Zasoby

Patologia zła

Zło, wynik naszych wewnętrznych sprzeczności, dotyka zarówno jednostki, jak i społeczeństwa. Martha Reyes bada jego korzenie w zniekształconej percepcji, niekontrolowanych uczuciach i braku wiary, proponując powrót do boskiego projektu, aby je przezwyciężyć.

Martha Reyes -2 stycznia 2025 r.-Czas czytania: 10 minuty
zło

James Ensor, "Intryga". @WebGalleryofArt

W Księdze Rodzaju 2:7 "Bóg tchnął w człowieka tchnienie życia, ukształtowawszy go z prochu ziemi". Zostaliśmy zaprojektowani przez Stwórcę, aby odzwierciedlać Jego obraz i podobieństwo. Dlatego jest zrozumiałe, że pomimo naszych wewnętrznych zmagań, jesteśmy stworzeni i przeznaczeni do preferowania tego, co dobre, dobre i przyjemne dla Boga oraz do bycia stworzeniami Jego przyjemności wykazującymi cechy Jego boskiej natury. 

Oprócz tych duchowych powodów, podczas procesów ewolucyjnych my, ludzie, zdaliśmy sobie sprawę, że istnieje również wiele korzyści społeczno-ekonomicznych wynikających z wyboru dobra zamiast zła. Kierując naszą socjologię i psychologię życia wokół pierwotnego projektu i pragnienia Stwórcy, odkrywamy, czym jest życie w zdrowym współistnieniu, zjednoczeni sojuszami i zachowaniami, które nam sprzyjają, dzieląc się "owocami ziemi i pracy człowieka". Wszystko jest wymogiem, aby pozostać w pokoju, a nie w konflikcie, rozwijać się i prosperować, zapewniając przetrwanie wszystkim. Jest to antropologiczne i uniwersalne. 

Praktycznie we wszystkich religiach obserwujemy, że jedna część religijności poświęcona jest czci dla bóstwa, a druga część zdrowym wzajemnym powiązaniom. Wiara judeochrześcijańska poświęca większość swoich nauk nakłanianiu ludzkości do tej wiary, która zachęca do czci dla Boga i braterstwa, które wydaje namacalne owoce. W Starym Testamencie Mojżesz daje nam przykazania prawa Bożego, a następnie czytamy w Księdze Powtórzonego Prawa 28:1-2: "Jeśli będziesz słuchał głosu Pana, Boga twego, i będziesz spełniał wszystkie przykazania, które ja ci dziś nakazuję, wywyższy cię On ponad wszystkie narody ziemi. A ponieważ usłuchałeś głosu Pana, Boga twego, spłyną na ciebie wszelkiego rodzaju błogosławieństwa i ogarną cię". Psalm 133, 1 mówi: "Zobaczcie, jak dobrze i przyjemnie jest braciom żyć razem". W Nowym Testamencie znajdujemy niezliczone zachęty do zdrowego współistnienia, jak na przykład w Liście do Efezjan 4, 31-32. "Wykorzeńcie spośród siebie wszelką złość, gniew, wrzawę, obelgi i wszelkie zło. Ale bądźcie dla siebie nawzajem uprzejmi i wyrozumiali, przebaczając sobie nawzajem, tak jak Bóg przebaczył wam w Chrystusie. 

W naszym DNA leży przedkładanie dobra nad zło i ukierunkowanie naszego życia na szlachetne i wartościowe cele. Jednak historia przypomina nam, jak łatwo porzucamy naszą pierwotną zdrową i pokojową istotę, aby uwikłać się w konflikty społeczne, podziały, kłótnie, wojny i zniszczenie. Na przykład: połowa wszystkich małżeństw kończy się rozwodem. Na całym świecie 150 milionów dzieci żyje w sieroctwie, zaniedbaniu lub nędzy. Sześcioro na dziesięcioro dzieci i jedna na pięć kobiet cierpi z powodu przemocy. Straciliśmy rachubę liczby istot ludzkich, które zginęły w historycznych wojnach: być może miliard w ciągu 21 stuleci, z 108 milionami zabitych w samym XX wieku. 

Obecnie kraje rozwinięte wydają średnio 225 miliardów dolarów rocznie na pomoc humanitarną dla biednych krajów, ale jednocześnie globalne wydatki wojskowe na konflikty między krajami i narodami wynoszą 2,44 biliona dolarów. Wydatki na zdrowie i medycynę przekraczają 10 bilionów dolarów, aby rzekomo utrzymać nasze populacje w zdrowiu. W tym samym czasie uzależnienia pochłaniają pięć razy więcej istnień ludzkich niż rak i AIDS. Cóż za dziwne dychotomie! Co kieruje ludzkimi sercami zdolnymi z jednej strony do przejawiania wielu chwil moralnej szlachetności, a z drugiej do wybierania przeciwnych tendencji obojętności, przemocy lub zniszczenia? To irracjonalne! To szaleństwo! 

W Liście do Rzymian 7:15 św. Paweł, sfrustrowany swoim niezłomnym zachowaniem, powiedział: "Nie rozumiem własnych czynów: nie czynię tego, co chcę, i czynię to, czego nienawidzę". Czy to jest walka, z którą wszyscy się zmagamy? 

Przypomnijmy, że Adam i Ewa zostali wyznaczeni na opiekunów ziemi, wszystkiego, co żywe i widzialne. Ale zamiast żyć we wdzięczności i zadowoleniu ze wszystkiego, co było dobre wokół nich, wybrali jedną rzecz zakazaną i nieznaną: jeść z zakazanego drzewa lub owocu, w całkowitym nieposłuszeństwie wobec woli Boga. Oczy, apetyt i pragnienia serca poszły za tym, co miało ograniczenia, zamiast cieszyć się resztą stworzenia w pełni, do syta.

Te ciągłe akty nieposłuszeństwa wobec Boga nadal okradają nas z naszej godności synów. Można to porównać do smutnej historii Ezawa, syna Izaaka i brata Jakuba z Księgi Rodzaju 25, 24 i następnych. Ezaw był utalentowanym myśliwym, który pewnego dnia, jak na ironię i tajemnicę, wolał sprzedać swoje pierworodztwo ze wszystkimi jego namaszczeniami i błogosławieństwami za nędzny talerz soczewicy. A co z królem Dawidem? W historii Izraela nie było takich rządów jak Dawida i jego syna Salomona, a jednak Dawid pozwolił się odurzyć namiętności, aż stał się cudzołożnikiem i mordercą (2 Samuela 11). Takich historii jest wiele. 

Jak wytłumaczyć te sprzeczności, jakie ciemne i dziwne siły czasami działają w ludzkim umyśle i sercu, które ujawniają wielkie słabości i podatności? Wolimy obwiniać diabła i złe duchy za nasze błędy i nieszczęścia. Tak, to prawda, że Biblia przedstawia prawdziwą istotę o imieniu szatan, która jest autorem złych i destrukcyjnych planów. Oprócz tego, że był kusicielem na pustyni, który próbował pokrzyżować mesjańską misję Jezusa, w Ewangelii Jana 10:10 Jezus sam powiedział: "Złodziej przychodzi tylko po to, aby kraść, zabijać i niszczyć, a Ja przyszedłem po to, aby mieli życie i mieli je w pełni". Mimo to, Jezus wyjaśnia również, że istnieją wewnętrzni wrogowie, którzy powodują, że grzeszymy, i na nich musimy zwracać szczególną uwagę. Ewangelia Marka 7, 21: "Albowiem z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, wszeteczeństwa, kradzieże, zabójstwa, cudzołóstwa". 

Dlaczego tak bardzo ulegamy tym zepsutym instynktom? Dlaczego nie potrafimy rozpoznać, że zło przynosi nam tylko zniszczenie i stratę? Dlaczego nie potrafimy opanować naszych nieokiełznanych impulsów i wybrać tego, co jest najlepsze w naszej naturze? Głównie dlatego, że jesteśmy zakładnikami uczuć, które często dominują nad rozumem. Tak jak istnieją piękne uczucia (miłość, pokój, wdzięczność, radość, nadzieja), tak istnieją też inne, które stają się paraliżującymi siłami lub destrukcyjnymi prądami. Tak łatwo karmimy się odrzuceniem, brakiem miłości, nienawiścią, poczuciem zemsty, priorytetowymi myślami o dominacji i narcystycznymi planami, że sabotujemy nasze możliwości oceny siebie za pomocą wyższych cech. Te negatywne uczucia fermentujące w nas są wyzwalaczami systemowego i integralnego systemu autodestrukcji. Są jak kwas, który niszczy psychiczne i społeczne zrozumienie i zdrowie. Są to prymitywne tendencje, których nie nauczyliśmy się przezwyciężać. 

MOCODAWCY NIEGODZIWOŚCI 

1- Zniekształcone postrzeganie rzeczywistości

Zło żywi się zablokowaną percepcją. Ta emocjonalna lub duchowa ślepota wciąga nas w zamieszanie i błędne interpretacje, wypaczając nasze poczucie uczciwej oceny. Gdy nasza percepcja nie pokrywa się z rzeczywistością, surowo oceniamy życie i innych. Tracimy dar empatycznej komunikacji i blokujemy możliwości pojednania. To tutaj rodzą się uprzedzenia i dystans, które są dla nas tak szkodliwe. 

Mateusza 6, 22 wyjaśnia to w następujący sposób: "Oko twoje jest lampą ciała twego. Jeśli twoje oczy są zdrowe, całe twoje ciało będzie miało światło; ale jeśli twoje oczy są złe, całe twoje ciało będzie w ciemności". 

2- Niekontrolowane uczucia

Uraza, pragnienie zemsty, zazdrość, nieuregulowany niepokój, rozpacz, nieufność, gorycz, arogancja to uczucia, które najbardziej przyczyniają się do braku równowagi psychicznej i destabilizacji społecznej. 

3- Kłamstwo i oszustwo

Jana 8:44 (Diabeł) "Gdy mówi kłamstwo, mówi z własnej natury, bo jest kłamcą i ojcem kłamstwa. 

Kłamstwo ma wielu niewolników, a prawda niewielu żołnierzy. Zło znajduje schronienie w kłamstwie i fałszu. Kłamstwa niszczą zaufanie społeczne. Niszczą nasze relacje i poczucie własnej wartości, sabotując naszą godność i prestiż. Kiedy inni zdają sobie sprawę, że ich okłamaliśmy, czują się emocjonalnie i intelektualnie wyszydzeni. Kłamstwo promuje nieufność i podziały, niszczy wiarygodność, która jest podstawą autorytetu.  

4- Filozofie, które rządzą nami społecznie

Socjologia i filozofia życia, które nasza ludzkość adaptuje, jeśli nie są zgodne z naszą pierwotną konfiguracją duchową, neurologiczną i psycho-afektywną, będą niezrównoważone. Społeczne błędne wyobrażenia na temat szczęścia i sukcesu są odpowiedzialne za generowanie przesadnego nonkonformizmu i egoizmu u wielu istot ludzkich. Współczesne kultury wywyższają powierzchowność i popularność, zastępując mądrego przewodnika celebrytą, nawet gdy skorumpowany styl życia stał się znormalizowany, znieczulając nas na początkowy wpływ tego, co kiedyś uważaliśmy za szokujące i odrażające. Szaleństwo wypiera mądrość. 

5- Zbiorowe histerie 

Ujawniają one, jak podatni i podatni na wpływy jesteśmy na każdą indoktrynację, która do nas przemawia. Łatwo jest dostrzec, jak ruchy społeczne i polityczne, takie jak faszyści, komuniści i terroryści, ciągnęły masy w dół przez całą historię, ale doprowadziły je do upadku nad przepaścią oszustwa i dekadencji.  

6- Strach i tchórzostwo

Powodują milczenie, tuszowanie, ślepe posłuszeństwo i współudział. Sprzedajemy nasz prestiż, godność, uczciwość, stabilność emocjonalną i duchowość ze strachu przed odrzuceniem, wytykaniem palcami, nieistotnością lub utratą. 

7- Zniekształcona lub błędnie przedstawiona koncepcja sprawiedliwości i miłosierdzia 

Kiedy prawo danego kraju lub działania prawodawców faworyzują winnych bardziej niż niewinnych, nie uda nam się skutecznie powstrzymać ani wyeliminować zła. Działamy raczej we współudziale ze złem, stając się jego poplecznikami. Zamieniliśmy surową i zasłużoną karę jako środek odstraszający, który ma powstrzymać rozwój zła, na nieproporcjonalne i niewłaściwie ulokowane miłosierdzie, usprawiedliwiając i uzasadniając akty przemocy, proponując, aby przestępca był tylko kolejną ofiarą. Zanim uwolnimy się od winy, musimy wiedzieć, jak wyjaśnić zakres przestępstwa i promować przekonanie o błędzie. 

8- Błędna interpretacja wolnej woli i bezpodstawne wolności

Nie jesteśmy wolni, by brać, napadać, zubażać innych, krzywdzić samych siebie, destabilizować społeczeństwo lub uzurpować sobie prawo od bogatych, by zaspokajać biednych. Wolna wola nie jest rozwiązłością: musi być monitorowana przez dobry osąd, zdrowy rozsądek i powszechne miłosierdzie. 

9- Pieniądze, źródło wszelkiego zła

1 Tymoteusza 6:10-11 "Albowiem miłość pieniędzy jest korzeniem wszelkiego zła, z powodu którego niektórzy przez pożądanie zostali sprowadzeni na manowce wiary i udręczyli się wieloma smutkami. Ale ty, mężu Boży, uciekaj od tych rzeczy i dąż do sprawiedliwości, pobożności, wiary, miłości, wytrwałości i dobroci".

Główny plan Boga wyartykułowany przez Jezusa w kilku Jego orędziach mówi, że nasze zaopatrzenie jest zapewnione przez opatrznościowego Boga naszego Ojca, który codziennie odziewa i karmi nawet najprostsze stworzenia. Kiedy zrozumiemy Bożą opatrzność, nie będziemy już kontrolowani przez instynkt przetrwania, ale ponownie skonfigurowani przez łaskę i miłość oferowaną przez zapewniającego Ojca.  

10- Brak wiary i religijności

Przesłanie Jezusa ma na celu przywrócenie naszych świadomych i nieświadomych impulsów do zgodności z wolą Boga, naszym pierwotnym projektem. Dlatego właśnie wiara i religia są tak ważne w życiu człowieka. Kiedy poddajemy się patologii zła, zawsze pamiętajmy o tym, co mówi Łukasz 17:20: "W tym czasie Jezus odpowiedział niektórym faryzeuszom, którzy pytali Go, kiedy nadejdzie królestwo Boże: "Królestwo Boże nie przyjdzie w sposób spektakularny ani nie będziecie głosić, że jest tu czy tam; oto bowiem królestwo Boże jest w was".

Jak przezwyciężyć patologię zła? 

1Przyjmując Jego boską naturę

Podejmowanie świadomych wysiłków w celu dokonania zmian w cielesnych, destrukcyjnych i zniewalających wzorcach zachowań, aby nadać sobie wymiar życia jako autentyczne dzieci Boże, którym towarzyszy Jego łaska, manifestując świadectwa życia ludzi, którzy dążą do samokontroli i świętości. 

Rzymian 8:29-30: "Albowiem kogo Bóg przedtem poznał, tego też przeznaczył na to, by się stał podobnym do obrazu Jego Syna, aby On był pierworodnym między wielu braćmi; a tych, których przeznaczył, tych też powołał; a tych, których powołał, tych też usprawiedliwił; a tych, których usprawiedliwił, tych też uwielbił". 

2 P 1, 4-7: Dał nam największą i najcenniejszą rzecz, jaką można ofiarować: staliście się uczestnikami boskiej natury, unikając zepsucia, które na tym świecie idzie w parze z pożądliwością. Dlatego dokładajcie wszelkich starań, aby wiara wasza wzrastała w wytrwałość, wytrwałość w wiedzę, wiedza w opanowanie instynktów, opanowanie instynktów w wytrwałość, wytrwałość w pobożność, pobożność w miłość braterską, a miłość braterska w miłość. 

2Przekształcanie się za pomocą duchowej broni

Konwersja to coś więcej niż zmiana zachowania: jest odpowiednikiem nowych narodzin, podejmowania postanowień o poprawie, które prowadzą do mocnego postanowienia, by nie błądzić ponownie. Prawdziwe nawrócenie, które przychodzi wraz ze szczerą skruchą i Bożą łaską, wiąże się z radykalną przemianą sposobu myślenia i działania: przyobleczeniem duszy w nową istotę. Aby to osiągnąć, czasami będziemy musieli stawić czoła ludzkim i duchowym bitwom. Z pomocą duchowej broni będziemy walczyć w tych bitwach. 

Jana 3, 4-6: "Czy może ktoś wejść do łona swej matki i narodzić się powtórnie? Jezus mu odpowiedział: Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego. To, co się narodziło z ciała, jest ciałem, a to, co się narodziło z Ducha, jest duchem. 

List do Efezjan 6:13-17: "Dlatego weźcie całą zbroję Bożą, abyście mogli stawić opór w dniu złym, a uczyniwszy wszystko, ostać się. Przeto stójcie niewzruszenie, przepasawszy biodra wasze prawdą i przyoblókłszy się w napierśnik sprawiedliwości, a obuwszy nogi wasze w przygotowanie do głoszenia ewangelii pokoju. 

3Cięcie i wyrywanie 

Mateusza 18, 8 mówi: "Jeśli ręka twoja lub noga twoja jest ci powodem do grzechu, odetnij ją i odrzuć od siebie; lepiej jest dla ciebie wejść do życia okaleczonym lub chromym, niż mając dwie ręce i dwie nogi, być wrzuconym w ogień wieczny". 

Zło zbliża się do naszego życia z gwałtownymi planami. Musimy zareagować na nie zdecydowanymi i asertywnymi decyzjami, aby powstrzymać je na czas, bez ambiwalencji i z wielką determinacją. Stara gorycz lub stare urazy nadal fermentują i podsycają kolejne konflikty. Dzięki doradztwu, dialogom pojednawczym, sakramentowi spowiedzi, modlitwie, rekolekcjom i intensywnym procesom uzdrawiania wewnętrznego, pęknięcia i drzwi, które pozostały otwarte przez traumy z przeszłości, jak rany, które nigdy się nie zagoiły, mogą zostać zamknięte. 

4Uzbrajanie się w prezenty

Odwagi, odporności, rozeznania, świadomości błędu, daru wiedzy i daru oderwania się, aby zdecydować się pozbyć źle nabytych rzeczy i wymienić je na perłę o większej wartości. 

Łukasza 19, 8: "Zacheusz Odpowiedział Jezusowi stanowczo: "Panie, oddam połowę moich dóbr ubogim, a każdemu, od kogo niesprawiedliwie zażądałem, odpłacę cztery razy tyle". 

3- Modelowanie ewangelicznych nauk o miłości i miłosierdziu 

Nauki Jezusa są pełne nawoływań do miłosierdzia. Nawet w Modlitwie Pańskiej Jezus wyjaśnia, że jeśli nie przebaczymy tym, którzy nas obrażają, nie mamy duchowej legitymacji, by prosić Boga o przebaczenie. Kilka wspaniałych przykładów miłosierdzia znajduje się w: 

- Łukasza 10, 25-37, w procedurze Dobry Samarytanin.  

- Mateusza 18, 22, w bezwarunkowym przebaczeniu 70 razy 7.

- Mateusza 5, 6 i 7, żyjąc zgodnie z wyznaniowymi i podręcznikowymi kodeksami moralnymi, propozycjami zdrowego życia określonymi w Kazaniu na Górze.  

Pamiętajmy również, że przebaczenie jest umową o poprawie. Aby doszło do przekonania o błędzie, aktowi przebaczenia musi towarzyszyć zrozumienie zakresu krzywdy. 

4- Nauczanie nowych pokoleń wiary i niezachwianych kodeksów moralnych 

Psalm 90, 1: "Panie, byłeś dla nas schronieniem z pokolenia na pokolenie".

Psalm 145, 5: "Z pokolenia na pokolenie sławione są czyny twoje, opowiadane są twoje wyczyny". 

Istnieją niezastąpione wartości dla formacji zdrowych wspólnot: miłość i szacunek dla życia, dla rodziny, bojaźń Boża, miłość, odpowiedzialność społeczna, między innymi. Ale oprócz nauczania wartości, musimy towarzyszyć naszym dzieciom, aby miały osobistą relację z Bogiem i duchowe spotkanie prawdziwego nawrócenia. Po przyjęciu sakramentów chrztu i bierzmowania wiele dzieci nie będzie miało możliwości dalszego wzrastania w wierze, jeśli nie otrzymają formacji moralnej i duchowej, którą powinni zapewnić im rodzice.  

5- Głoszenie dobra i potępianie zła 

Złu należy stawić czoła z odwagą i prawością, nawet jeśli wymaga to poświęceń i wyrzeczeń; to mają być prorocy na te czasy. 

Jeremiasza 1:8-10: "Nie bój się ich, bo Ja będę z tobą, aby cię chronić" - mówi Jahwe. Wtedy Jahwe wyciągnął rękę i dotknął moich ust, mówiąc do mnie: "Dziś wkładam moje słowa w twoje usta. Tego dnia powierzam ci ludy i narody: Będziesz wykorzeniał i burzył, będziesz niszczył i burzył, będziesz budował i sadził"".

Demaskowanie oszustwa, drapieżnych wilków, kłamstw pod pozorem prawdy, nawet jeśli oznacza to utratę ludzkiego podziwu i prestiżu, jest tym, do czego my, dzieci prawdy, jesteśmy powołani. 

Podsumowując: Musimy aktywować wszystkie duchowe dary i instynkty, które pomogą nam ujarzmić nasze ludzkie słabości. Umożliwiając korzystanie z wyższych darów, które są w naszym zasięgu, przezwyciężymy patologię zła dzięki zdrowej i korzystnej duchowej naturze wiary, nawrócenia i chrztu łaski, które przynoszą prawdziwą zmianę.  

List do Efezjan 4:23: "Pozwólcie Duchowi odnowić wasze myśli i postawy".

AutorMartha Reyes 

Doktor psychologii

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.