Kultura

Wieniec adwentowy, długoletnia tradycja w Niemczech

Wieniec adwentowy rozpowszechnił się najpierw w kręgach protestanckich, ale dziś jest obowiązkowy zarówno w kościołach, jak i w rodzinach katolickich.

José M. García Pelegrín-6 grudnia 2023 r.-Czas czytania: 4 minuty
wieniec adwentowy

Zdjęcie: Wieniec adwentowy

Chociaż można rozpoznać pogańskich poprzedników wieńca adwentowego, takich jak pochodnie, które zapalano w ciemnej porze roku jako rodzaj zaklęcia dla boga słońca na jego powrót, jego autentyczna historia jest stosunkowo niedawna.

Protestancki teolog Johann Hinrich Wichern (1808 -1881) założył w swoim rodzinnym Hamburgu swego rodzaju wioskę mającą na celu "ratowanie zaniedbanych i trudnych do edukacji dzieci" - "Rauhes Haus". Dzięki rewolucyjnej jak na tamte czasy koncepcji edukacyjnej, dzieci uczyły się czytać i pisać, ale także pozostawiały za sobą swoją przeszłość. Ci, którzy wstąpili do "Rauhes Haus" musieli "wybaczyć wszystko całkowicie i na zawsze".

Wichern umieścił pierwszy wieniec adwentowy w domu w 1839 roku, wieszając go w sali modlitewnej, aby przygotować swoich uczniów na Boże Narodzenie. "Oryginalny" lub tak zwany "Wichern" wieniec składał się z koła wozu pokrytego świerkowymi gałęziami, z czterema dużymi białymi świecami, symbolizującymi niedziele, przeplatanymi mniejszymi czerwonymi, reprezentującymi dni robocze. Pierwszą świecę zapalano w pierwszą niedzielę adwentu, a ostatnią 24 grudnia.

"Wieniec Wichern", z czterema białymi i 20 cieńszymi czerwonymi świecami, jest nadal używany w niektórych szczególnie ważnych budynkach, takich jak Bundestag lub niemiecki parlament, ratusz w Hamburgu lub "Sankt Michaelis", najważniejszy kościół ewangelicki w tym samym mieście. Jednakże, głównie ze względów praktycznych, został on wkrótce zastąpiony czterema świecami, po jednej na każdą niedzielę Adwentu.

Na początku XX wieku to, co było zwyczajem w świecie protestanckim, rozprzestrzeniło się również na świat katolicki: w 1925 r. wieniec adwentowy został po raz pierwszy umieszczony w kościele katolickim w Kolonii; w 1930 r. Monachium poszło w jego ślady.

Próba zniszczenia wieńca adwentowego przez nazistów

W czasach narodowego socjalizmu (1933-1945) nazistowscy ideolodzy próbowali przejąć Boże Narodzenie i przekształcić chrześcijańskie Boże Narodzenie w "niemieckie Boże Narodzenie", "Yule" lub "Święto Przesilenia Zimowego".

Wieniec adwentowy symbolizował cztery pory roku. Ponadto, zamiast klasycznego wieńca z gałęzi świerkowych, do konstrukcji nośnej dodawano alternatywne formy, takie jak koło słońca lub dekoracje wikingów symbolizujące germańskie pochodzenie; w innych przypadkach używano podstawy w postaci swastyki. Podejmowano również próby zastąpienia specjalnego pogańskiego symbolu: "Julleuchter" ("świecznik juliański"). Ten gliniany świecznik, ozdobiony germańskimi runami, był związany z "festiwalem przesilenia zimowego"; chociaż jest to starożytny symbol, został przywłaszczony przez nazizm.

Ścisły związek tego pogańskiego symbolu z narodowosocjalistycznym terrorem doprowadził do ich niemal całkowitego zniszczenia po 1945 roku. Co zaskakujące, być może ze względu na obecne wysiłki mające na celu zniekształcenie chrześcijańskiego charakteru Bożego Narodzenia, takie świeczniki są dziś ponownie produkowane.

Pomimo tych wysiłków, wieniec adwentowy był już tak rozpowszechniony, że naziści nie byli w stanie go wyprzeć. Chociaż obecnie można je wykonywać w różnych kształtach - nie tylko w kształcie koła - z innymi rodzajami podpór, takimi jak drewno lub metal, oraz ze świecami w różnych kolorach, tradycyjny wieniec adwentowy ma kształt koła, z zieloną podporą utworzoną przez świerkowe gałęzie i czerwone lub białe świece, przynajmniej w domach prywatnych lub w sklepach itp.

Wieniec adwentowy dzisiaj

Do użytku liturgicznego, tj. w kościołach, wieniec adwentowy może mieć świece w kolorze liturgicznym, fioletowym lub purpurowym. W tym przypadku - również do użytku liturgicznego - trzecia świeca ma jaśniejszy kolor lub nawet różowy, ponieważ jest to kolor szat liturgicznych używanych w trzecią niedzielę Adwentu lub niedzielę "gaudete". W niektórych przypadkach na środku wieńca dodaje się białą świecę, którą zapala się w Wigilię Bożego Narodzenia.

Rzadziej w kościołach można zobaczyć wieńce adwentowe ze świecami w czterech kolorach liturgicznych: białym, zielonym, czerwonym i fioletowym. Jednak nawet w niemieckich kościołach nadal dominują tradycyjne wieńce z czerwonymi świecami.

Najsłynniejsze wieńce adwentowe

Największy na świecie wiszący wieniec adwentowy - przynajmniej tradycyjnie za taki uważany - znajduje się nad fontanną na głównym placu austriackiego miasta Mariazell. Ma on średnicę 12 metrów i waży sześć ton. Jest inspirowany oryginalnym wieńcem adwentowym Wichern i ozdobiony 24 światełkami: czterema na niedziele adwentowe i 20 na dni powszednie.

Wieniec adwentowy Mariazell

Ponieważ jednak ten jest wykonany ze sztucznych materiałów, największy "prawdziwy" wieniec adwentowy na świecie znajduje się w Kaufbeuren: jest on umieszczany na Fontannie Neptuna od pierwszej niedzieli Adwentu do Święta Trzech Mędrców i ma średnicę ośmiu metrów.

Ten wieniec jest wykonany z prawdziwych gałęzi jodły i ozdobiony woskowymi świecami o wysokości prawie dwóch metrów.

Wieniec adwentowy od Kaufbeuren

Symbolika wieńca adwentowego

Wieniec adwentowy zawiera różne symbole; fakt, że wraz z zapalaniem każdej świecy światło wzrasta, symbolizuje nadejście Tego, który jest "światłością świata".

Jego różne elementy mają również pewną symbolikę: okrągła forma - okrąg nie ma początku ani końca - przypomina jedność i wieczność Boga.

Zielone gałązki reprezentują żywego Chrystusa, ponieważ zieleń symbolizuje nadzieję i życie, i już przypominają choinkę.

Nawet kolor świec ma swoją symbolikę: najpopularniejszy kolor, czerwony, symbolizuje, że Jezus Chrystus oddał swoje życie za ludzkość; wspominaliśmy już o fioletowych świecach jako symbolu Adwentu.

Więcej
Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.