Stolica Apostolska uczestniczy w Biennale w WenecjiNa stronie Biennale Architektury w Wenecji to potężna wizytówka prezentująca najnowsze trendy w tej dyscyplinie na całym świecie. W ciągu ostatnich kilku dekad najgorętsze tematy były wykorzystywane jako podstawa do projektowania prowokacyjnych i innowacyjnych propozycji, które łączą wymiar społeczny, polityczny, a w wielu przypadkach ideologiczny.
Na tej wystawie architektura jest prezentowana w jej najbardziej propozycyjnym aspekcie, dzięki czemu bardziej operacyjne aspekty schodzą na dalszy plan. Ostatecznie liczy się nie tyle reakcja, co sposób, w jaki kuratorzy biennale i każdy z lokalnych kuratorów są w stanie połączyć się z podstawowymi pytaniami naszego społeczeństwa i kultury.
W 2018 r. lStolica Apostolska miała okazję uczestniczyć w XVI edycji odbywającego się co dwa lata przez kardynała Gianfranco Ravasiego, a kuratorami byli Francesco Dal Co i Micol Forti. Jego propozycja, osadzona na bujnej wyspie San Giorgio Maggiore, została zmaterializowana za pomocą 10 małych artefaktów zaprojektowanych przez prestiżowi architekci którzy badali miejsca kultu. Norman Foster, Eduardo Souto de Moura i Smiljan Radic, między innymi, otrzymali zlecenie wzniesienia różnych konstrukcji znanych jako kaplice, chociaż nie były one z góry przeznaczone do sprawowania liturgii. Instalacje te są nadal dostępne do zwiedzania.
Z czysto estetycznego punktu widzenia rezultat był nieco niepokojący. Założeniem Dal Co było wykonanie interwencji na małą skalę z obecnością elementu ołtarza i ambo dla kultu, który, jak podkreślił kurator, musiał być całkowicie otwarty, ponieważ "całkowita wolność jest reprezentacją każdej duchowości".
Ten zestaw interwencji, poza sugestywnym charakterem zbudowanych przestrzeni, ujawnia szereg problemów, które kwestionują ostateczne znaczenie celu pawilonu, który w ostatecznym rozrachunku powinien reprezentować troski Stolicy Apostolskiej, a tym samym świata katolickiego. W większości przypadków pewnego rodzaju abstrakcyjne krzyże i puste miejsca zgromadzeń przypominają przestrzeń liturgiczną, niczym ruiny.
Ikonografia rzuca się w oczy przez swoją nieobecność, tak jakby figuratywna nakładka przypadkowo zniknęła, pozostawiając architekturze utrzymanie śladu czegoś, co było (lub chciało być), ale już nie jest.
2023, nowy udział
W 2023 r. Stolica Apostolska zostanie zaproszona ponownie aby włączyć jego propozycję do koncepcji założycielskiej 18. biennale, którego kuratorem jest ghański architekt Lesley Lokko, którego motto brzmi "Laboratorium przyszłości" i którego tematy łączą się z pilnymi potrzebami trapiącymi planetę, podkreślając między innymi dekarbonizację i dekolonizację.
Dykasteria ds. Kultury i Edukacji, pod przewodnictwem kardynałal José Tolentino de Mendonçabyła sponsorem pawilonu watykańskiego. Roberto Cremascoli był kuratorem, który zaprojektował kompleks wystawienniczy w opactwie San Giorgio Maggiore. Alvaro Siza i Studio Albori uczestniczyli w wystawie.
Propozycja a priori wydaje się sugestywna. Wszystkie słowa użyte do opisania intencji w przemówieniach inauguracyjnych, wywiadach i opisach projektu są naładowane nieodpartym pragnieniem zamanifestowania znaczenia wspólnego domu.
Kardynał Tolentino mówi o ogrodzie jako akcie kulturowym, o praktyczności ekologii integralnej, o której mowa w dokumencie Laudato Sioraz powszechnego powitania i braterstwa - Fratelli Tutti - jako siły napędowej projektu. Nienaganny manifest polityczny i poetycki.
Pawilon Stolicy Apostolskiej
Wizyta na terenie interwencji zrealizowanej w ogrodzie kompleksu opactwa jest nieco rozczarowująca. Choć model stworzony przez Studio Albori delikatnie sugeruje układ łąki, jakby był próbą przedstawienia obszaru uprawnego, w rzeczywistości jest to raczej nijaka, dzika i nieciekawa przestrzeń roślinności.
Porządkowanie natury zgodnie z wyższym celem może być leitmotiv pokazanie nieuniknionej ingerencji człowieka w świat, przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska naturalnego, co jest niczym innym jak wdzięcznością za dar, który został nam dany od czasów starożytnych.
Elementy towarzyszące kształtowaniu krajobrazu również nie wzbudzają zainteresowania. Różne stragany zbudowane z drewna i trzciny oddzielają odwiedzającego od promotora pawilonu i jego przesłania, a może dezorientują go w przestrzeni wypoczynkowej.
Punktem kulminacyjnym jest kurnik, który, choć może być odniesieniem do Petrine, otacza ogrodzeniem i sieciami grupę ptaków, które są jedynym odniesieniem do życia zwierząt, poza samym gościem.
Możliwość wykorzystania ogrodu jako bodźca do realizacji wzniosłego projektu dla Stolicy Apostolskiej mogła wydawać się oczywista.
Zrozumienie świata jako drugiego Edenu, aby uświadomić sobie znaczenie Stworzenia, podobnie jak średniowieczni chrześcijanie zrozumieli świat jako drugi Eden, aby uświadomić sobie znaczenie Stworzenia, podobnie jak średniowieczni chrześcijanie zrozumieli świat jako drugi Eden, aby uświadomić sobie znaczenie Stworzenia. Hortus Coclusus, który był niczym innym jak przedstawieniem zamkniętego ogrodu, który odnosił się do dziewictwa Maryi i przedstawienia intymności Dziewicy i jej syna.
Wydaje się, że kwestie te nie mogą być dłużej dyskutowane, ponieważ nie stanowią już problemu dla Kościoła. Wydaje się również, że łączenie fundamentalnych aspektów chrześcijaństwa z codziennymi problemami ludzkości nie jest obecnie przedmiotem zainteresowania.
Brak jasnego i jednoznacznego przekazu poprzez sztukę rekompensuje interwencja mistrza architektury Alvaro Sizy. Wewnątrz kompleksu opactwa zestaw drewnianych ciał zaprojektowanych przez portugalskiego architekta reprezentuje, niczym choreografia, wydarzenie spotkania i uścisku.
Nie wiemy, jak będzie wyglądała kolejna interwencja Stolicy Apostolskiej na Biennale Architektury w Wenecji. Wiemy natomiast, że żyjemy w świecie, w którym architektura ma wiele do powiedzenia. Być może należy przypomnieć słowa Leona Battisty Albertiego: architektura udoskonala stworzony świat, gdy jest w stanie uczynić ludzi lepszymi.
Architekt
