Od ponad dziesięciu lat pracuję w skarbcu generalnym katolickiego zgromadzenia, gdzie zajmuję się administrowaniem majątkiem, który docelowo przeznaczony jest na służbę ubogim. Aby to zrozumieć, należy oprzeć się na systemie ekonomicznym opartym na wartości, rozumianej z religijnego punktu widzenia.
Dlatego ekonomia i finanse są postrzegane jako ekonomia braterska, czyli z perspektywą zorientowaną na pomoc ubogim. Tylko w ten sposób można uniknąć pokusy złego gospodarowania towarami. Ponieważ, jak powiedział Ojciec Święty Jan XXIII, nie jesteśmy jeszcze aniołami, tzn. zawsze możemy popełnić błędy, które sprowadzą nas na manowce od właściwego wykorzystania dóbr i majątku, którym dysponujemy.
Dobro wspólne w zarządzaniu patrymonium zgromadzenia
Kardynał Peter Turkson, gdy był przewodniczącym Papieskiej Komisji Sprawiedliwości i Pokoju, powiedział w 2012 roku, że przeszkody w służbie dobru wspólnemu występują w wielu formach, takich jak korupcja, brak rządów prawa, tendencje do chciwości, złe zarządzanie zasobami; ale najbardziej znaczące dla lidera biznesu na poziomie osobistym jest prowadzenie podzielonego życia.
Ostrzeżenia te są ważne, aby uniknąć sytuacji kryzysu finansowego i wynikającej z niego paniki spowodowanej zagrożonymi inwestycjami, zadłużeniem zewnętrznym, złym zarządzaniem skarbem państwa oraz załamaniem systemów i struktur odpowiedzialności.
Łączenie tego, co świeckie i tego, co religijne
Ważnym aspektem do zrozumienia jest to, że istnieją dwa języki związane z aspektami finansowymi, jeden język świata ekonomicznego i świeckiego, drugi świata misyjnego i religijnego.
Ekonomia przemawia językiem świata świeckiego, a więc odnosi się do ruchu pieniądza w różnych walutach, rozważa czy jest zysk czy strata, czy są dochody czy wydatki, przygotowuje i respektuje budżet, dokonuje inwestycji, monitoruje sytuację finansową i bogactwo.
Misja mówi wyłącznie językiem religijnym, używając terminów: wdzięczność, prostota, sprawiedliwość, ofiara, dzielenie się, posługa, ślub ubóstwa.
U podstaw obu języków leżą wartości; oczywiście misja religijna, aby funkcjonować, musi posługiwać się językiem ekonomicznym, ale tylko jako środkiem; wartością dla świata religijnego jest język misyjny. Natomiast dla świata świeckiego język ekonomiczny jest zarówno środkiem, jak i miarą wartości.
Wartości umożliwiające funkcjonowanie zgromadzenia zakonnego oparte są na Ewangelii Jezusa Chrystusa: Mt 25, 14-30, przypowieść o talentach o pracowitości i pracy, o administrowaniu i zarządzaniu.
Magisterium papieskie
Naukę Kościoła znajdujemy w encyklikach Rerum Novarumprzez Leona XIII (1891); Centesimus AnnusJan Paweł II w 1991 roku. Przykład papieża Franciszka, oprócz jego osobistego przykładu, wyraża się m.in. Evangelii Gaudiumroku 2013; w Laudato Si'2015 r., a w Fratelli Tuttiroku 2020.
W adhortacji apostolskiej Evangelii Gaudium Papież Franciszek mówi o społecznym włączeniu ubogich, o tym, że sercem chrześcijańskiego przesłania moralnego jest wzajemna miłość, która powinna motywować chrześcijan do dzielenia się Ewangelią, pomocy ubogim i pracy na rzecz sprawiedliwości społecznej; do unikania zła władzy, które tworzy i karmi nierówności i obojętność, prowadzące do duchowej światowości. Rzeczywiście, rolą pieniądza jest służyć, a nie rządzić ludzkością.
Życie każdego człowieka nabiera sensu w spotkaniu z Jezusem Chrystusem i w radości dzielenia się tym doświadczeniem miłości z innymi, z życiem zakorzenionym w miłosiernej miłości Boga.
W encyklice Laudato SiPapież Franciszek mówi nie tylko o ekologii; mówi o relacji z Bogiem, z bliźnim, z ziemią w powszechnej komunii, o wspólnym przeznaczeniu dóbr. Przeciwstawia wartość ludzkiej pracy nadmiernemu naciskowi na technologię, ekologii człowieka, która wywodzi się z dobra wspólnego.
Fratelli TuttiEncyklika społeczna papieża Franciszka, która została opublikowana w październiku 2020 roku, ma na celu promowanie powszechnego dążenia do braterstwa i przyjaźni społecznej, jak w przypowieści o Dobrym Samarytaninie, gdzie dobrzy sąsiedzi nie odwracają się od cierpienia, ale działają z otwartym sercem, w otwartym świecie skupionym na osobie, gdzie spotkanie jest dialogiem i przyjaźnią.
Priorytety w zarządzaniu patrymonium zgromadzenia
Wartości zatem, jako pomost pomiędzy dwoma światami, świeckim i religijnym, uzupełniają się wzajemnie w misji Jezusa Chrystusa w celu osiągnięcia Królestwa Bożego. Wartości te to odpowiedzialność finansowa, sprawiedliwość, poświęcenie, przejrzystość, zaangażowanie w pracy, związek dobra wspólnego z solidarnością, wspólnotą i braterstwem, prostota poprzez ubóstwo i oszczędność. To jest ekonomia braterska, która prowadzi do potrzeby dobrego prowadzenia.
Wyzwania dla realizacji tych wartości i przeszkody można przezwyciężyć poprzez dialog, wprowadzając struktury zgodne z najlepszymi praktykami pracy, ale zawsze z Ewangelią jako punktem odniesienia.
Zastępca ekonoma generalnego Zgromadzenia Misji Księży Wincentych, zarejestrowany doradca finansowy i inwestycyjny.