Rodzina Ulmów: siedmiu męczenników wiary chrześcijańskiejKrew męczenników jest ziarnem jednościTawadros II, koptyjski prawosławny patriarcha Aleksandrii, w Rzymie z papieżemPo prywatnej rozmowie papież Franciszek i Tawadros II wymienili się prezentami. Wśród nich, zwierzchnik Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego podarował Franciszkowi relikwie koptyjskich męczenników z Libii, zabitych w 2015 roku. Po przemówieniu Ojca Świętego udali się do kaplicy Redemptoris Mater na wspólną modlitwę.
Upamiętnienie spotkania w 1973 r.
Papież rozpoczął swoje wystąpienie od zacytowania zdania, którym Paweł VI przyjął Shenoudę III w 1973 r.: "Oto dzień, który Pan uczynił: niech będzie naszą radością i naszym szczęściem" (Ps 118, 24), a następnie zwrócił uwagę, że "na drodze ekumenicznej ważne jest, aby zawsze patrzeć w przyszłość", i podkreślił, jak ważne jest, aby na drodze do jedności iść naprzód, pamiętając jednocześnie.
Ojciec Święty podkreślił również, że spotkanie z 1973 r. zapoczątkowało historyczny etap w relacjach między Stolicą św. Piotra i Stolicą św. Marka, ponieważ było to pierwsze spotkanie patriarchy Koptyjskiego Kościoła Prawosławnego z patriarchą Rzymu. "Oznaczało to również zakończenie sporu teologicznego sięgającego Soboru Chalcedońskiego, dzięki podpisaniu pamiętnej wspólnej deklaracji chrystologicznej w dniu 10 maja 1973 r., która później zainspirowała podobne porozumienia z innymi wschodnimi kościołami prawosławnymi" - wyjaśnił.
Droga ekumeniczna
Przypomniał też, że spotkanie to doprowadziło do powstania Międzynarodowej Komisji Mieszanej między Kościołem katolickim a Koptyjskim Kościołem Prawosławnym, która w 1979 r. przyjęła Zasady wytyczające drogę do jedności, podpisane przez św. Jana Pawła II i Shenoudę III, w których przypomniano, że "jedność, którą przewidujemy, nie oznacza wchłonięcia jednego przez drugie, ani dominacji jednego nad drugim. Służy ona każdemu z nich, aby pomóc mu lepiej żyć specyficznymi darami, które otrzymał od Ducha Bożego".
Papież podziękował Koptyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu za zaangażowanie w ten dialog i wsparcie dla Koptyjskiego Kościoła Katolickiego, które przybrało formę utworzenia Narodowej Rady Kościołów Chrześcijańskich w Egipcie. Papież przypomniał również, że to Tawadros II zaproponował mu w 2013 roku, aby każdego 10 maja obchodzić "Dzień przyjaźni między Koptami i katolikami", który od tego czasu jest obchodzony co roku.
Przywołując pochodzącą z VIII w. koptyjską ikonę przedstawiającą Jezusa Chrystusa z mnichem Meną z Egiptu, Papież zauważył: "Ikona ta jest czasem nazywana 'ikoną przyjaźni', ponieważ wydaje się, że Pan chce towarzyszyć swemu przyjacielowi i iść z nim. W ten sam sposób więzy przyjaźni między naszymi Kościołami są zakorzenione w przyjaźni samego Jezusa Chrystusa ze wszystkimi uczniami, których nazywa 'przyjaciółmi' (por. J 15, 15) i którym towarzyszy w drodze, jak to uczynił z pielgrzymami do Emaus".
Męczennicy z Libii
Papież wspominał też męczenników, dziękując szczególnie Jego Świątobliwości Tawadrosowi II za dar relikwii koptyjskich męczenników zabitych w Libii 15 lutego 2015 r.
Zostali oni uprowadzeni w Libii w styczniu 2015 roku przez grupę terrorystyczną Daesh. Następnie zabójcy rozpowszechnili na kilku portalach dżihadystycznych nagranie z ich ścięcia, opatrzone tytułem "Przesłanie do narodu krzyża, napisane krwią". Na nagraniu widać, że mężczyźni umierają mówiąc "Panie Jezu". Jednak wideo, które miało zastraszyć, dodało odwagi ich rodzinom: "Gdyby zabójcy wyobrazili sobie, co to będzie oznaczać dla Kościoła koptyjskiego, prawdopodobnie nie zrobiliby tego. Daleki od zastraszania nas, dodał nam odwagi. Zaoferowało nam dokument heroicznego męstwa męczenników i demonstrację siły ich wiary poprzez modlitwę w ostatnich chwilach życia" - powiedział metropolita Samalout (źródło: Religia w wolności).
W skład grupy wchodziło 20 Koptów i jeden Ghańczyk, Matthew Ayariga, który nie był chrześcijaninem. Przybył on do Libii w poszukiwaniu pracy i przed porwaniem mieszkał i pracował z Koptami. Został jednak włączony do martyrologium, ponieważ gdy terroryści zapytali go, czy odrzuca Jezusa, odpowiedział: "Twój Bóg jest moim Bogiem", choć wiedział, że go za to zabiją (źródło: Pomoc Kościołowi w Potrzebie). Istnieje. książka o koptyjskich męczennikach, obecnie dostępna tylko w języku angielskim i włoskim, z wywiadami z ich rodzinami.
Papież zapowiedział, że zostaną oni uznani za męczenników także przez Kościół katolicki: "Ci męczennicy zostali ochrzczeni nie tylko w wodzie i Duchu Świętym, ale także we krwi, krwi, która jest ziarnem jedności dla wszystkich wyznawców Chrystusa. Z przyjemnością ogłaszam dziś, że za zgodą Jego Świątobliwości tych 21 męczenników zostanie włączonych do Martyrologium Rzymskiego jako znak duchowej komunii, która łączy nasze dwa Kościoły".
Theotokos
W innym ekumenicznym geście papież użył też w odniesieniu do Maryi terminu Theotokos, "ta, która spłodziła Boga" lub "Matka Boga". Jest to greckie słowo, którym pierwsi chrześcijanie oznaczali Dziewicę Maryję i które zostało zatwierdzone przez Sobór Efeski w V wieku.
Jest to zatem określenie, które Kościół katolicki dzieli z Koptyjskim Kościołem Prawosławnym. "Niech modlitwa koptyjskich męczenników, zjednoczona z modlitwą Theotokos, sprawia, że przyjaźń między naszymi Kościołami wciąż rośnie, aż do błogosławionego dnia, kiedy będziemy mogli wspólnie celebrować przy tym samym ołtarzu i obcować z tym samym Ciałem i Krwią Zbawiciela, 'aby świat uwierzył' (J 17,21)" - zakończył Ojciec Święty.
