Abp Józef Haľko: "Głównym celem wizyty papieża jest pogłębienie naszej wiary w Jezusa Chrystusa".

PowiązaneKardynał Erdő: "My katolicy na Węgrzech czekamy na papieża z wielką czułością".Kardynał Erdő: "Kościół katolicki ma własną tożsamość, poza nacjonalizmem".Papież kończy Kongres Eucharystyczny w Budapeszcie i udaje się na Słowację

"Od 12 do 15 września przyszłego roku, jak Bóg da, udam się na Słowację z wizytą duszpasterską" - zapowiedział papież Franciszek. "Najpierw będę koncelebrował Mszę św. kończącą Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny w Budapeszcie" - dodał papież. "Dziękuję z całego serca wszystkim, którzy przygotowują ten wyjazd i modlę się za nich. Wszyscy modlimy się za tę podróż i za ludzi, którzy pracują przy jej organizacji."

Przy okazji tej podróży, drugiej papieża Franciszka od czasu pandemii COVID-19, po historycznej wizycie w Iraku, Omnes rozmawia z bpem Jozefem Haľko, biskupem pomocniczym Bratysławy na Słowacji.

Czy zapowiedź wizyty papieża była dla Słowaków zaskoczeniem? Jeszcze nie tak dawno temu myślenie o takiej możliwości wydawało się nierealne...

Zaskoczyła nas nie tylko zapowiedź wizyty, ale i czas jej trwania, bo będzie trwała trzy dni. Nie było jednak czasu na zdziwienie, bo trzeba było natychmiast zabrać się do pracy, aby wizyta przebiegła jak najsprawniej, a przede wszystkim przyniosła dobre owoce duchowe.

Święty Jan Paweł II odwiedził Słowację na krótko w 1990 roku, przed uzyskaniem przez ten kraj niepodległości, a następnie jeszcze dwukrotnie, w 1995 i 2003 roku. Będzie to czwarta wizyta papieża.

Trzy wizyty papieża św. Jana Pawła II zapisały się nieusuwalnie w historii nowej postkomunistycznej Słowacji.

Ciekawostką jest, że już w czasach komunizmu, w latach 80. ubiegłego wieku, przeprowadzono wielką akcję podpisów pod zaproszeniem papieża Jana Pawła II do przyjazdu na Słowację. Komuniści zareagowali bardzo gniewnie, ale podpisy i tak dotarły do papieża Jana Pawła II, a ten się wzruszył.

Jeszcze nie tak dawno, bo do 1989 roku, Słowacja była pod rządami komunistycznego totalitaryzmu. Od tego czasu społeczeństwo bardzo się zmieniło. Jakie są aktualne wyzwania dla Kościoła?

Wyzwaniami dla Kościoła są dziś budowa zdrowego społeczeństwa, opartego na zdrowej i silnej rodzinie, w której dzieci wychowywane są według normalnych, tradycyjnych wartości. Jednocześnie bardzo ważne jest zajmowanie się różnymi eksperymentami w zakresie relacji w rodzinie, w parach, w dzieciach. Wielkim wyzwaniem jest też ewangelizacja młodego pokolenia, także poprzez portale społecznościowe.

Wyzwaniem dla Kościoła jest dziś budowanie zdrowego społeczeństwa, opartego na zdrowej i silnej rodzinie, w której dzieci wychowywane są według normalnych, tradycyjnych wartości.

Monsignor Jozef HaľkoBiskup pomocniczy Bratysławy

Hasło papieskiej wizyty brzmi: "Z Maryją i Józefem w drodze do Jezusa". Możesz to wyjaśnić?

Hasło wizyty papieża inspirowane jest rozpowszechnionym na Słowacji kultem maryjnym oraz ogłoszonym Rokiem św. Józefa, natomiast zasadniczym celem wizyty Biskupa Rzymu, papieża i najwyższego pasterza Kościoła pozostaje pogłębienie wiary w Jezusa Chrystusa jako naszego osobistego Zbawiciela, naszego Odkupiciela i Obrońcy.

Podstawowym celem wizyty Biskupa Rzymu, papieża i najwyższego pasterza Kościoła jest pogłębienie wiary w Jezusa Chrystusa jako naszego Zbawiciela.

Monsignor Jozef HaľkoBiskup pomocniczy Bratysławy

Pobożność maryjna wyraża się na przykład w patronce kraju, Matce Boskiej Siedmiobolesnej, czczonej w Šaštínie. Jakie znaczenie ma obecność papieża na pielgrzymce 15 września?

Wizyta Papieża w Šaštínie i jego obecność w narodowym sanktuarium maryjnym Siedmiu Boleści Vigrena ma głębokie przesłanie, mające różne aspekty: tam będziemy się modlić razem w jedności z następcą św. Piotra, w świadomości, że mamy tylko jedną Matkę, która jest zatem "Matką Kościoła", Matką Siedmiu Boleści. I tak tam w sposób szczególny doświadczymy komunii opartej na pobożności maryjnej, która jest najpewniejszą drogą do Jezusa.

Jednym ze znaków żywotności jest duża liczba osób przystępujących do sakramentu spowiedzi, czy też wielu młodych ludzi, którzy uczestniczą we Mszy św. w dni powszednie. Papież spotka się z młodzieżą w Koszycach 14 września, jakich owoców się spodziewasz?

Młode pokolenie jest bardzo otwarte, jak również krytyczne. Jednocześnie poszukują sensu życia i chyba nigdy wcześniej nie byli pod presją tak wielu alternatywnych ofert w tym zakresie. Dlatego również dla nich bardzo ważny będzie uroczysty głos najwyższego kapłana, papieża Franciszka. W słowackiej młodzieży tkwi ogromny potencjał duchowy i ważne jest, aby nie tylko go uchwycić i obudzić, ale także stabilnie rozwijać. 

W słowackiej młodzieży tkwi ogromny potencjał duchowy i ważne jest, aby nie tylko go uchwycić i obudzić, ale także stabilnie rozwijać.

Monsignor Jozef HaľkoBiskup pomocniczy Bratysławy

Papież spotka się w Bratysławie z księżmi, zakonnikami i katechetami. W pierwszych latach po upadku komunizmu liczba powołań była stosunkowo wysoka. Jak wygląda sytuacja duszpasterstwa powołań obecnie?

Duszpasterstwo powołaniowe wymaga stałej uwagi na młodych ludzi na wszystkich płaszczyznach kontaktu, jakie w naturalny sposób przynosi im życie. Duszpasterstwo zawodowe jest nie do pomyślenia bez duszpasterstwa rodzinnego, bez duszpasterstwa i ewangelizacji także w sieciach społecznych, które są platformami kontaktu dzisiejszej młodzieży. Duże znaczenie mają na przykład obozy ministrantów organizowane przez seminarzystów i wspierane przez diecezje. Tam chłopcy widzą młodych mężczyzn, zbliżonych do nich wiekiem, którzy już zdecydowali się na ten krok, na studia teologiczne i na duchowe przygotowanie się do kapłaństwa.

Osobliwością Słowacji jest obecność znacznej liczby grekokatolików; względy historyczne sprawiły, że Słowacja stała się pomostem między Wschodem a Zachodem, ale zawsze związana z Rzymem. Franciszek spotka się z grekokatolikami w Preszowie.

Już na spotkaniu w Rzymie papież Franciszek zaprosił słowackich grekokatolików do zachowania i utrzymania swojej tożsamości, w tym specyficznego obrządku bizantyjskiego. Spotkanie na Słowacji będzie niewątpliwie kontynuowane w tym kierunku i będzie to wielka satysfakcja dla grekokatolików, którzy przez 18 lat w czasach komunistycznych byli prześladowani i wykluczani: nie pozwolono im istnieć.

Spotkanie z mniejszością romską w dzielnicy Luník IX zaprowadzi Papieża na jedne z głównych "peryferii" słowackiego społeczeństwa i do wielkiego wyzwania duszpasterskiego.

Papież zachęca Romów, by ze swoją kulturą stali się darem dla społeczeństwa, by otrzymali wszystkie pozytywne aspekty społeczeństwa, w którym żyją. Obecność papieża na Luníku w Koszycach będzie też wielką zachętą dla tych, którzy na co dzień pracują w trosce o Romów.

Bratysława, stolica, ma swoją specyfikę. Jakie są priorytety archidiecezji?

Ewangelizacja Bratysławy, zarówno jako stolicy, jak i dużego miasta, ma z pewnością swoje osobliwe aspekty.

Ważne jest, aby katolicy we wszystkich dziedzinach życia obywatelskiego otwarcie dawali świadectwo o żywym Chrystusie, aby Jego Ewangelia była przeżywana w codziennej rzeczywistości. Miasto oczywiście zakłada ewangelizację środowiska studenckiego, środowiska biznesowego, środowiska politycznego. Ewangelia ma w sobie moc inspirowania każdej sfery życia społecznego.

Czy wizyta papieża ma związek z Międzynarodowym Kongresem Eucharystycznym w Budapeszcie, skąd Ojciec Święty przyjedzie na Słowację?

Można dostrzec pewną symetrię między wydarzeniami Kongresu Eucharystycznego w Budapeszcie a wizytą papieża na Słowacji. Ponieważ Kongres Eucharystyczny w Budapeszcie będzie dotyczył spraw Cyganów, Żydów, peryferii i młodzieży w odniesieniu do Eucharystii, a wszystkie te sprawy są przedmiotem kilku spotkań Papieża na Słowacji. Fakt, że Papież zakończy Kongres Eucharystyczny uroczystą Mszą Świętą, z której natychmiast wyjedzie na Słowację, tworzy bardzo inspirujący związek między tymi dwoma wydarzeniami.

Jest ksiądz odpowiedzialny za duchowe przygotowanie do wizyty Ojca Świętego. Jak wygląda to przygotowanie?

Głównym celem przygotowania duchowego jest przeżycie obecności papieża na Słowacji jako wydarzenia wysoce duchowego, po którym zostaniemy umocnieni w wierze przez następcę św. Piotra. Z pomocą duchowego przygotowania, niejako "dostrajamy się" do "długości fal" papieża Franciszka, aby móc go uważnie słuchać, nie rozpraszając się nieistotnymi lub mniej istotnymi pytaniami, i pragnąć umocnienia w wierze, w naszej osobistej wierze w Jezusa Chrystusa.

W ramach przygotowań do wizyty biskupi zaproponowali trzy intencje modlitewne: za papieża, za Kościół na Słowacji i za wszystkich ludzi na ziemi.

Oczywiście istotnym i nieodzownym elementem przygotowania jest modlitwa, bo bez niej naprawdę "nic nie możemy uczynić", jak mówi sam Jezus. Te trzy modlitwy mają swoją logikę: modlimy się za Tego, który przyjdzie; modlimy się za tych, do których przyjdzie; i wreszcie modlimy się za wszystkich ludzi, ponieważ każda wizyta Papieża Rzymskiego, czyli budowniczego mostów, ma na celu także budowanie mostów w relacjach międzyludzkich i budowanie wielkiej rodziny wiernych Chrystusa.

Aby się przygotować, modlimy się za Tego, który przyjdzie; modlimy się za tych, do których przyjdzie; i wreszcie modlimy się za wszystkich ludzi, ponieważ każda wizyta Papieża Rzymskiego ma także na celu budowanie mostów w relacjach międzyludzkich i budowanie wielkiej rodziny wiernych Chrystusa.

Monsignor Jozef HaľkoBiskup pomocniczy Bratysławy

Jeśli chodzi o przyszłość katolicyzmu w tym kraju, to w liście pasterskim biskupi zaprosili nas do postawienia sobie dwóch pytań: "Jaka jest Słowacja dzisiaj" i "Jaka chcemy, aby była jutro". Pozwól, że zadam ci te same pytania....

Te dwa pytania są nierozłączne i stanowią o dynamice rozwoju duchowego każdej jednostki i całego społeczeństwa. Jeśli bowiem nie nazwiemy prawdziwie rzeczywistości po imieniu, w tym błędów, porażek i niedociągnięć, nie będziemy mogli odpowiednio ruszyć w przyszłość, w dążeniu do poprawy i pogłębienia tego, co poszło źle.

Kiedy Jezus powiedział do bogatego młodzieńca: "Ciągle ci czegoś brakuje", powtarza to samo nam wszystkim dzisiaj. Nie możemy tkwić w letargu i bierności, ale - jak mówi papież Franciszek - musimy umieć marzyć. I musimy umieć sprawić, że marzenia będą stopniowo znikać, spełniając się.

PowiązaneKardynał Erdő: "My katolicy na Węgrzech czekamy na papieża z wielką czułością".Kardynał Erdő: "Kościół katolicki ma własną tożsamość, poza nacjonalizmem".Papież kończy Kongres Eucharystyczny w Budapeszcie i udaje się na Słowację