Sierpień w Salwadorze to okres pełen wyjątkowych wydarzeń świątecznych, kulturalnych i religijnych. W tej małej republice odbywają się uroczystości ku czci Boskiego Zbawiciela Świata. 5 sierpnia procesja z wizerunkiem patrona wyrusza z Bazyliki Najświętszego Serca Pana Jezusa, przemierzając główne ulice stolicy i docierając do Katedry Metropolitalnej w San Salvador. W tym miejscu, rok po roku, znajduje się wizerunek św. Przemienienie. Następnego dnia odprawiana jest uroczysta msza święta pod przewodnictwem arcybiskupa i koncelebrowana przez ks. Konferencja Episkopatu Salwadoruz udziałem księży i świeckich z całego kraju.
Według XVII-wiecznej kroniki, święto Boskiego Zbawiciela Świata obchodzone jest od 1526 roku. W tym czasie było ono obchodzone tylko 6 sierpnia i miało głównie charakter obywatelski, ze względu na założenie miasta San Salvador (1525) przez Don Pedro de Alvarado. Obchody obejmowały niesienie "królewskiego sztandaru" przez główne ulice z wyraźnym akompaniamentem rycerzy. Jednak przy niektórych okazjach święto zostało przeniesione na Boże Narodzenie. Na przykład prezydent Gerardo Barrios zadekretował zmianę 25 października 1861 r., ponieważ sierpień był "najbardziej rygorystycznym okresem w porze deszczowej".
Procesja
Wizerunek Boskiego Zbawiciela Świata, potocznie zwanego "El colocho" ze względu na jego kręcone włosy, został wyrzeźbiony przez mistrza Silvestre Garcíę w 1777 roku. Garcíi przypisuje się obywatelski i religijny charakter obchodów, ponieważ zorganizował coroczne święto patrona z nowenną i jubileuszem. Wcześniej, pod koniec XVI wieku, król Filip II podarował wizerunek Zbawiciela Świata na procesję.
Od 1777 roku tradycyjna trasa procesji prowadziła z kościoła El Calvario do Plaza de Armas, gdzie miało miejsce przemienienie. Wraz z budową nowej katedry na Plaza Barrios, obraz został tam przeniesiony. W 1963 r. Monsignor Luis Chávez y González przedłużył trasę z Bazyliki Najświętszego Serca do Katedry Metropolitalnej. Jednak "calvareños" zaprotestowali przeciwko modyfikacji ich tradycji, a arcybiskup obiecał, że każdego ranka 5 sierpnia Boski Zbawiciel Świata odwiedzi kościół El Calvario, a obietnica ta jest dotrzymywana do dziś.
Zejście
W 1810 r. w atrium kościoła parafialnego, dziś kościoła El Rosario, zbudowano "wielki wulkan" z wizerunkiem Jezusa Chrystusa na szczycie. Tradycja ta dała początek 15-metrowemu metalowemu pomnikowi używanemu do "zejścia", na szczycie którego znajduje się kula ziemska z wizerunkiem Boskiego Zbawiciela Świata. W pewnym momencie kula ziemska otwiera się, a obraz zstępuje ubrany na czerwono, by ponownie pojawić się ubrany na biało.
Przydomek "Zejście" ma dwa możliwe wyjaśnienia: jedno o charakterze religijnym, przywołujące na myśl to, jak uczniowie Jezusa zdjęli jego ciało z krzyża i złożyli je w grobie, oczekując Zmartwychwstania; a drugie topograficzne, ponieważ kościół El Calvario znajdował się wyżej niż Plaza Libertad, zgodnie ze starym rejestrem gruntów miasta.
Każdego roku święto patronalne ma inne motto. W 2024 r. hasłem przewodnim jest "500 lat ewangelizacji. Jezus Chrystus jest ten sam wczoraj, dziś i na wieki", na cześć 500. rocznicy pierwszej Mszy św. odprawionej w Ameryce Środkowej 12 maja 1524 r. w Quetzaltenango w Gwatemali.
Historia i religia Salwadoru
Święty Oscar Romero co roku 6 sierpnia ogłaszał list pasterski, w którym odnosił się do wyzwań stojących wówczas przed salwadorskim Kościołem i dokonywał dogłębnej analizy najpoważniejszych problemów kraju. Na przykład, w swojej ostatniej adhortacji powiedział: "nazywanie się Republiką Salwadoru i obchodzenie święta Przemienienia Pańskiego każdego 6 sierpnia jest przywilejem Salwadorczyków. Nazwa ta, nadana przez kapitana Pedro de Alvarado i przypomniana przez papieża Piusa XII w 1942 roku, odzwierciedla Bożą Opatrzność, która przypisuje każdemu narodowi jego nazwę, miejsce i misję. Słyszenie co roku w liturgii, że nasz patron jest Synem Bożym i że musimy go słuchać, jest naszym najcenniejszym dziedzictwem historycznym i religijnym oraz największą motywacją dla naszych nadziei jako narodu.
Salwadorski męczennik miał zdolność do włączenia głębokiego zmysłu religijnego do swojej interpretacji historii Salwadoru. W kontekście obchodów 500. rocznicy pierwszej mszy w Ameryce Środkowej ta zdolność jest szczególnie sugestywna. Nie ulega wątpliwości, że dziedzictwo wiary jest głęboko związane z kulturowym spotkaniem Europy i Ameryki.