Wiara i dialog z ChrystusemJeśli zapytamy kogoś, kto czytał Ewangelie, co zrobiło na nim największe wrażenie, prawdopodobnie odniesie się do opowieści o Męce Pańskiej. Ale gdyby zapytać ich o najważniejsze punkty przepowiadania Jezusa, wskazaliby zapewne na przypowieści. Mówi o tym sama Ewangelia: Nauczał ich w przypowieściach.
Niezależnie od tego, jak małe wykształcenie ma czytelnik, od razu zauważa, że przypowieści nie są narracjami typu bajka - "opowiadam je, aby bawić". Literatura tego typu ma bowiem zwykle cel trzeźwiący lub pouczający.
Przypowieść pozwala na proste przekazanie treści. W tym sensie jego podstawowe znaczenie jest łatwo dostrzegalne dla wszystkich ludzi, niezależnie od miejsca i czasu. Ale jednocześnie przypowieści Jezusa zawierają szczegóły czy aspekty, które wzbogacają treść, choć nie są tak łatwo dostrzegalne na pierwszy rzut oka. W rzeczywistości, w przepowiadaniu Chrystusa, uczeni w Piśmie i faryzeusze rozumieją je głębiej niż większość słuchaczy. Niektóre znaczenia, zwłaszcza to, co odnosiło się do samej Jego osoby, były przeznaczone specjalnie dla nich.
Książka
Ta książka Julio de la Vega-Hazasa pomaga nam rozwikłać głęboki sens przypowieści. Analizuje dwadzieścia pięć przypowieści, pogrupowanych w pięć głównych tematów:
Pierwsza zawiera tzw. przypowieści o Królestwie, w których Jezus zapowiada nadejście Królestwa Bożego lub Królestwa Niebieskiego oraz postawę, jaką musi przyjąć człowiek, aby je osiągnąć. Przypowieści podkreślają, że dla jego osiągnięcia warto zaryzykować wszystko, nawet jeśli trzeba zmierzyć się z trudnościami.
Następnie znajdujemy przypowieści o odpowiedzi na wezwanie, które w taki czy inny sposób zawierają wezwanie do dostrzeżenia obecności Boga w naszym życiu, podkreślając w ten sposób głupotę tych, którzy ignorują, lekceważą lub zapominają o wezwaniu, umniejszając jego znaczenie lub dając się ponieść innym interesom, które wydają im się bardziej konieczne lub pilne.
Trzeci rozdział zawiera to, co autor nazywa przypowieściami o sądzie Bożym. Do tej grupy należą niektóre szczególnie wyraziste przypowieści, ponieważ opowiadanie uwypukla ostry kontrast między zachowaniem osoby roztropnej i rozsądnej a zachowaniem osoby dzikiej i frywolnej, z różnymi niuansami, w których czytelnik może się łatwo odnaleźć.
Przypowieści o miłosierdziu następują w czwartym rozdziale. Pod tym hasłem zebrane są trzy przypowieści, a wszystkie trzy pochodzą z Ewangelii Łukasza, wśród nich ta, która powszechnie uważana jest za najbardziej wzruszającą i najpiękniejszą ze wszystkich, przypowieść o synu marnotrawnym lub, jak się ją też czasem nazywa, przypowieść o miłosiernym ojcu.
I wreszcie są przypowieści o cnotach. Ten piąty rozdział, jak sam autor zaznacza, gromadzi różne heterogeniczne przypowieści, zgrupowane na wspólnym tle: aby nauczyć jakiejś cnoty lub przestrzec przed jakąś wadą. W ten sposób zebrane zostały cenne nauki, które przemawiają wymownie do człowieka dzisiejszego i wszystkich czasów, który zawsze potrzebuje cnoty, co czyni go dobrzew najgłębszym znaczeniu tego słowa.
Sens każdej z przypowieści jest oczywisty - to odwieczne przesłanie - ale wzbogaca się, gdy dostrzega się, jak tutaj, jej związek ze Starym Testamentem i znaczenie różnych szczegółów dotyczących życia i kultury słuchaczy, które łatwo mogą umknąć dzisiejszemu czytelnikowi.
Podkreśliłbym jedną zaletę tej książki: że zajmując się takim tematem jak pisma biblijne, który nadaje się do rozważań egzegetycznych na wysokim poziomie (ale które są raczej kłopotliwe dla niespecjalistów), umie jasno wyjaśnić istotę nauk Jezusa i podkreśla przede wszystkim ich praktyczne zastosowanie dla życia chrześcijańskiego. Dzięki temu czytelnik często zostaje doprowadzony do odkrycia aspektów, których nie zauważył, lub wniosków i konsekwencji, których wcześniej nie podejrzewał. W ten sposób lektura tych rozważań otwiera szeroką panoramę, która wzbogaca naszą znajomość Ewangelii i otwiera drogi dla naszego życia duchowego.
Z bardzo dobrym wyczuciem autor książki zamieszcza na początku każdej przypowieści tekst Ewangelii, który będzie komentował w następnej kolejności. Ośmielam się zasugerować czytelnikowi, aby w celu maksymalnego wykorzystania książki, po uważnym przeczytaniu komentarza do przypowieści, wrócił do spokojnej lektury tekstu Ewangelii, teraz z rezonansami, które jego lektura obudzi dzięki przeczytanym właśnie komentarzom i refleksjom: Jestem pewien, że ta nowa lektura będzie dla was pouczająca, że pozwoli wam odkryć nowe aspekty, a przede wszystkim, że da początek praktycznym zastosowaniom, aby w większym stopniu skorzystać ze skarbu, jakim jest słowo Boże, które Syn Boży chciał nam zostawić, aby nauczyć nas drogi, która prowadzi do szczęścia.
