Watykan

Październikowy Synod nakreśla tematy i wyzwania w Instrumentum Laboris

Prezentacja Instrumentum laboris drugiej części Synodu nadaje konkretną formę tematom i działaniom Kościoła w tym czasie.

Andrea Acali-9 lipca 2024 r.-Czas czytania: 5 minuty
synod

Kardynał Grech podczas swojego przemówienia

Długi dokument, składający się ze 112 punktów podzielonych na dwie sekcje oraz wstępu i wniosków. Jest to zarys Instrumentum Laboris który posłuży jako przewodnik dla drugiej sesji zgromadzenia synodalnego w październiku przyszłego roku "Jak być misyjnym Kościołem synodalnym". 

Nowe posługi chrzcielne, takie jak słuchanie, rola kobiet w procesach decyzyjnych Kościoła, w tym kwestia diakonatu, nowe sposoby sprawowania posługi Piotrowej i ożywienie Rad Duszpasterskich to niektóre z aspektów, które wyłaniają się z dokumentu, który posłuży jako podstawa prac Zgromadzenia.

Różne poziomy odsłuchu

Kardynał Grech, sekretarz generalny Synodu, wyjaśnił, że "w okresie między pierwszą a drugą sesją, podróż Synodu nadal charakteryzowała się głębokim słuchaniem, słuchaniem prowadzonym na różnych poziomach. 

W ten sposób potwierdzono, że Synod jest przede wszystkim wspaniałą salą gimnastyczną słuchania". Słuchania, które obejmuje "zmysł wiary Ludu Bożego, głos pasterzy i charyzmat teologów". Grech przypomniał, że "po celebracji Pierwszej Sesji Synod 'powrócił' - by tak rzec - do Kościołów lokalnych". 

Druga konsultacja, która doprowadziła, "pomimo ograniczeń czasowych", do otrzymania przez Sekretariat Generalny Synodu "nie mniej niż 108 Syntez Krajowych przygotowanych przez Konferencje Episkopatów (ze 114), do których należy dodać 9 Odpowiedzi otrzymanych od Katolickich Kościołów Wschodnich, 4 z Międzynarodowych Spotkań Konferencji Episkopatów oraz Syntezę Unii Przełożonych Generalnych i Międzynarodowej Unii Przełożonych Generalnych reprezentujących Życie Konsekrowane". 

Ten bogaty materiał, do którego należy dodać uwagi swobodnie nadsyłane przez poszczególne osoby i grupy (w tym nawet niektóre wydziały teologii i prawa kanonicznego), stanowi ramy wspierające prezentowany dziś dokument, ponieważ jego celem jest teraz poddanie rozeznaniu niektórych - członków Synodu, którzy spotkają się ponownie w październiku - tego, co zostało powiedziane przez wszystkich - Kościoły lokalne, w których żyje Lud Boży". 

Maltański kardynał przypomniał również o konsultacjach i spotkaniach z teologami, które doprowadziły do "ukonstytuowania się 5 Grup Studyjnych, złożonych z 33 ekspertów o różnym pochodzeniu i doświadczeniu, powołanych do pogłębienia niektórych podstawowych kwestii, które przenikają Raport Syntetyczny": misyjnego oblicza synodalnego Kościoła lokalnego (1), zgrupowań Kościołów (2) i Kościoła powszechnego (3), a także metody synodalnej (4) oraz kwestii "miejsca", rozumianego nie tylko w sensie geograficznym, ale także kulturowym i nierozerwalnie teologicznym (5). 

Wkład tych grup został również włączony do Instrumentum laboris i będzie stanowił podstawę pomocy teologicznej, która zostanie wkrótce opublikowana". 

Do tych pięciu grup dołączyło 10 innych, ogłoszonych przez papieża, powołanych do dogłębnego zbadania "tematów, co do których zgromadzenie synodalne osiągnęło już znaczący konsensus i które w związku z tym wydawały się wystarczająco dojrzałe, aby móc przejść do fazy opracowywania konkretnych propozycji reform, które zostaną przedłożone Ojcu Świętemu". 

Grupy te już działają lub, w niektórych przypadkach, wkrótce zaczną działać: przedstawią pierwsze sprawozdanie ze swojej działalności podczas drugiej sesji, aby przedstawić swoje wnioski Biskupowi Rzymu prawdopodobnie w czerwcu 2025 roku. 

Ponadto od 2023 r. działa Komisja Kanonistów, powołana do zbadania projektu reformy norm kanonicznych bezpośrednio zaangażowanych w proces synodalny. Niedawno SECAM (Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru) zainicjowało ścieżkę teologicznego i duszpasterskiego rozeznania na temat towarzyszenia osobom w sytuacji poligamii.

Te dwa organy również przedstawią pierwszą ocenę swoich działań w październiku.

Synteza słuchania

Proces synodalny obejmował następnie wysłuchanie duszpasterzy, zarówno biskupów, jak i proboszczów: "Ich głosy rozbrzmiewają również w opublikowanym dziś dokumencie" - powiedział Grech, który opisał Insrtumentum laboris jako "barwny koncert głosów, prawdziwą polifonię, bogatą w barwy i akcenty".

Ze swojej strony sprawozdawca generalny, kardynał Jean-Claude Hollerich, arcybiskup Luksemburga, zilustrował pracę Kościołów lokalnych wykonaną od zamknięcia pierwszej sesji: "Otrzymane sprawozdania pokazują Kościół, który jest żywy i w ruchu. Rzeczywiście, to, co najbardziej rzuca się w oczy, gdy czytamy nie tylko sprawozdania, ale także doświadczenia i dobre praktyki, które dotarły do Sekretariatu Generalnego, to fakt, że synod, proces synodalny, był i nadal jest czasem łaski, który już przynosi liczne owoce w życiu Kościoła. Od Kenii po Irlandię, od Korei po Brazylię, raporty podkreślają ten odnowiony dynamizm, który ofiarowane i otrzymane słuchanie przynosi wspólnotom". 

I nie tylko: "Jednogłośnie poświadczają, nie ukrywając trudu i trudności synodalnego nawrócenia, także uczucie radości i wdzięczności, o czym donosi na przykład Konferencja Episkopatu USA". 

Innym szczególnie interesującym elementem, podkreślił Hollerich, "było powszechne przyjęcie 'Rozmowy w Duchu': ta metoda synodalna została wprowadzona na spotkaniach różnych struktur kościelnych.

Kardynał przypomniał również o inicjatywach formacyjnych dotyczących synodalności i niektórych owocach, które są już widoczne: pewna dojrzałość w synodalnej drodze Kościołów lokalnych, parafializm, który jest widoczny we wkładach, zdolność do ponownego czytania i samooceny.

Ze swojej strony dwaj specjalni sekretarze zgromadzenia, ksiądz Giacomo Costa i ksiądz Riccardo Battocchio, byli odpowiedzialni za bardziej szczegółowe zilustrowanie treści Instrumentum laboris. "Wprowadzenie ma fundamentalne znaczenie dla zrozumienia dokumentu", powiedział Costa, przypominając afirmację afrykańskiego Kościoła: "Odtąd nikt nie będzie mógł uważać Kościołów lokalnych jedynie za odbiorców głoszenia Ewangelii, bez możliwości wniesienia jakiegokolwiek wkładu. Kościół jest harmonijny, a nie homogeniczny, i jest to harmonia, której nie można brać za pewnik".

Część pierwsza: Podstawy

Battocchio wyjaśnił, że pierwsza sekcja, "Fundamenty", zawiera "elementy, które wspierają i ukierunkowują drogę nawrócenia i reformy, do której lud Boży jest powołany". Zbiera ona owoce drogi rozpoczętej w październiku 2021 r., ale mającej bardziej odległe korzenie. Służy weryfikacji istnienia konsensusu w niektórych decydujących aspektach: być Ludem Bożym, być znakiem jedności w Chrystusie, być Kościołem, który przyjmuje i jest powołany do dawania".

Battocchio powiedział, że "uznanie różnic między mężczyznami i kobietami będzie wymagało większego uznania charyzmatów, powołania i roli kobiet we wszystkich obszarach życia Kościoła" i "trzeba będzie zbadać nowe formy posługi i duszpasterstwa". Refleksja na temat dostępu kobiet do diakonatu zostanie podjęta przez grupę studyjną 5, we współpracy z Dykasterią ds.

Sekcja druga: relacje, ścieżki i miejsca

Druga sekcja jest podzielona na trzy części. Pierwsza dotyczy "relacji", zaczynając od "fundamentalnej relacji z Bogiem". Po niej następują relacje między ochrzczonymi, te, które zachowują komunię z ministrami, oraz te między kościołami. Przewiduje możliwość ustanowienia innych form posługi chrzcielnej, takich jak posługa słuchania i towarzyszenia", odrębnych i różniących się od posług wyświęconych.

Poniżej znajduje się rozdział "Ścieżki". Bardzo silną potrzebą jest "formacja integralna ze wspólnymi momentami". Następnie formacja do rozeznawania: "pozwolić się prowadzić Duchowi Świętemu". Następnie "zasadniczy temat" decyzji: "Jak rozwijać sposoby podejmowania decyzji z poszanowaniem ról". Wreszcie, przejrzystość, nie tylko w obszarze nadużyć seksualnych i finansowych, ale także, na przykład, w sposobach poszanowania ludzkiej godności. 

Ostatnia część odnosi się do "miejsc", czyli konkretnych kontekstów, w których wcielają się relacje. Wychodząc od wielości doświadczeń kościelnych, Instrumentum laboris "zaprasza nas do wyjścia poza statyczną wizję miejsc. 

Doświadczenie zakorzenienia terytorialnego zmieniło się na przestrzeni lat. Wiele uwagi poświęca się środowisku cyfrowemu, a także "przemyśleniu niektórych aspektów artykulacji terytorialnej Kościoła i wzmocnieniu cyrkularności rzeczywistości kościelnej". 

W tej perspektywie proponuje się ponowną ocenę poszczególnych rad. 

Wreszcie, służba na rzecz jedności Biskupa Rzymu, w celu zbadania sposobów sprawowania posługi Piotrowej otwartej na nową sytuację drogi ekumenicznej i ku jedności chrześcijan.

AutorAndrea Acali

-Rzym

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.