Zgromadzenie plenarne hiszpańskich biskupów rozpoczęło się w poniedziałek 20 listopada od omówienia kilku tematów: społeczno-politycznego pęknięcia, które charakteryzuje hiszpański kontekst społeczny, zarządzania nadużyciami w Kościele oraz, w tle, spotkania z papieżem Franciszkiem w dniu 28 listopada w celu omówienia wyników wizyty w hiszpańskich seminariach.
Kardynał arcybiskup Barcelony i przewodniczący Episkopatu Hiszpanii, monsignore Juan José Omella, otworzył sesję plenarną przemówieniem poświęconym wyzwaniom stojącym przed Kościołem w Hiszpanii w "czasie naznaczonym wojną, polaryzacją oraz kryzysem gospodarczym, społecznym i politycznym w naszym kraju". W tym sensie odniósł się do "ponad 11 milionów ludzi w Hiszpanii, którzy żyją w sytuacji wykluczenia społecznego lub prawie 5 milionów, głównie nastolatków i młodych ludzi, którzy czują się samotni".
W kontekście, który określił jako "spolaryzowany", przewodniczący EWG wezwał do pozostania "bardziej zjednoczonym niż kiedykolwiek" i podkreślił, że "świat potrzebuje, abyśmy dawali świadectwo ludzkiej i egzystencjalnej korzyści, która płynie z patrzenia na rzeczywistość z perspektywy wiary".
Znaki nadziei: młodzi ludzie i Synod
Przewodniczący hiszpańskich biskupów wskazał na Synod jako znak nadziei dla Kościoła i społeczeństwa.
W tej kwestii Omella potwierdziła, że podczas Synodu "staraliśmy się przezwyciężyć pokusę obrony lub narzucania się i staraliśmy się uważnie słuchać tych, którzy przemawiają, zwracając szczególną uwagę na wewnętrzny głos i ruchy wzbudzone przez Ducha Świętego".
Ćwiczenie w jedności, które według słów arcybiskupa Barcelony "jest wielkim znakiem, na który czeka świat, warunkiem koniecznym, aby świat przyjął głoszenie Chrystusa, które realizuje Kościół".
Przewodniczący EWG wspomniał również o nadziei, jaką pokazało ponad milion młodych ludzi, którzy wzięli udział w ostatnich Światowych Dniach Młodzieży w Lizbonie.
Znak nadziei, dla którego arcybiskup Barcelony zaproponował "odnowienie naszych struktur, abyśmy byli w stanie przyjąć tych zdezorientowanych i spragnionych młodych ludzi w naszych parafiach, ruchach, szkołach, uniwersytetach, szpitalach, ośrodkach Caritas i innych instytucjach".
"Edukacja w zakresie odpowiedzialności seksualnej to nie aborcja".
Edukacja, w szczególności znaczenie towarzyszenia dzieciom i młodzieży oraz edukacja afektywna i seksualna, była również obecna w przemówieniu otwierającym tę sesję plenarną.
Omella zwróciła uwagę na porzucanie szkoły, utratę autorytetu w klasie i rosnący problem hiperseksualności i przemocy, które są potęgowane przez nadużywanie ekranów.
W tym miejscu arcybiskup Barcelony zaapelował, by "nie zwodzić ich substytutami. Szczęście pisane wielkimi literami oznacza miłość, a nie pornografię, służbę, a nie czekanie, aż zrobią to inni, poświęcenie, a nie życie dla siebie, szczerą przyjaźń, a nie wykorzystywanie ludzi dla własnego dobra, szukanie dobra innych, a nie wykluczanie tych, którzy nie myślą tak jak ja, troskę o najsłabszych, a nie wyśmiewanie ich (zastraszanie) lub pozostawianie ich samych, by umarli z żalu, odkrywanie prawdziwego powołania, a nie wybieranie według pieniędzy. Uczyć ich, że nie można być szczęśliwym bez drugiej osoby. Że moje szczęście rośnie, gdy rośnie szczęście tych, którzy są wokół mnie".
Omella podkreślił wyzwanie, jakim jest afektywna edukacja seksualna dzieci i młodzieży. W tej kwestii podkreślił potrzebę "uczenia ich odpowiedzialnego przeżywania wszystkiego, w tym seksualności. Związek seksualny między mężczyzną i kobietą jest aktem, który może być źródłem nowego życia, dlatego konieczne jest kształcenie młodych ludzi, aby działali z miłości i biorąc pod uwagę, czy mogą wziąć odpowiedzialność za swoje czyny, to znaczy, czy mogą przyjąć dziecko z godnością. Wychowywać do odpowiedzialności to umieć powiedzieć "nie" związkowi, jeśli nie jest się w stanie zaakceptować życia, które może się w nim pojawić. Wychowanie do odpowiedzialności seksualnej to nie aborcja, ale ukazywanie pięknej relacji między seksualnością, miłością i życiem. Wychowywać to uczyć, jak czekać, a jeśli ktoś nie jest w stanie tego zrobić, to uczyć, jak zawsze przyjmować konsekwencje swoich działań, tak jak dzieje się to we wszystkich dziedzinach życia".
W rzeczywistości Omella sformułowała kongres ".Kościół w edukacji"który odbędzie się w Madrycie 24 lutego 2024 roku.
Potępienie ekstrapolacji danych dotyczących wykorzystywania seksualnego
"W żadnym wypadku nie zamierzamy szukać wymówek lub usprawiedliwień, aby uniknąć odpowiedzialności, która może spoczywać na nas jako instytucji", kontynuował przewodniczący hiszpańskich biskupów w odniesieniu do zarządzania Kościołem w Hiszpanii w obliczu nadużyć.
Omella podkreśliła trwające prace nad "zaostrzeniem i przeglądem protokołów bezpieczeństwa i szkoleń, a także ścisłą współpracę z władzami cywilnymi w celu zapewnienia, że osoby odpowiedzialne za tego rodzaju czyny zostaną postawione przed wymiarem sprawiedliwości".
Przewodniczący EEC wspomniał o raporcie przedstawionym przez hiszpańskiego rzecznika praw obywatelskich, w którym "Kościół współpracował, dostarczając wszystkich dostępnych informacji" i potępił bezpodstawną ekstrapolację danych dokonaną przez niektóre media w następstwie ankiety przeprowadzonej przez GAD3 zawartej w raporcie.
"Jaki cel kryje się za tym nonsensem?" - zapytał Omella, który podkreślił, że "szczególnie niepokojące jest dla nas to, że generuje to szkodliwy obraz naszej misji w ogóle. To niesprawiedliwe, że zło wyrządzone przez mniejszość jest im przypisywane. Taka sytuacja jest niedopuszczalna i wymaga dokładnego i bezstronnego przeglądu danych, aby skorygować wszelkie uprzedzenia, które mogły zostać złośliwie ekstrapolowane. Dokonaliśmy przeglądu informacji na temat wyżej wymienionego badania ze strony Rzecznik Praw Obywatelskich w swoim raporcie i szczerze mówiąc, nie możemy mieć zaufania do prawdziwości i wiarygodności takich wyników".
Niesprawiedliwość, w obliczu której przewodniczący hiszpańskich biskupów ponownie wyraził swój "szacunek i uznanie dla kapłanów i zakonników naszego Kościoła" oraz wystosował "apel do wiernych katolików, zachęcając ich do okazania im uznania i zaufania".
Hiszpania, kraj gościnności
Arcybiskup Barcelony przypomniał w swoim przemówieniu, że obecnie 1 na 5 Hiszpanów jest obcego pochodzenia. Hiszpania jest krajem gościnnym i "to przekształciło hiszpańskie społeczeństwo, a wraz z nim nasze diecezje, parafie i wspólnoty kościelne", przypomniał Omella.
Rzeczywistość migracyjna w Hiszpanii ma jednak ostrzejszą stronę: nieuregulowana imigracja, a w szczególności migracja drogą morską, która często staje się "tragiczną trasą, która często kończy się śmiercią i jest godnym ubolewania miejscem docelowym, gdy nie jesteśmy w stanie zaoferować po ludzku akceptowalnych możliwości przyjęcia i późniejszej integracji". Przewodniczący EWG określił politykę hiszpańskiej i europejskiej administracji publicznej w obliczu rzeczywistości migracyjnej jako "krótkowzroczną".
Problemy społeczno-ekonomiczne
Obecne perspektywy społeczno-gospodarcze w Hiszpanii, naznaczone rosnącym bezrobociem, rosnącym ryzykiem wykluczenia społecznego i inflacją, były również obecne w przemówieniu otwierającym to zgromadzenie plenarne.
Prezes wyraził gotowość EWG do współpracy z administracją publiczną w kilku kwestiach:
-Podejście do niepewności zatrudnienia z perspektywy holistycznej.
-Skonsolidowanie i opracowanie systemu gwarancji minimalnego dochodu.
-Poprawa dostępu do godnych warunków mieszkaniowych
-Zapewnienie ochrony dziecka i rodziny
-Osiągnięcie postępów w regulowaniu statusu migrantów.
"Wszystkie umowy są zgodne z prawem, jeśli są zgodne z systemem prawnym".
Hiszpania przeżywa obecnie szczególnie intensywny okres pod względem politycznym i społecznym. Niedawne pakty inwestytury hiszpańskiego rządu i ich konsekwencje dla systemu prawnego i równości społecznej nie pozostały niezauważone na początku tego zgromadzenia.
W tym miejscu Omella wezwał "przywódców politycznych oraz liderów społecznych i opiniotwórczych do zrobienia wszystkiego, co w ich mocy, aby zmniejszyć klimat napięcia społecznego".
Przewodniczący hiszpańskich biskupów poświęcił wymowny akapit paktom rządowym, do którego dodał również kilka słów poza tekstem. W tym delikatnym punkcie przewodniczący hiszpańskich biskupów chciał podkreślić swoje "wezwanie do dialogu społecznego między wszystkimi instytucjami hiszpańskiego społeczeństwa bez kordonów sanitarnych i wykluczeń".
Choć kardynał arcybiskup Barcelony nie odniósł się wyraźnie do amnestii, wyraźnie zaznaczył, że "wszystkie pakty są zgodne z prawem, o ile szanują system prawny, praworządność, podział władzy w naszej demokracji, zapewniają równość wszystkich Hiszpanów i gwarantują równowagę polityczną, gospodarczą i społeczną, którą my, Hiszpanie, zapewniliśmy sobie w konstytucji z 1978 r., która zwieńczyła intensywną drogę transformacji".
Omella podkreślił potrzebę wspólnego porozumienia, które zagwarantuje równość Hiszpanów i pozwoli uniknąć pęknięć społecznych, takich jak te, przez które przechodzi Hiszpania: "Każde porozumienie, które próbuje zmodyfikować status quo uzgodnione przez wszystkich Hiszpanów w konstytucji z 1978 r., powinny mieć nie tylko konsensus wszystkich sił politycznych naszego łuku parlamentarnego, ale także poparcie bardzo wykwalifikowanej większości społeczeństwa, zgodnie z samą konstytucją", powiedział przewodniczący EWG.
Omella kontynuował: "W przeciwnym razie takie pakty doprowadzą jedynie do większych podziałów i konfrontacji między Hiszpanami. Bezruch nie wystarczy, by powstrzymać wszelkie reformy. Ale nie są też reformatorskimi próbami fragmentaryzacji współistnienia w Hiszpanii. Reformy są zawsze konieczne, ale muszą być zgodne z ustanowionymi dla nich mechanizmami prawnymi, muszą dążyć do wspólnego dobra wszystkich i zawsze muszą mieć konsensus zdecydowanej większości obywateli".
Juan José Omella "pominął" scenariusz swojego przemówienia, aby poprosić nowego prezydenta hiszpańskiego rządu o "aktywną współpracę ze wszystkimi siłami politycznymi w celu odzyskania spójności społecznej i poświęcenia wszystkich swoich wysiłków na zszycie ran społecznych, które zostały spowodowane przez niektóre z ostatnich paktów inwestycyjnych".
Auza z zadowoleniem przyjmuje raport Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie nadużyć w Kościele
Ze swojej strony nuncjusz Stolicy Apostolskiej w Hiszpanii chciał podkreślić trzy kwestie: godność ludzką, wolność sumienia, edukację i pracę prowadzoną w celu wyeliminowania nadużyć seksualnych w sferach Kościoła.
Bernardito Auza wezwał do "stałego zwracania uwagi na zmienne aspekty życia ludzi, na które społeczeństwo musi być świadome". Wśród tych aspektów Auza podkreślił częstość aborcji, sytuację wykluczenia ponad 11 milionów ludzi w Hiszpanii oraz sytuację tak wielu migrantów.
Auza zwrócił uwagę na swoje zainteresowanie pracami Zgromadzenia Plenarnego w odniesieniu do edukacji "ze względu na jej związek z wychowaniem moralnym i sumieniem". W tym sensie odniósł się do jednego z tematów, które będą omawiane w tych dniach: propozycji Zakonu Karmelitów Bosych dotyczącej ogłoszenia św. Teresy Benedykty od Krzyża (Edyty Stein) Doktorem Kościoła Powszechnego oraz Konferencji Episkopatu Anglii i Walii dotyczącej ogłoszenia św. Johna Henry'ego Newmana Doktorem Kościoła Powszechnego. Obaj święci zostali wymienieni przez nuncjusza jako przykłady, które "pomagają dzisiejszemu człowiekowi w sercu jego osobistych wahań i perypetii".
Wraz z wolnością sumienia nuncjusz wyraził życzenie, aby "edukacja, którą zapewniają nasze szkoły, była pomocą w formacji dzieci i młodzieży w poszukiwaniu prawdy, która czyni ich wolność i sumienie słusznymi".
Podobnie jak biskupi chcieli zwrócić uwagę na pewne dezinformacje, które pojawiły się po prezentacji Raportu, nuncjusz chciał podziękować "Rzecznikowi Praw Obywatelskich i jego zespołowi ekspertów za ich pracę i wyrażamy nasze zobowiązanie, że zalecenia zostaną dogłębnie przeanalizowane we współpracy ze wszystkimi instytucjami i wszystkimi ludźmi dobrej woli". W szczególności Auza podkreślił "w szczególny sposób jego "mądrą decyzję o umieszczeniu ofiar w centrum Raportu i w sercu jego zaleceń".
Na koniec przedstawiciel Stolicy Apostolskiej w Hiszpanii odniósł się do obecnej sytuacji społeczno-politycznej w Hiszpanii, dziękując Konferencji Episkopatu, "która towarzysząc narodowi hiszpańskiemu w demokratycznej transformacji, chwalonej i podziwianej przez koncert narodów, jest stale zaangażowana w zapewnienie swojego "wkładu w utrzymanie dobrej woli, harmonii i pokojowego współistnienia, w służbie wszystkim Hiszpanom". Ufam, że ty i twoi współpracownicy będziecie wiedzieć, jak towarzyszyć każdej sytuacji z mądrością, rozwagą i troską".
