Znęcanie się nad dziećmiHans Zollner, SJ: "Potrzebujemy ludzi, którzy poważnie podchodzą do kwestii zabezpieczenia nieletnich"."Wszystkich katolików bolą w duszach te czyny, które mają za cel ciężką sprawę przed Bogiem i które są ciężkimi przestępstwami także przed ludzkością, pozostawiając niezatarte negatywne ślady na tych, którzy są ofiarami" - stwierdza na wstępie w Omnes arcybiskup Mérida - Badajoz, Celso Morga.
Monsignor Morga zapewnia, że "biskupi w Hiszpanii, w komunii z Ojcem Świętym i całym Kościołem powszechnym, są zaangażowani w wykorzenienie, na ile to możliwe, tego absolutnie niedopuszczalnego zachowania we wszystkich dziedzinach życia społecznego, a tym bardziej w Kościele".
Z kolei Konferencja Episkopatu Hiszpanii "przesłała do Rzymu do zatwierdzenia bardzo obszerny i szczegółowy dekret generalny o obowiązkowym przestrzeganiu zasad postępowania z nadużyciami w Kościele, na którego zatwierdzenie czekamy".
Jednocześnie "każda diecezja utworzyła Biuro Ochrony Małoletnich i Zapobiegania Nadużyciom, aby przyjmować skargi, towarzyszyć ofiarom i pomagać im jako wstępny krok do leczenia prawnokarnego, jeśli jest to właściwe".
Fałszywa interpretacja
Monsignor Celso Morga chce uniknąć ewentualnych nieporozumień. "Inicjatywa niektórych partii politycznych na rzecz Kongresu [wydaje się, że Rzecznika Praw Obywatelskich], aby zbadać przypadki nadużyć w Kościele - mówi - nie powinna być interpretowana tak, jakby biskupi nic nie robili, ani nie byli zainteresowani wyjaśnieniem przypadków nadużyć, ani bólem ofiar". Tak nie jest.
W Konferencji Episkopatu nie wydawało się właściwe utworzenie krajowej Komisji do badania przypadków popełnionych nadużyć, jak to uczyniła np. Konferencja Episkopatu Francji - dodaje arcybiskup Emerita - ponieważ wydawało się, że jest to sposób, który nie rozwiązuje problemu.
Inicjatywy te ujawniają bezwzględną liczbę przypadków, które następnie spotykają się z uzasadnioną krytyką co do ich statystycznej dokładności, ponieważ obiektywnie trudno jest być precyzyjnym w tak długim okresie.
Studium przypadku
"Konferencja Episkopatu Hiszpanii, do tej pory, uważała za skuteczniejsze i sprawiedliwsze studiowanie przypadek po przypadkuKomisja Europejska również była zaangażowana w sprawy z przeszłości, ale z gwarancjami proceduralnymi i postawą szczerej i chrześcijańskiej pomocy dla ofiar, starając się wszelkimi sposobami naprawić szkody, na ile to możliwe".
Arcybiskup Celso Morga przyznaje, że "być może w przeszłości nie braliśmy wystarczająco pod uwagę, ani w Kościele, ani w społeczeństwie w ogóle, ogromnej wagi tych wydarzeń, które są ponadto związane z naszą ludzką kondycją, która toczy niekończącą się walkę z tym, co nie jest godne człowieka". Nadszedł czas na reakcję i na to, byśmy wszyscy zrobili wszystko, co w naszej mocy, by położyć kres tym godnym pożałowania wydarzeniom".
"My w Kościele jesteśmy szczerze zaangażowani w tę sprawę i Pan nam pomoże" - podsumowuje abp Morga.
Nie jest on jedynym hiszpańskim biskupem, który w ostatnich dniach zabrał głos w tej sprawie. Smutna sprawa, która choć wieloletnia, w ostatnich tygodniach powróciła na pierwszy plan po ogłoszeniu przez rząd powołania komisji śledczej do spraw nadużyć seksualnych w Kościele.
Jest to dodatek do ostatniej wizyty ad limina Spotkanie hiszpańskich prałatów, podczas którego zarządzanie i zadośćuczynienie za te straszne czyny było jednym z tematów omawianych z papieżem Franciszkiem, który krótko wcześniej otrzymał sporządzoną przez hiszpańską gazetę dokumentację zawierającą 251 zarzutów dotyczących nadużyć w ciągu ostatnich siedemdziesięciu lat, odnoszących się do hiszpańskich duchownych, księży diecezjalnych i zakonników.
Biskupi, tacy jak biskup Burgos, Mario Iceta, wyrazili nawet swoją wdzięczność za działania podjęte przez media i inne organy, które pomogły nam wyjaśnić fakty, kierując się zasadą prawdy i sprawiedliwości, aby w jak największym stopniu naprawić wyrządzone szkody, pociągnąć do odpowiedzialności tych, którzy popełnili takie przestępstwa, i zrobić wszystko, co możliwe, aby zapewnić, że te wydarzenia już się nie powtórzą.
Ze swej strony, biskup rzecznik EWG, Luis Argüello, powtórzył gotowość do zbadania wszystkich przypadków, które mogły zostać popełnione w sferze kościelnej oraz powagi tych przypadków, niezależnie od tego, czy jest ich dużo, czy mało.
"Chcemy poznać prawdę".
W tym kontekście warto zwrócić uwagę na film opublikowany przez Konferencję Episkopatu Hiszpanii, w którym dyrektor Komisji Episkopatu ds. Środków Społecznego Przekazu José Gabriel Vera zwraca uwagę, że choć przypadki nadużyć wobec nieletnich w Kościele szacuje się na około 0,2% (dane Fundacji ANAR), to "nawet jeśli jest tylko jeden przypadek, dla Kościoła jest to coś poważnego i strasznego, czemu musi się przyjrzeć i o co musi się zatroszczyć". Nie możemy powiedzieć, że przypadki te nie są znaczące. Są one bolesne i powodują wielki wstyd" - zaznacza dyrektor Komisji Episkopatu ds. Środków Społecznego Przekazu.
Ponadto Vera wskazuje na pragnienie hiszpańskiego Kościoła, by "poznać prawdę, dowiedzieć się, ile było takich przypadków, w jakich okolicznościach do nich doszło i dlaczego ci ludzie byli źle traktowani". Wiedza ta ma na celu zapobieganie tym przypadkom i tworzenie bezpiecznych przestrzeni.
Biura diecezjalne
Pewne jest to, że Kościół katolicki w Hiszpanii szybko utworzył biura zajmujące się ochroną nieletnich i przedstawianiem skarg dotyczących nadużyć.
Biura te, jak wyjaśnia José Gabriel Vera, "starają się zapewnić ofiarom towarzyszenie w procesie naprawczym i przedstawić ich żądania w odpowiednim kanale". Urzędy te różnią się od kanału prawnego ustanowionego dla denuncjacji spraw popełnionych przez księży i zakonników.
W rzeczywistości jej praca skierowana jest do wszystkich osób, które doznały nadużyć, niezależnie od tego, czy upłynął termin przedawnienia lub czy sprawca zmarł, a nawet do osób, które doznały nadużyć w obszarach innych niż sam Kościół.
Ponadto wiele diecezji, zakonów i szkół katolickich wdrożyło wspólne procesy ochrony nieletnich, protokoły dla ośrodków edukacyjnych oraz szkolenia dla nauczycieli i uczniów w zakresie wykrywania i zapobiegania wykorzystywaniu dzieci.
Jak podkreśla Vera, "wszystkie ofiary zasługują na reparacje". Choć do przebycia i zbadania jest jeszcze długa droga, Kościół hiszpański nie uchyla się od odpowiedzialności i działania w tym bolesnym, ale koniecznym zadaniu.
