Wielkie amerykańskie parafie i czego być może możemy się od nich nauczyć

-Tekst Manuel García de Quesada i Jaime Nubiola

Właśnie kilka miesięcy temu ukazał się znakomity hiszpański przekład książki autorstwa Williama E. Simona Jr, współwydany przez Facultad de Teología San Vicente Ferrer de Valencia i Biblioteca de Autores Cristianos. Wielkie parafie katolickie: żywa mozaika. Jak cztery podstawowe praktyki sprawiają, że się rozwijają (2016). Książka nosi tytuł Duże parafie katolickie. Cztery praktyki duszpasterskie, które je ożywiajązostała przetłumaczona przez Félixa Menéndeza Díaza i zawiera znakomitą Prezentacja wydania hiszpańskiego przez José Santiago Ponsa, profesora filozofii na Wydziale Walenckim, co pozwala nam z pewną precyzją przyjąć zakres i granice tego tomu.

Książka poprzedzona jest m.in. Przedmowa przez kardynała Timothy M. Dolana, i składa się z. Przedmowa William E. Simon, wstęp (Dlaczego parafia, dlaczego te parafie?Wspólne przywództwo; 2. Duchowa dojrzałość i uczniostwo; 3. Niedzielne świętowanie; oraz 4. "Z tych czterech praktyk". -wyjaśnia Pons (s. xv-xvi)- "książka zbudowana jest z ośmiu rozdziałów, z czego każdemu poświęcone są dwa rozdziały. Pierwszy rozdział opisuje odpowiednią praktykę i pokazuje różne możliwości jej realizacji, odsłaniając wielkie bogactwo inicjatyw i różnorodność w parafiach. W drugim rozdziale zwrócono uwagę na problemy, które mogą się pojawić, trudności i wyzwania, z jakimi należy się zmierzyć podczas rozwoju każdej praktyki".. Pons dodaje z finezją: "Ta podwójna perspektywa nadaje książce duże poczucie realności, ponieważ nie ukrywa problemów związanych z przeprowadzeniem poważnej transformacji w parafii, a jednocześnie pokazuje wielką różnorodność możliwości, które otwierają się w zależności od wyjątkowości każdej parafii". (s. xvi).

Książka wyrosła z sugestii Boba Buforda, protestanckiego teksańskiego biznesmena, który sprzedał swoją firmę, by "pracować dla Królestwa" i w 1984 roku założył organizację o nazwie Sieć Przywództwa ożywienie parafii protestanckich. Na spotkaniu z Williamem Simonem zaproponował mu zrobienie czegoś podobnego dla parafii katolickich. Tak oto narodził się Katalizator parafialny (www.parishcatalyst.org). Celem była pomoc w odnowie parafii, a żeby to zrobić, pierwszym krokiem było skontaktowanie się z najbardziej wyróżniającymi się parafiami i zbadanie przyczyn ich "sukcesu". Przygotowano ankietę, którą wysłano do 244 proboszczów. Rozdziały książki oparte są na analizie uzyskanych wyników.

Na stronie Wstęp (s. 3-21) jest bardzo interesująca. Przedstawia krótką historię katolicyzmu w Stanach Zjednoczonych, a także przyczyny wielkiego wpływu społecznego 17 tysięcy parafii katolickich. "W tej chwili miliony Amerykanów są członkami parafii katolickich, ale tak nie będzie wiecznie. Obecny trend wskazuje, że w najbliższych dekadach będą oni wyjeżdżać w umiarkowanej, ale stałej liczbie. Pozostaną tylko wtedy, gdy da się im powód do pozostania, gdy w ich parafii jest coś żywego i życiodajnego, coś, co skupia ich uwagę na żywym Chrystusie, z taką mocą, że nie mogą oderwać od Niego oczu". (str. 3-4).

Cztery praktyki duszpasterskie:

–Wspólne przywództwo (s. 25-73): jest to zdolność proboszczów do kierowania parafią jako całością i dla tego decydujące jest liczenie na świeckich: jest to początek struktury organizacyjnej i podziału funkcji w poszczególnych rejonach parafii. Wszystko to wymaga szczególnych kompetencji tych świeckich ludzi i odpowiednich wynagrodzeń. Ma też swoje trudności: harmonia w zespole jest niezbędna.

–Dojrzałość duchowa i planowanie uczniostwa (s. 77-128): To jest "proces, dzięki któremu jednostki lub parafie pogłębiają swoją wiarę, zbliżają się do Jezusa i przybliżają Go innym, w miarę dojrzewania ich własnej wiary".. Potrzebny jest także wyspecjalizowany personel do prowadzenia katechez, promowania działań, obsługi ludzi itp. Nacisk położony jest na modlitwę, adorację eucharystyczną i jedność wspólnoty.

-niedzielna uroczystość (s. 131-177): Centrum musi być Msza Święta. Ma to być decydujący moment tygodnia, moment gościnności i taki, który zdobędzie lojalność zarówno parafian, jak i osób przechodzących:"Warto zauważyć, że w Los Angeles można znaleźć msze w 42 różnych językach i dialektach".. Częścią przyjęcia jest również wrażliwość moralna i społeczna, aby każdy mógł się dopasować. Kolejnym ważnym elementem jest opieka nad dziećmi w różnym wieku. Śpiew to podstawa. W wielu parafiach działają niemal profesjonalne chóry. Muszą być też odpowiednie systemy nagłośnienia. W zapewnienie dobrej muzyki liturgicznej trzeba zainwestować wiele czasu, sprzętu i pieniędzy, a o homilii mówi się ciekawe rzeczy: "Każda minuta homilii wymaga godziny przygotowań". (p. 150).

-ewangelizacja (str. 179-227): Opierając się na słowach papieża Franciszka, aby "wyjść na peryferie", zauważa się, że katolicy nie są przyzwyczajeni do ewangelizować: "Nie możemy już dłużej tylko zostawiać ludziom światła, musimy im je przynieść".. Zapraszamy do przeniesienia się z konserwacja do misja. Musimy zmienić nasze nastawienie. Chodzi o zaangażowanie wszystkich w to zadanie. Musimy wykorzystać każdą okazję do ewangelizacji: celebracje sakramentów, wydarzenia i posługi społeczne.

To krótkie podsumowanie nie oddaje oczywiście sprawiedliwości temu tomowi, który, choć jest bardzo amerykański i bardzo odpowiada amerykańskiej mentalności, może uświadomić wszystkim w świecie hiszpańskojęzycznym potrzebę nowa ewangelizacja i przekonany, że z Bożą pomocą parafie są jednym z kluczowych miejsc, w których można to robić.