że znajomość prawnych aspektów małżeństwa jest często częścią towarzyszenia wiernym chrześcijanom.
Ponadto proces o stwierdzenie nieważności jest służbą powołaniu małżeńskiemu, gdyż ma służyć małżonkom w celu wyjaśnienia lub przywrócenia ich stanu życia, w odniesieniu do Boga i współmałżonka. Zrozumienie tego wymiaru powołania małżeńskiego pomaga dostrzec przydatność procesu kanonicznego.
Czy może Pan opisać główne podstawy nieważności, które są podnoszone w Hiszpanii? W kwestii zgody, czy młodzi ludzie znają tożsamość małżeństwa katolickiego? O unieważnienie wnioskują czasem pary, które są małżeństwem od kilku miesięcy.
-Każdy trybunał będzie miał własne doświadczenie w zakresie rozpatrywanych spraw, ale wydaje się, że ogólną zasadą jest, iż znaczna liczba procesów kanonicznych o nieważność małżeństwa odnosi się do niezdolności psychicznej kontrahentów, wynikającej z różnych anomalii, a w wielu procesach z niedojrzałości jednego lub obojga z nich.
Niedojrzałość sama w sobie nie jest przyczyną nieważności, ale ma znaczenie, gdy staje się rzeczywistą niezdolnością psychiczną, która uniemożliwia pełną zgodę małżeńską. Inną powszechną przyczyną, która leży u podstaw wielu postępowań, jest wykluczenie, ze strony jednej lub obu stron, niektórych właściwości lub istotnych elementów małżeństwa.
Przedwczesny rozpad wielu małżeństw wynika także częściowo z braku przygotowania i wychowania: wzrostu w cnotach ludzkich, właściwego i głębokiego pojęcia miłości, kształcenia w samej rzeczywistości małżeństwa, poczucia zobowiązania, przeżycia dobrych zalotów, dogłębnego zajęcia się podstawowymi sprawami obecnego i przyszłego życia itp.
Jednocześnie dostrzega się też siłę małżeństwa i to, jak ten aspekt prawa naturalnego jest wciąż żywy w każdym człowieku. Można powiedzieć, że Boży odcisk na instytucji małżeństwa nie przeżywa kryzysu i że małżeństwo jest wyryte w ludzkiej naturze.
Czy wpływ na procesy kanoniczne ma wspólne zamieszkiwanie przed ślubem, czy obchodzenie małżeństwo bez zamiaru posiadania dzieci?
-Doświadczenie wcześniejszego wspólnego mieszkania w wielu przypadkach nie jest dobre. Narzeczeni mogą zrobić ten eksperyment z niepewności, aby przekonać się, że drugi jest właściwą osobą ... ale jest część oszustwa w tym, że tak długo, jak nie są małżeństwem, dwa są "w pogotowiu", gotowy do zdobycia i utrzymania uczucia drugiego, ponieważ trwałość nie jest zapewniona. Kiedy następuje krok po ślubie, ta czujność czasem się rozluźnia i zaczynają się nieporozumienia.
Innymi słowy, wcześniejsza kohabitacja różni się od kohabitacji małżeńskiej, ponieważ tymczasowość i trwałość są radykalnie różnymi doświadczeniami: wyłączność małżeństwa wykracza poza życie jako para. W rzeczywistości jest to powszechne dla wielu konkubentów kobiet, aby uczynić małżeństwo wymogiem dla swoich chłopaków, aby mieć dziecko. W tym sensie wcześniejsze kohabitacje mają wpływ na historie małżeńskie, ale nie na ważność związku. To powiedziawszy, gdyby powiedzieć, w jaki sposób kohabitacja lub brak kohabitacji wcześniej wpływa na małżeństwa, można dostrzec, że małżeństwa, które nie kohabitują, są silniejsze i mniej się rozpadają.
Z drugiej strony ci, którzy przychodzą do ołtarza bez zamiaru posiadania dzieci, wykluczają jeden z celów małżeństwa, a więc szukają innej rzeczywistości tego, czym jest małżeństwo. Jednak w większości par łatwo dostrzec zarówno pragnienie zawarcia związku małżeńskiego na całe życie, jak i chęć bycia rodzicami. Tu widać, że człowiek ma wymiar oblubieńczy, który nie został rozwodniony przez środowisko.
O co papież, a także ostatnie rozporządzenia Stolicy Apostolskiej, prosi członków trybunałów kościelnych, aby pracowali i rozstrzygali w postępowaniach o stwierdzenie nieważności?
-Ojciec Święty mocno naciskał na reformę procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa, z myślą o maksymalnym ułatwieniu go tym, którzy chcą poznać prawdę o swoim małżeństwie. W tej reformie z 2015 r. ustanowiono szereg środków, które miały pomóc trybunałom być bliżej wiernych - zarówno pod względem fizycznej odległości, jak i ludzkiej bliskości - oraz uczynić procesy bardziej zwinnymi i krótszymi.
Magister jest również skierowany do osób, które pracują w dziedzinie mediacji małżeńskiej lub w poradnictwie dla par w trudnej sytuacji: mediatorów, prawników, psychiatrów lub psychologów....
-To prawda. Program nauczania ma wymiar kształcenia interdyscyplinarnego, co czyni go przydatnym dla osób pełniących inne funkcje, w szczególności dla tych, którzy muszą towarzyszyć i kierować małżeństwami w tej sytuacji trudności lub kryzysu. Celem jest specjalizacja i aktualizacja specjalistów, którzy pracują lub chcą pracować w sądach kościelnych lub na etapie doradztwa wstępnego i poradnictwa.
Dlatego zakres osób, których może to dotyczyć, jest szeroki: proboszczowie, którzy mają możliwość zaproponowania wszczęcia postępowania w sprawie nieważności; adwokaci, którzy muszą złożyć skargę po wysłuchaniu męża lub żony; sędziowie, którzy będą musieli wydać wyrok, biorąc pod uwagę to, co zostało zarzucone i udowodnione przez strony.
Wreszcie, jak skonstruowany jest Mistrz?
-Od początku założeniem było zapewnienie praktycznej, elastycznej nauki z indywidualnym wsparciem, zgodnie z wymaganiami określonymi przez Stolicę Apostolską dla tego typu programu. Magister łączy mieszane podejście dydaktyczne pracy osobistej online (80 %) i nauczania twarzą w twarz (20 %), opracowane w ciągu jednego roku akademickiego, podzielonego na dwa semestry, o łącznej wartości 60 ECTS.
Nauka przez Internet polega na indywidualnej pracy ucznia, przy wskazówkach i pomocy nauczyciela. Pozwala na osobistą organizację tempa nauki i spersonalizowany monitoring, co jest niezbędne w tego typu nauczaniu. Nauczanie w klasie będzie prowadzone intensywnie przez dwa tygodnie - jeden na początku pierwszego semestru, a drugi pod koniec drugiego - w kampusie Uniwersytetu Nawarry w Madrycie.
Oprócz aprobaty Stolicy Apostolskiej, studia magisterskie mają wyraźnie międzynarodową projekcję, ze względu na uniwersalność prawa kanonicznego i przyjętą metodę nauczania.