Papież Franciszek w Timorze Wschodnim, między duchowością a dialogiemPapież Franciszek przebywa w Dili, stolicy Timoru Wschodniego, kraju, który wraz z Filipinami ma największą liczbę katolików w regionie. Papież, który za trzy miesiące skończy 88 lat, chciał przybyć na te peryferie świata, aby pokazać swoją bliskość.
Jest to ósmy dzień podróży apostolskiej do Azji Południowo-Wschodniej (2-13 września) i przedostatni przystanek do środy 11 września, po odwiedzeniu Indonezja i Papui Nowej Gwinei, a przed dotarciem do Singapuru.
Według ONZ i innych źródeł, około 45 % populacji Timoru Wschodniego ma mniej niż 15 lat. Jeśli uwzględni się ludność w wieku do 24 lat, odsetek ten jest jeszcze wyższy i wynosi około 60-65 %.
Papież Franciszek i dzieci
Rano Ojciec Święty został przewieziony z Nuncjatury, gdzie przebywa, do Casa Irmãs Alma, podczas gdy po bokach drogi tysiące ludzi czekających na jego przejazd witało go entuzjastycznie z barierek flagami, pieśniami i chórami.
Dom, do którego zwrócił się papież, jest prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr ALMA. Od sześciu dekad opiekują się one najbardziej pokrzywdzonymi dziećmi z niepełnosprawnością fizyczną i umysłową.
Szczególnie wzruszającym momentem była chwila, gdy trzy dziewczynki ubrane w tradycyjne stroje wręczyły Ojcu Świętemu tradycyjną chustę "tais", symbol gościnności i lokalnej kultury.
Podczas wydarzenia przełożony Zgromadzenia przedstawił Papieżowi działalność charytatywną prowadzoną przez wspólnotę, a następnie tradycyjne pieśni i tańce. Papież w krótkich słowach powiedział: "Miłość, to, co tu znajdziecie, to miłość". I dodał, odnosząc się do dzieci: "To one uczą nas, jak pozwolić się opiekować Bogu, a nie wielu pomysłom czy kapryśnym planom". To znaczy "pozwolić, by opiekował się nami Bóg, który tak bardzo nas kocha, Dziewica, która jest naszą Matką".
Na koniec papież Franciszek podpisał tablicę upamiętniającą 60. rocznicę założenia Zgromadzenia ALMA, symboliczny gest, który podkreślił jego wsparcie i uznanie dla zaangażowania sióstr zakonnych.
Papież Franciszek w katedrze Niepokalanego Poczęcia
Godzinę później był już w katedra Niepokalane Poczęcie zostało powitane hołdem kwiatowym, a następnie lokalnym tańcem i pieśniami odzwierciedlającymi żarliwość biskupów, kapłanów, diakonów, konsekrowanych mężczyzn i kobiet, seminarzystów i katechistów.
Po przyjęciu przez arcybiskupa Dili i salezjańskiego kardynała Virgílio do Carmo da Silva, przewodniczącego Konferencji Episkopatu i proboszcza parafii, zakonnica złożyła swoje świadectwo.
Siostra Rosa powiedziała obecnym, którzy wypełnili katedrę: "Jest wiele powołań kapłańskich i Kościół w drodze, podążający śladami św. Franciszka Ksawerego, "misjonarza par excellence Wschodu".
Następnie głos zabrali ksiądz Don Sancho i katecheta w pewnym wieku w wielobarwnym płaszczu. Po tych wystąpieniach Franciszek podziękował biskupowi Norberto de Amaralowi za "słowa, które do mnie skierował, przypominając, że Timor Wschodni jest krajem na krańcu świata. I lubię to mówić, dlatego znajduje się on w sercu Ewangelii.
Przypominając, jak Maria Magdalena namaściła stopy Jezusa, wskazał, że "zapach Chrystusa i Jego Ewangelii jest darem, który musimy chronić i rozpowszechniać", nie zapominając o pochodzeniu "otrzymanego daru, bycia chrześcijaninem, kapłanem, zakonnikiem lub katechetą". I chociaż Timor ma długą historię chrześcijańską, "dzisiaj potrzebuje odnowionego impulsu ewangelizacyjnego, aby zapach Ewangelii mógł dotrzeć do wszystkich: zapach pojednania i pokoju po latach wojny; zapach współczucia, który pomaga ubogim powstać i wzbudza zaangażowanie w poprawę sytuacji gospodarczej i społecznej kraju; zapach sprawiedliwości przeciwko korupcji. A w sposób szczególny, zapach Ewangelii musi być rozprzestrzeniany przeciwko wszystkiemu, co poniża, degraduje, a nawet niszczy ludzkie życie".
Msza z udziałem 750 000 wiernych, która przejdzie do historii
Po południu papież Franciszek przybył do Taci Tolu, obszaru o dużym znaczeniu przyrodniczym, znanego ze swoich krajobrazów i bogatej różnorodności biologicznej.
12 października 1989 r. św. Jan Paweł II odprawił na tej esplanadzie Mszę św. z okazji swojej wizyty w kraju wciąż znajdującym się pod indonezyjską okupacją. Na pamiątkę tej wizyty rząd Timoru Wschodniego wzniósł kaplicę i 6-metrowy pomnik świętego papieża Polaka.
Z tej okazji esplanada Taci Tolu była wypełniona około 750 000 wiernych, co świadczy o głębokim oddaniu mieszkańców Timoru Wschodniego. Wiele osób udało się tam już dzień wcześniej, aby zająć swoje miejsca, z białymi i żółtymi parasolami chroniącymi ich przed słońcem.
Papież Franciszek odprawił tu Mszę św. wotywną o Najświętszej Maryi Pannie Królowej, sprawując Eucharystię w języku portugalskim, historycznym i liturgicznym języku kraju, z modlitwami wiernych (mambae, makasae, bunak, galole, baiqueno, fataluku).
W homilii papież przypomniał, że "w Timorze Wschodnim jest pięknie, ponieważ jest tam wiele dzieci: jesteście młodym krajem, w którym w każdym zakątku czuje się pulsujące, eksplodujące życie", ale jeszcze bardziej "jest to znak, ponieważ robienie miejsca dla maluczkich, przyjmowanie ich, troska o nich i czynienie nas małymi przed Bogiem i przed innymi, to właśnie postawy, które otwierają nas na działanie Pana".
"Prośmy razem w tej Eucharystii - zakończył papież - abyśmy mogli odzwierciedlać w świecie mocne i czułe światło Boga miłości, tego Boga, który, jak modlimy się w psalmie responsoryjnym, jest Bogiem miłości.
Msza zakończyła się przejażdżką Franciszka w popemobilu wśród radości zgromadzonych, manifestowanej chórami stadionowymi, pieśniami i różnymi wyrazami sympatii dla Następcy Piotra.
