W dniu 17 lipca 2023 r. biskup małej aragońskiej diecezji Barbastro Monzón opublikował serię artykułów "Nominacje i pewne zmiany, aby wspólnie iść naprzód w celu lepszej opieki duszpasterskiej". który obejmował mianowanie "José Mairala Villellasa, rektora Sanktuarium w Torreciudad, aby (...) był odpowiedzialny za opiekę duszpasterską i ministerialną do czasu uregulowania istniejącej sytuacji kanonicznej między dwiema instytucjami".
Zaskoczenie było nie tylko wśród wiernych, ale także w Prałatura Opus DeiWyznaczenie nowego kościoła i rozpowszechnianie kultu Dziewicy z Torreciudad zostało dokonane w imieniu jednostronnie przez diecezję i mówił o potrzebie "uregulowania sytuacji kanonicznej".
W tym czasie, Omnes opublikował artykuł w którym wyjaśniono powody, dla których obie strony z jednej strony uznały nominację za zgodną z prawem, a z drugiej strony tego nie zrobiły i zapowiedziały dokładne zbadanie sprawy.
W wyniku tej nominacji rozpoczął się trwający od kilku lat proces pomiędzy Prałatura Opus Dei i diecezją aragońską, aby osiągnąć nowe porozumienie w sprawie sanktuarium i wynikających z tego problemów z porozumieniem, które pojawiły się po drodze.
Sprawa ta łączy w sobie również kwestie, które bezpośrednio dotyczą dwóch sfer prawnych: uprawnienia do mianowania rektora i uczynienia nowego kościoła sanktuarium diecezjalnym, które są podtrzymywane przez prawo kanoniczne, oraz ważność umowy cesji starej pustelni i obrazu Matki Boskiej Anielskiej z Torreciudad, które wchodzą w zakres prawa cywilnego.
Własność obrazu i pustelni
Należy pamiętać, że to, co dziś określa się mianem Torreciudad Kościół został zaprojektowany przez zespół architektów pod kierownictwem Heliodoro Dolsa. Budowa była możliwa dzięki darowiznom wiernych z różnych miejsc, wspieranych przez Opus Dei. Nowy kościół należy do Fundacji Kanonicznej Sanktuarium Matki Bożej Anielskiej w Torreciudad.
Zarówno obraz Matki Boskiej z Torreciudad, jak i stara pustelnia są własnością diecezji Barbastro-Monzón. Jednak w 1962 r., na mocy tak zwanej umowy emfiteutyczny (rodzaj umowy stosowanej w prawie w celu bezterminowego przeniesienia użytecznej własności nieruchomości lub przedmiotu na warunkach uzgodnionych między stronami) zostały bezterminowo przeniesione na podmiot cywilny Inmobiliaria General Castellana, S.A. (później Desarrollo Social y Cultural, S.A.).
Jak zauważono w artykuł opublikowany w sierpniu 2024 r. W tym samym medium jednym z punktów spornych między biskupem Barbastro-Monzón jest ważność umowy podpisanej między Opus Dei a biskupstwem Barbastro-Monzón w 1962 r., w której uzgodniono, że pustelnia i obraz Matki Bożej zostaną przekazane na wieczność.
Biskup Barbastro Monzón, Monsignor Ángel Pérez Pueyo, nie uznaje ważności tych umów, podczas gdy Opus Dei broni ich pełnej ważności i powinny one stanowić podstawę wszelkich modyfikacji prawnych. Źródła prawne, z którymi konsultowała się ta gazeta, wskazują, że w sferze cywilnej trudno jest bronić nieważności tych umów, które zostały zawarte zgodnie z odpowiednimi wytycznymi prawnymi przez cały czas.
W rzeczywistości te różnice w kryteriach doprowadziły do tego, że Prałatura Opus Dei nie wzięła udziału w spotkaniu pojednawczym, o które wnioskowało Biskupstwo i które zostało wyznaczone na 20 grudnia 2023 r., ponieważ, zgodnie z przedstawionymi uzasadnieniami, jej obecność na tym spotkaniu pojednawczym oznaczałaby akceptację nieważności porozumień z 1962 r.
Mianowanie rektora
W odniesieniu do decyzji o mianowaniu rektora dla Torreciudad, diecezja Barbastro-Monzón powołała się na potrzebę "uregulowania" sytuacji kanonicznej sanktuarium jako powód tej nominacji, chociaż nie określiła charakteru tej sytuacji.
Następnie sama diecezja Barbastro-Monzón wskazała, że "w przypadku Torreciudad i w celu uregulowania swojej sytuacji kanonicznej z diecezją, Prałatura została poproszona o zaproponowanie temu biskupstwu listy trzech kapłanów do mianowania rektora (kan. 557 § 1). Z upływem miesięcy i nie otrzymawszy tej listy po kilku prośbach, wybrała nominację José Mairala, proboszcza Bolturina-Ubiergo, do którego parafii należy pustelnia-sanktuarium Torreciudad".
Dlaczego Opus Dei nie przedstawiło listy trzech osób? Prałatura odpowiedziała na to pytanie, podkreślając, że w statucie obowiązującym w Torreciudad określono, że "mianowanie rektora i wyznaczenie kapłanów odpowiedzialnych za opiekę duszpasterską jest obowiązkiem Wikariusza Regionalnego Prałatury".
Statuty te opierają się na tym samym kanonie, na który zwróciło uwagę biskupstwo, ponieważ określa on, że "biskup diecezjalny swobodnie mianuje rektora kościoła, bez uszczerbku dla prawa wyboru lub prezentacji, gdy prawo to zgodnie z prawem należy do kogoś; w tym przypadku do biskupa diecezjalnego należy zatwierdzenie lub ustanowienie rektora".
Jest to procedura, która została zastosowana w Torreciudad. Ponieważ nie nastąpiła zmiana statusu prawnego Torreciudad i odbywają się spotkania w celu osiągnięcia nowego porozumienia, "Prałatura rozumie, że nie jest konieczne przedstawianie listy trzech kandydatów".
W obliczu decyzji biskupa Barbastro-Monzón z lipca 2023 r. o ogłoszeniu wakatu na stanowisku rektora Torreciudad i mianowaniu kapłana z diecezji, prałatura Opus Dei postanowiła odwołać się do Stolicy Apostolskiej.
Tak więc 1 września 2023 r. rektor mianowany przez bpa Péreza Pueyo rozpoczął realizację tego zadania, co przełożyło się na cotygodniowe odprawianie Mszy św. w kościele.
Torreciudad, diecezjalne sanktuarium?
Dziś kościół Torreciudad ma status półpublicznego oratorium.
Uczynienie Torreciudad sanktuarium diecezjalnym było od dawna pragnieniem Prałatury i początkiem negocjacji, które rozpoczęły się w 2020 r. z biskupstwem Barbastro Monzón.
Mając status sanktuarium diecezjalnego, świątynia wzniesiona w 1975 r. byłaby zarządzana zgodnie z obowiązujące przepisy dla tych świątyń i "biskup Barbastro-Monzón może zatwierdzić nowe statuty i zawrzeć umowę z Prałaturą, która będzie obejmować mianowanie rektora przez biskupa, zgodnie z kanonami 556 i 557 Kodeksu Prawa Kanonicznego.
Kanony te przewidują, że mianowanie rektora należy do biskupa diecezjalnego, a odbywa się to po przedstawieniu przez prałaturę Opus Dei listy trzech kandydatów na rektora", jak wskazała prałatura Opus Dei w obszernym dokumencie zawierającym pytania i odpowiedzi w marcu ubiegłego roku.
W dniu 8 grudnia 2023 r. biskup diecezji Barbastro Monzón ogłosił, że Torreciudad stanie się "sanktuarium diecezjalnym w stosownych przypadkach" i że skonsultował się z Dykasterią ds. Duchowieństwa podczas swojego pobytu w Rzymie w dniu 28 listopada, podczas spotkania wszystkich hiszpańskich biskupów z papieżem Franciszkiem w celu przeanalizowania sytuacji hiszpańskich seminariów. Wiadomość ta sugerowała, że Watykan dał zielone światło na kontynuowanie tego procesu, ale po miesiącach nie pojawiły się żadne dalsze informacje.
Petycje biskupstwa Barbastro Monzón
Rozmowy między prałaturą Opus Dei a biskupstwem Barbastro trwają do dziś. Nie należy zapominać, że nowy kościół był punktem zwrotnym w duchowej, społecznej i gospodarczej rewitalizacji tego obszaru. Wydaje się jednak, że stanowiska obu stron nie znajdują satysfakcjonującego rozwiązania.
We wniosku o postępowanie pojednawcze biskupstwo Barbastro zwróciło się o "przywrócenie rzeźby obrazu Matki Boskiej z Torreciudad, bez jakiegokolwiek jej uszkodzenia, do jej pierwotnego miejsca, znajdującego się w Pustelni Torreciudad" oraz o "zwrot diecezji Pustelni, schroniska i załączonych do niego obiektów zależnych, które były przedmiotem umowy spisu emfiteutycznego zawartej w akcie publicznym z dnia 24 września 1962 r., której przedmiotem było przekazanie przez diecezję Barbastro domeny użytkowej składającej się z sanktuarium przeznaczonego do kultu Nura Señora de Torreciudad wraz z hostelem i załączonymi do niego obiektami zależnymi, której przedmiotem było przeniesienie przez Diecezję Barbastro własności nieruchomości składającej się z Sanktuarium przeznaczonego do kultu Matki Boskiej Torreciudad, wraz z budynkiem gościnnym i przyległymi pomieszczeniami, o powierzchni 120 metrów kwadratowych, na rzecz spółki handlowej INMOBILIARIA GENERAL CASTELLANA, S.A. (obecnie DESARROLLO SOCIAL, S.A.)".
Oznaczałoby to de facto stwierdzenie nieważności umów podpisanych w latach sześćdziesiątych. Zgodnie ze zwykłym trendem w zarządzaniu sanktuariami diecezjalnymi, biskupstwo będzie musiało przejąć utrzymanie, bezpieczeństwo oraz opiekę duszpasterską i ekonomiczną nad Pustelnią, Schroniskiem i zależnościami.
Ponadto diecezja zwróciła się do Opus Dei wkład finansowy na rzecz biskupstwa, który prałatura uznała za "nieproporcjonalny", biorąc pod uwagę, że dochód generowany przez zwykłą działalność sanktuarium "nie pokrywa 30 % wydatków, a Asociación Patronato de Torreciudad musi zająć się znalezieniem środków na pokrycie reszty wydatków". Kwota ta również musi zostać uzgodniona w rozmowach między prałaturą a diecezją.
Rok później proces w sprawie Torreciudad jest obecnie prowadzony na niskim biegu i oczekuje na szybkie i sprawiedliwe rozwiązanie.
Chronologia
2020- Prałatura Opus Dei zwróciła się do diecezji Barbastro-Monzón o aktualizację niektórych szczegółów ram prawnych Torreciudad. Jej propozycja dotyczyła podniesienia świątyni do rangi sanktuarium diecezjalnego.
17 lipca 2023 r: Biskup Barbastro Monzón ogłasza serię nominacji, w tym nominację księdza diecezjalnego Jose Mairala na rektora Torreciudad.
18 lipca 2023 r: Prałatura Opus Dei w Hiszpanii wydała oświadczenie w sprawie mianowania rektora w Torreciudad, podkreślając, że dokładnie przeanalizuje tę sprawę.
22 lipca 2023 r: Biskupstwo wzywa Opus Dei do aktu pojednania na tej podstawie, że umowa o spisie emfiteutycznym podpisana 24 września 1962 r. jest nieważna (Prałatura dowie się o tym akcie w grudniu 2023 r.).
20 sierpnia 2023 r: Biskup Barbastro Monzón przewodniczy obchodom Dnia Dziewicy w Torreciudad.
31 sierpnia 2023 r: Opus Dei wysyła do diecezji propozycję umowy, która obejmuje zarówno kwestie prawne, jak i duszpasterskie, w której proponuje się, aby nowy kościół został uznany za diecezjalne sanktuarium kanoniczne.
3 października 2023 r: Podmiot Desarrollo Social S.A. dostarcza do sądu w Barbastro dokument, w którym wskazuje powody ważności umowy o spisie powszechnym podpisanej w dniu 24 września 1962 roku.
2 grudnia 2023 r: Do siedziby Opus Dei w Hiszpanii wpłynęło powiadomienie z sądu w Barbastro o akcie pojednania z Prałaturą, złożonym 22 lipca 2023 r. przez Kurię Biskupią.
8 grudnia 2023 r: Biskup diecezji Barbastro Monzón ogłasza zgodę Stolicy Apostolskiej na przekształcenie Torreciudad w sanktuarium diecezjalne.
1 marca 2023 r: Opus Dei publikuje obszerny dokument wyjaśniający niektóre kwestie dotyczące Torreciudad i publikuje szczegóły umowy o spisie powszechnym, a także wniosek o ugodę.
25 września 2024 r: Biskupstwo Barbastro Monzón ogłosiło, że "oddało w ręce Stolicy Apostolskiej rozwiązanie różnic w kryteriach z Prałaturą Opus Dei dotyczących prawnego, kanonicznego i duszpasterskiego uregulowania Torreciudad". Biskupstwo przekazało sprawę do Sekretariatu Stanu i Dykasterii ds. Duchowieństwa w trzecim tygodniu września.
