Najbardziej reprezentatywnymi sanktuariami są Bazylika-Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej i Królowej Polski w Licheniu, Sanktuarium Miłosierdzia w Łagiewnikach w Krakowie, Sanktuarium św. Jana Pawła II, również w Łagiewnikach, oraz Świątynia Opatrzności Bożej w Warszawie.
Sanktuarium w Licheniu
Każdy, kto odwiedza Polskę, natychmiast odkrywa wielkie nabożeństwo do Matki Bożej. Mówi się, że serce Polski jest na Jasnej Górze, obok Czarnej Madonny z Częstochowy. Ale bije też w Licheniu, w sanktuarium zbudowanym z okazji Wielkiego Jubileuszu Narodzin Chrystusa i poświęconym Dziewicy Bolesnej, Matce Bożej i Królowej Polski.
Historia tego poświęcenia sięga maja 1850 roku, kiedy to Najświętsza Panna kilkakrotnie ukazała się pasterzowi Mikołajowi Sikatce, aby prosić go o odmawianie różańca oraz modlitwy przebłagalnej i prośby, a także prosić o godne miejsce dla Jej wizerunku, który pochodzi z końca XVIII wieku. Spełniając to życzenie, powoli rozpoczęto budowę kapliczki.
Wokół jej płaszcza Virgin Dolorosa znajdują się atrybuty Męki Pańskiej i legendy: "Maryja uzbroiła się w broń Męki Pańskiej, gdy przygotowywała się do walki z diabłem".. W centrum płaszcza znajduje się wizerunek orła białego w koronie (widniejący na herbie Polski), na który spogląda Najświętsza Panna, jak Chrystus na krzyżu na umiłowanego ucznia, i czytane są słowa: "Niewiasto, oto syn Twój - Oto Matka Twoja".. Królowa Polski patrzy na swój lud i czyni bóle narodu polskiego swoimi bólami.
Obecny kościół został wybudowany w latach 1994 - 2004. Jest to największy kościół w Polsce; może pomieścić 3 tys. osób na siedząco i 7 tys. na stojąco. Architektom i dekoratorom udało się zharmonizować to, co majestatyczne z tym, co funkcjonalne i popularne, a także zachęcić do modlitwy. O ile ci, którzy uważają niektóre kaplice lub obrazy z ponad stuletniej historii kościoła za niesmaczne, mogą mieć rację, to tego samego nie można powiedzieć o nowym kościele, z wielką złotą kopułą, która z daleka wtapia się w pola pszenicy, i elegancką klasyczną marmurową fasadą. Na esplanadzie gromadzi się 250 tys. pielgrzymów, gdzie rodziny z całej Polski modlą się, odpoczywają lub odwiedzają sklepy religijne.
Jest to miejsce spotkania z Chrystusem i Jego Matką, odnowy duchowej, odpoczynku fizycznego i emocjonalnego, spotkania z kulturą i historią.
Sanktuarium Miłosierdzia
Obecność papieża Franciszka w Sanktuarium Miłosierdzia w Łagiewnikach, właśnie podczas ŚDM w Krakowie w 2016 r. i w Roku Miłosierdzia, przyczyniła się do rozpowszechnienia sławy tego miejsca oraz przesłania i postaci św. Faustyny Kowalskiej (1905-1938), która tu żyła i zmarła.
Budowa klasztoru Zgromadzenia Matki Bożej Miłosierdzia datuje się na rok 1891, ale sława tego miejsca związana jest z rosnącą liczbą pielgrzymów do grobu siostry Faustyny, z kultem obrazu Jezusa Miłosiernego oraz z pielgrzymkami św. Jana Pawła II w 1997 i 2002 roku.
Bazylika została wybudowana w latach 1999 - 2002. Kiedy Jan Paweł II poświęcił ją 17 sierpnia 2002 roku, powiedział: "Modlę się, aby ten kościół był zawsze miejscem głoszenia orędzia o miłosiernej miłości Boga; miejscem nawrócenia i pokuty; miejscem sprawowania Eucharystii, źródła miłosierdzia"..
Może pomieścić 1500 osób, a na stojąco 3000. Jest to budynek funkcjonalny, z szeroką, białą, prawie pustą, łódkowatą nawą; nie jest piękny i ma się wrażenie, że czegoś w nim brakuje. Ale Boże miłosierdzie pokrywa wszystko patyną zrozumienia i jeśli patrzy się na kapliczkę dobrymi oczami, w końcu się ją lubi. Stale rosnące masy pielgrzymów mają godne i przestronne miejsce do sprawowania liturgii.
Sanktuarium św. Jana Pawła II
Kardynał S. Dziwisz poświęcił 16 października 2016 r. kapliczkę św. Jana Pawła II. Może pomieścić 3000 osób, w tym 800 na miejscach siedzących. Stoi na miejscu fabryk chemicznych Solvay, gdzie Karol Wojtyła pracował w 1941 i 1942 roku, zaledwie kilometr od sanktuarium Miłosierdzia. Kontrast między stylem obu kapliczek jest wielki. Są one połączone dużą esplanadą i mostem nad ciekiem wodnym, który oddziela oba miejsca.
Kościół zdobią mozaiki autorstwa słoweńskiego artysty Marko Rupnika SJ. Ich barwność, w połączeniu z obfitym światłem, napełnia kościół radością. Są one pełne szczegółów, które czynią z nich wizualną katechezę głównego nauczania św. Jana Pawła II.
Jest na planie ośmiokąta i wykonana z białego marmuru. Na fasadzie głównej znajdują się dwa napisy w języku łacińskim, drogie polskiemu papieżowi: Nolite timere - Aperite Portas Christo. Wyróżniają się trzy okazałe drzwi z brązu. Główna z nich przedstawia św. Jana Pawła II otwierającego drzwi wielu świętym, a dwie pozostałe zawierają czternaście płaskorzeźb przedstawiających życie papieża w odniesieniu do jego czternastu encyklik.
Wewnątrz szklany sufit odsłania niebo, symbolicznie jednocząc Stwórcę i stworzenie. W kaplicy Matki Bożej Fatimskiej znajduje się sutanna założona przez papieża w dniu zamachu na placu św. Piotra. Na suficie krypty ośmioramienna gwiazda nawiązuje do Maryi, Stella MarisNad ołtarzem znajduje się relikwia krwi św. Jana Pawła II. Ściany krypty zdobią obrazy przedstawiające wizyty papieża Polaka w sanktuariach maryjnych, a w krypcie znajduje się kilka bocznych kaplic.
Sanktuarium jest częścią kompleksu budynków Centrum Jana Pawła II "Nie lękajcie się".którego celem jest badanie i propagowanie nauczania, życia i inicjatyw społecznych papieża Wojtyły, uznawanego za najważniejszą postać tego narodu.
Świątynia Opatrzności
Nowy kościół parafialny Opatrzności Bożej w Warszawie jest majestatyczny, nowoczesny, dobrze zharmonizowany z otoczeniem, ale też kontrowersyjny i nie wszystkim przypadający do gustu.
Jego historia sięga roku 1791, kiedy to Parlament Republiki wydał dekret potwierdzający pragnienie wszystkich klas, aby zbudować kościół poświęcony Najwyższej Opatrzności jako wieczysty pomnik dziękczynienia. Wkrótce jednak Polska została najechana przez wojska rosyjskie i podzielona między Rosję, Prusy i Austro-Węgry, a kościół nigdy nie został zbudowany. W 1999 roku sejmik podjął dawną obietnicę i zdecydował o budowie kościoła. Prace rozpoczęto w 2003 roku, a kościół został poświęcony w 2016 roku. Jest to część Centrum Providence w którym oprócz kościoła i krypty znajduje się panteon z grobowcami osobistości polskiego życia politycznego, kulturalnego i religijnego, a także muzeum św. Jana Pawła II i Sługi Bożego kardynała Stefana Wyszyńskiego, którego otwarcie planowane jest na 2018 rok.
Plan terenu ma formę greckiego krzyża, z czterema bramami symbolizującymi cztery drogi, którymi Polacy wywalczyli sobie wolność: Modlitwę, Cierpienie, Obronę i Kulturę. Celem kościoła jest podziękowanie Bogu za odzyskanie wolności i modlitwa za ojczyznę. Kopuła jest otwarta, a jej kwadrat światła pada tuż nad ołtarzem. W nawie głównej jest miejsce dla 1500 osób siedzących i tyle samo stojących w nawach bocznych. Ołtarz to wielka pusta ściana, niczym wielki ekran, który pozwala na wszelkiego rodzaju projekcje, dzięki czemu miejsce to jest świetnym miejscem na koncerty muzyki sakralnej oraz przedstawienia kulturalne, religijne czy patriotyczne.
Święty Jan Paweł II jest centralną postacią w historii Kościoła końca XX i początku XXI wieku. Ważnym aspektem jego człowieczeństwa są polskie korzenie, z których był dumny i których zawsze bronił i promował (Temple of Providence). Zauważono też jego miłość do Matki Bożej (sanktuarium w Licheniu). Był papieżem rodziny, ale przede wszystkim papieżem Bożego Miłosierdzia (Łagiewniki). I wreszcie był papieżem ewangelizacji, który wszędzie głosił Chrystusa: "Nie bójcie się! (Centrum Jana Pawła II), było wołaniem podczas jego inauguracyjnej Mszy Świętej 22 października 1978 roku. Do dziś słyszy się: nie bójcie się być świętymi!
Kraków
