Kultura

Georges Lemaître, ksiądz, który zaproponował teorię Wielkiego Wybuchu

W Międzynarodowym Dniu Matematyki niniejszy artykuł wspomina Georges'a Lemaître'a, katolickiego księdza, matematyka i fizyka, który opracował teorię Wielkiego Wybuchu.

Paloma López Campos-14 marca 2024 r.-Czas czytania: 3 minuty
Nauka

(Unsplash / Guillermo Ferla)

Ksiądz i naukowiec Georges Lemaître (Wikimedia Commons)

14 marca to Międzynarodowy Dzień Matematyki i nie jest to przypadek. W wielu krajach tradycji anglosaskiej datę zapisuje się według schematu miesiąc-dzień-rok lub po prostu miesiąc-dzień. Oznacza to, że datę zapisuje się od 3 do 14... I właśnie w tych cyfrach tkwi klucz do matematycznego dnia pamięci: 3,14 to początek jednej z najsłynniejszych liczb, liczby Pi.

Matematyka, kochana i nienawidzona w równym stopniu, jest również ważna dla katolików. Przykładem tego jest życie księdza, matematyka, astronoma i fizyka Georges'a Lemaître'a, który oprócz czasu spędzonego w seminarium był intensywnie aktywny w środowisku akademickim i badawczym. Do tego stopnia, że jest jednym z ojców teorii Wielkiego Wybuchu i prawa Hubble'a-Lemaître'a.

Dwa powołania

Georges Lemaître urodził się w Belgii 17 lipca 1894 roku. Był synem katolickich rodziców i uczęszczał do szkoły jezuickiej. Tam wyróżniał się w kilku przedmiotach, ale szczególnie w matematyce i fizyce. Podczas studiów doszedł do wniosku, że ma dwa powołania, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się nie do pogodzenia: kapłaństwo i nauka.

Po ukończeniu Szkoły Inżynierów Górnictwa i wstąpieniu na ochotnika do wojska podczas I wojny światowej, Georges rozpoczął studia z fizyki i matematyki. W 1920 roku uzyskał tytuł doktora na podstawie rozprawy "Aproksymacja funkcji kilku zmiennych rzeczywistych". Po obronie pracy doktorskiej Lemaître dołączył do seminarium.

Przygotowanie do kapłaństwa nie było jednak przeszkodą w kontynuowaniu nauki fizyki i matematyki. Dlatego też młody seminarzysta nadal zagłębiał się w naukę, szczególnie interesując się Teorią Względności Einsteina. W ciągu swojego życia Georges Lemaître czterokrotnie spotkał się z niemieckim fizykiem, który docenił jego istotny wkład w postęp naukowy.

Teoria Względności towarzyszyła księdzu przez kilka lat. Zagłębiał się w nią podczas swojej pracy badawczej, która zaprowadziła go zarówno na Uniwersytet Cambridge w Anglii, jak i do słynnego MIT (Massachusetts Institute of Technology) w Stanach Zjednoczonych.

Wkład naukowy

Georges Lemaître ostatecznie uzyskał profesurę na Katolickim Uniwersytecie w Louvain w swoim rodzinnym kraju i powrócił do Belgii. Tam opracował jeden ze swoich wielkich wkładów, wspomniany powyżej: teorię Wielkiego Wybuchu.

W tym czasie opublikował również swoją pracę nad tym, co jest obecnie znane jako prawo Hubble'a-Lemaître'a. Jednak jego wkład w to prawo wymagał lat, aby został uznany, ponieważ społeczność naukowa przypisała zasługę prawie w całości astronomowi Edwinowi Hubble'owi.

Nauka i wiara

Byli tacy, którzy wątpili w pracę Lemaître'a jako matematyka i fizyka. Dla niektórych jego status księdza i jego katolickie przekonania uniemożliwiały mu dobre wykonywanie pracy. Naukowiec nie wahał się jednak wyjaśnić, że jego wiara nie była przeszkodą w wykonywanej przez niego pracy. Kilkakrotnie twierdził, że nie musi mieszać tych dwóch dziedzin, gdy muszą być one oddzielone.

Mimo to twierdził również, że zaletą bycia katolickim naukowcem jest pewność, że rzeczywistość została stworzona przez inteligentną istotę, dzięki czemu można znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące wszechświata, ponieważ są one zgodne z logiką.

Ówczesny papież, Pius XII, nie miał takich samych uprzedzeń jak niektórzy ówcześni naukowcy. W związku z tym mianował Lemaître'a członkiem Komitetu ds. Papieska Akademia Nauk. Chociaż prawdą jest, że papież i ksiądz mieli pewne różnice, Lemaître nigdy nie wszedł w bezpośredni konflikt z papieżem, twierdząc, że jego teorie naukowe nie były związane z teologią.

Ostatnie lata

W 1960 r. Georges Lemaître został przewodniczącym Papieskiej Akademii. Podczas swojej kadencji ułatwił dialog między wierzącymi naukowcami i ateistami, osiągając otwartość, jakiej nigdy wcześniej nie widziano w tej instytucji.

Ksiądz kontynuował swoje badania i posługę kapłańską przez całe życie, aż do śmierci na białaczkę w 1966 roku w wieku 71 lat.

Więcej
Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.