W kontekście renowacji wymaganej przez Papież Franciszek W przypadku uniwersytetów papieskich, które są bezpośrednio zależne od Stolicy Apostolskiej, w ciągu ostatnich kilku tygodni pojawiły się pewne istotne aktualizacje dotyczące Papieski Uniwersytet Urbaniana.
Instytucja ta, która podlega Dykasterii ds. Ewangelizacji, Sekcji Pierwszej Ewangelizacji i Nowym Kościołom Partykularnym, zawsze była zorientowana na misję, a obecnie znajduje się w centrum ważnego procesu transformacji.
Trwające reformy
Rok po mianowaniu profesora Vincenzo Buonomo na Papieskiego Delegata i Rektora, wyciekły przydatne dane, które dają wyobrażenie o przeprowadzanych reformach. Jak donosi Agenzia Fides, zależna również od Dykasterii Misyjnej, w ciągu dziesięciu miesięcy nastąpiła redukcja kosztów o ponad 1,5 miliona euro i racjonalizacja kadry nauczycielskiej. W rzeczywistości liczba stałych profesorów została zmniejszona z 62 do 47, podczas gdy liczba wykładowców została zmniejszona ze 113 do 40. Przyjęta strategia polegała głównie na eliminacji dublujących się i zbędnych ścieżek akademickich.
Jednak reforma ta nie dotyczy wyłącznie efektywności ekonomicznej, ale ma na celu poprawę jakości usług edukacyjnych, przynajmniej w intencjach Ojca Świętego. W rzeczywistości, zwracając się do uczestników niedawnego Zgromadzenia Plenarnego Dykasterii, Franciszek podkreślił, że fundamentalne znaczenie ma umożliwienie Athenaeum założonemu przez jego poprzednika Urbana VIII w 1627 r. reagowania na aktualne potrzeby Kościoła i świata.
"Nie żyjemy w społeczeństwie chrześcijańskim, ale jesteśmy wezwani do życia jako chrześcijanie w dzisiejszym pluralistycznym społeczeństwie", powiedział papież, uznając znaczenie formacji prowadzonej w Urbaniana, która nie ogranicza się do przekazywania wiedzy, ale jest w stanie zaproponować "narzędzia intelektualne, które można zaproponować jako paradygmaty działania i myślenia", aby głosić Ewangelię w świecie coraz bardziej naznaczonym pluralizmem kulturowym i religijnym.
Przyszłe wyzwania
Zgromadzenie Plenarne, nieprzypadkowo zwołane specjalnie w celu omówienia tożsamości, misji i przyszłości Urbaniana, zgromadziło kardynałów, biskupów i misjonarzy z całego świata. Sesje robocze zgromadziły wkład 26 Konferencji Episkopatów, w szczególności z Afryki i Azji, które podkreśliły potrzebę wzmocnienia misyjnego charakteru Uniwersytetu, wzmocnienia więzi z lokalnymi Kościołami i poprawy formacji przywódców kościelnych powołanych do stawienia czoła różnym realiom kulturowym.
Następnie papież powtórzył - uspokajając obawy, które pojawiły się w ostatnich miesiącach - że na horyzoncie nie ma inicjatywy "rozwiązania" tego uniwersytetu wraz z innymi już obecnymi w Rzymie i zależnymi od Watykanu. "Nie! To się nie uda", powiedział stanowczo, nalegając na autonomię i misyjną tożsamość uniwersytetu znajdującego się na wzgórzu Janiculum, rzut kamieniem od Placu Świętego Piotra, dając jasno do zrozumienia, że przyszłość instytucji musi opierać się na jej specyfice i zdolności do ucieleśnienia misyjnego impulsu Kościoła.
Rozszerzając swoje spojrzenie na instytucje akademickie w ogóle, Francis wyjaśnił, że aby instytucja akademicka była atrakcyjna, wymaga oddanego wydziału, silnego zaangażowania w badania naukowe i zdolności do wniesienia znaczącego wkładu w doktrynę.
Dodał, że aby dobrze wykorzystać zasoby, konieczne jest ujednolicenie podobnych ścieżek w różnych instytucjach papieskich, dzielenie się nauczycielami i rozważne planowanie działań, unikając marnotrawstwa. "Nie bójmy się kreatywności: potrzebujemy tej zdrowej kreatywności".
Misja i internacjonalizacja
Jeśli chodzi o cele trwającej odnowy, podczas ostatnich spotkań pojawiła się potrzeba rozszerzenia i wzmocnienia ośrodków badawczych uniwersytetu misyjnego, które są kluczowe dla jego globalnego powołania.
Papież Franciszek przywołał jako przykład Centrum Studiów Chińskich i Azjatyckich, mając nadzieję, że powstaną nowe ośrodki poświęcone innym obszarom geograficznym i kulturowym. To wzmocnienie nie tylko pozwoli uniwersytetowi lepiej zająć się specyfiką lokalnych kontekstów, ale także będzie sprzyjać spotkaniu wiary ze zmieniającymi się kulturami.
W tym samym czasie sieć seminariów i instytutów stowarzyszonych z Urbaniana, które stanowią pomost do lokalnych kościołów, została zachęcona do rozszerzenia. Z ponad 100 instytutami połączonymi w 40 krajach, Athenaeum może liczyć na rozległą sieć współpracy, która wzmacnia jego rolę jako promotora ewangelizacji na całym świecie.