"Kościół ma odpowiedź na prawdziwe problemy, które są na ulicy".Kościół zaprasza do oznaczenia X w Rencie jako "społecznej tarczy" pomocyRok 2020 zapisał się w światowej agendzie mentalnej jako rok, w którym rozpoczęła się pandemia i który aż do jej zakończenia charakteryzował się ograniczeniami w przemieszczaniu się, przeludnieniem i zwiększonymi prośbami o pomoc finansową i socjalną.
W rzeczywistości zarówno bp Luis Argüello, sekretarz Konferencji Episkopatu Hiszpanii, jak i dyrektor biura ds. przejrzystości, Ester Martín, określili rok 2020 w Kościele jako "trudny" podczas prezentacji sprawozdanie z działalności Kościoła katolickiego w Hiszpanii na rok 2020.
Rok, w którym, według słów bpa Argüello, "przeżyliśmy doświadczenie zamkniętych kościołów, ale także w którym ludzie, z powodu pandemii, zwrócili się do Kościoła po pomoc, pocieszenie i nadzieję, aby móc iść naprzód". Sprawozdanie z działalności Kościoła jest momentem "do dziękczynienia i do rozliczenia" - podkreślił rzecznik EWG.
Mniej pieniędzy, więcej potrzeb
Rok, w którym działalność Kościoła, według tego raportu, który podsumowuje w skrócie dane przedstawione przez Kościół Ministerstwu Prezydencji, odnotowała gwałtowny wzrost zapotrzebowania na pomoc.
W tym sensie Ester Martín podkreśliła prawie 700 działań, które zostały uruchomione w kontekście COVID, przez różne instytucje kościelne, oprócz tych, które były prowadzone już przed kryzysem społeczno-zdrowotnym. Spośród nich ponad połowę, bo 359, stanowiły działania w zakresie opieki społecznej, 175 - duszpasterskie, 89 - zdrowotne, a 57 - związane z inicjatywami edukacyjnymi i szkoleniowymi.
Zaskakująca była również liczba 4 030 871 osób, którym towarzyszył i opiekował się w jednym z 9 222 ośrodków Kościoła. Wśród nich są ośrodki łagodzenia ubóstwa, ośrodki pomocy imigrantom, ośrodki dla kobiet będących ofiarami przemocy lub nieletnich, a także domy dla osób starszych, przewlekle chorych i niepełnosprawnych oraz szpitale. Ponad połowa z tych 4 mln osób uczęszczała do ośrodków pierwszego typu, a nieco ponad milion do ośrodków drugiego typu.
Co Kościół hiszpański ratuje przed państwem
Należy pamiętać o jednym fakcie: dzięki wszystkim działaniom opiekuńczym prowadzonym w różnych dziedzinach, Kościół generuje wartość ekonomiczną dla społeczeństwa w wysokości 589 629 655 euro.
Do tego należy dodać 3,895 mln euro, które Kościół oszczędza państwu w dziedzinie edukacji i kształcenia. To nie przypadek, że w Hiszpanii jest 2.558 szkół katolickich, z czego 2.419 jest dotowanych przez państwo. Ponad półtora miliona uczniów uczęszcza do tych ośrodków, w których pracuje 133 770 osób. Wśród tych ośrodków Kościół wspiera 423 specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, które obsługują 40 118 uczniów.
Pomimo pandemii, spadku dochodów itd. Kościół, jak chciał podkreślić bp Argüello, "nadal był u boku tych, którzy prosili o pomoc". Wysiłek, który był możliwy dzięki tysiącom osób: świeckich, konsekrowanych i kapłanów, którzy poświęcają tym działaniom swoje życie i czas. Martín chciał zwrócić na nich uwagę, ponieważ "są jeszcze tak nieznanym obliczem Kościoła". Z tego powodu Raport ten pomaga wielu ludziom zobaczyć siebie w odbiciu". Nieznane są również te 16 500 księży, którzy poświęcili 29 milionów godzin poprzez swoją pracę duszpasterską w 23 000 hiszpańskich parafii.
Mniej obecności sakramentalnej, ale więcej online
Zamknięcie kościołów w wielu hiszpańskich wspólnotach doprowadziło do wyraźnego spadku aktywności sakramentalnej, co znajduje odzwierciedlenie w niniejszym raporcie. Mimo to w 2020 roku miało miejsce 100 222 chrztów, 161 950 osób przyjęło pierwszą komunię, 79 447 młodych ludzi lub dzieci przyjęło sakrament bierzmowania, 12 679 par zawarło związek małżeński, a 29 627 osób przyjęło namaszczenie chorych.
Argüello zwrócił uwagę, że "zamknięcie kościołów zbiegło się z miesiącami, w których na przykład obchodzony jest Wielki Tydzień i "wysoki sezon" komunii, ślubów i konfirmacji. Oprócz zamknięcia, otwarcie nastąpiło przy ograniczonych możliwościach i przy uzasadnionej obawie wielu osób o udział we wspólnym świętowaniu. Nie umniejsza to jednak obserwowanego już spadku, który jest bardziej związany z procesem sekularyzacji w naszym kraju". Ester Martín dodała również, że "pomimo tego, że ludzie nie chodzili do kościołów, były miliony, które uczestniczyły w uroczystościach na przykład poprzez telewizję".
Ostateczne dane dotyczące podatku dochodowego
297 680 216 to łączna kwota przeznaczona przez podatników na Kościół katolicki. Kwota ta, choć nieco niższa niż w roku poprzednim, stanowi spadek zaledwie o 2%, co jest wyrazem uznania dla pracy Kościoła.
Ester Martín odniosła się także do kryzysu, który dotyka gospodarkę hiszpańskich diecezji, z których prawie połowa ma deficyt.
Spadek dobrowolnych składek wiernych wyniósł 7%, co jest niewielkim spadkiem, biorąc pod uwagę klimat gospodarczy, w jakim się znajdujemy.
Zaangażowanie na rzecz przejrzystości
Po raz kolejny w tym roku Ester Martín z PwC dokonała zewnętrznej weryfikacji raportu, który w tym roku zawiera dane dotyczące 392 wskaźników całej działalności Kościoła, co daje około 150 000 rekordów. W 2007 roku, kiedy zmienił się model podziału podatku, odnotowano tylko 77 wskaźników, co stanowiło wzrost o 500%.
W dziedzinie przejrzystości podjęto inne inicjatywy, takie jak opracowanie planu rachunkowości dla wszystkich podmiotów diecezjalnych, podręczniki dobrych praktyk zarządzania, biura przejrzystości i portale przejrzystości, które dostarczają na poziomie diecezji informacji o ich pracy oraz o wszystkich zasobach i ich przeznaczeniu.
