Drewno KrzyżaZdecydowana większość historyków nie ma już wątpliwości, że Jezus z Nazaretu istniał naprawdę.
Mało tego: gromadzi się coraz więcej dowodów historycznych i archeologicznych, które potwierdzają liczne szczegóły dotyczące Jego życia, śmierci i zmartwychwstania. Podejmiemy próbę krótkiej analizy niektórych z nich.
Kiedy
Życie publiczne Jezusa trwało około trzech lat - są trzy Paschy wymienione przez ewangelistę John w relacji o życiu Jezusa - która jest najdokładniejsza, gdyż uzupełnia przybliżenia pozostałych trzech ewangelistów i wskazuje na pominięte przez nich szczegóły, także z punktu widzenia chronologii). Następnie Nazarejczyk wstąpił po raz ostatni do Jerozolimy, gdzie faryzeusze, uczeni w Piśmie, saduceusze i Herodianie sprzysięgli się, by wydać go na śmierć, aresztowali go, wydali Rzymianom i, inscenizując proces (który bardziej przypominał farsę) z udziałem procuratora, czyli praefectus Poncjusz Piłat, kazali go ukrzyżować.
Pomimo rozbieżności między synoptykami a Janem w umiejscowieniu śmierci Jezusa na 14 lub 15 dzień hebrajskiego kalendarza Nisan, wszyscy ewangeliści zgadzają się w umieszczeniu jej w piątek w ramach uroczystości paschalnych.
Giuseppe Ricciotti, wielki historyk i biograf Chrystusa, wymieniając szereg możliwości, z których wszystkie zostały przeanalizowane przez uczonych, dochodzi do wniosku, że dokładna data tego wydarzenia to 14 Nisan (piątek 7 kwietnia) w roku 30 n.e., Jezus urodził się dwa lata przed śmiercią Heroda, miał około trzydziestu lat na początku swojej działalności publicznej i liczył 34 lub 35 lat w chwili śmierci.
Niektóre osobistości i instytucje
Kilka poniższych osób i instytucji zaangażowanych w proces i skazanie na śmierć Jezusa, oprócz Sanhedrynu, zostało wspomnianych niemal wyłącznie w Ewangeliach i w nielicznych dokumentach współczesnych. Archeologia dostarczyła nam jednak ważnych szczegółów na ich temat.
-Nicodemo (Naqdimon Ben Gurion) i Józef z Arymatei (Ramataim). Obaj byli notablami Jerozolimy. Są one wymienione w obu pismach żydowskich i Ewangelii. Ich potomkowie są znani z tego, że zostali zabici podczas worka i zdobycia Jerozolimy w 70 roku n.e.
-CaiphasBył najwyższym kapłanem i szefem Sanhedrynu od 18 do 36 roku n.e. Był zięciem Annasza (arcykapłana od 6 do 15 roku n.e.). Z listy arcykapłanów Izraela oraz od Flawiusza Józefusa wiemy, że aż sześciu arcykapłanów po Annaszu było jego synami. Wszyscy oni należeli do nurtu saduceuszowskiego. W 1990 r. odnaleziono grób Yosefa Bar Qajfa (Kajfasz był przydomkiem) i jego rodziny.
-Barabasz i złodzieje. O wszystkich mówi się w grece Ewangelii, lestés, Byli to zresztą awanturnicy (czytamy, że Barabasz był mordercą i człowiekiem gwałtownym, który brał udział w zamieszkach), najprawdopodobniej fanatycy. Paradoksalne jest to, że imię Barabasza, zapisane nawet w najwcześniejszych kodeksach ewangelicznych, brzmiało Jezus, zwany Bar-Abba (jak Józef zwany Kajfaszem, Szymon zwany Piotrem itp.). Istnieje więc ironiczne, czyli tragiczne, zestawienie Mesjasza, Jezusa, Syna Ojca, z tymczasowym mesjanistycznym awanturnikiem.
-Pontiusz Piłat. W języku greckim Ewangelii nazywany jest on. heghémonpo łacinie praefectus. W rzeczywistości był on prefektem Judei przez około dekadę za czasów Tyberiusza. W 1961 roku włoscy archeolodzy, pod kierownictwem Antonio Frova, odkryli w Cezarei Maritymskiej wapienną płytę z napisem odnoszącym się do Poncjusza Piłata jako Praefectus Judaeae. Kamienny blok, znany od tego czasu jako "Inskrypcja Piłata", został najwyraźniej pierwotnie znaleziony na zewnątrz budynku, który Poncjusz Piłat zbudował dla cesarza Tyberiusza. Do dnia odkrycia, mimo że zarówno Józef Flawiusz jak i Filon z Aleksandrii wspominali o Poncjuszu Piłacie, jego istnienie, a przynajmniej jego rzeczywiste stanowisko w Judei, czy to prefekta czy prokuratora, było wątpliwe.
-Simon Cyrenejczyk. To on jest zmuszony nieść krzyż Jezusa podczas wejścia na Kalwarię. W 1941 r. w dolinie Kidron w Jerozolimie znaleziono ossuarium z zapisanym w Ewangeliach imieniem Aleksandra, syna Szymona.
-The Sanhedryn (hebr. סַנְהֶדְרִין, sanhedrîn, czyli "zgromadzenie" lub "rada", Wielkie Zgromadzenie) jerozolimskiej. Było to ciało ustawodawcze i sądownicze w fazie hasmoneańsko-rzymskiej okresu Drugiej Świątyni. Opinie były dyskutowane przed głosowaniem, a wyraz większości stawał się wiążącym wyrokiem. Tradycyjnie składało się z 71 członków.
Proces Chrystusowy
Proces Jezusa odbył się zgodnie z procedurą zwaną cognitio extra ordinem, wprowadzony przez Augusta w prowincjach rzymskich, który pozwalał właściwemu organowi na wszczęcie procesu bez udziału ławy przysięgłych, przewodniczenie mu i samodzielne wydawanie wyroków.
Były zasady: oskarżenie musiało być poparte przez sygnalistów, a potem oskarżony był dalej przesłuchiwany, często torturowany, by przyznał się do winy.
W przypadku Jezusa oskarżenie dotyczyło "lèse majesté", ponieważ ogłosił się synem Boga, co dla Żydów było określeniem bluźnierczym, a dla Rzymian bezprawnym. "syn Boga". był tytułem zarezerwowanym dla cesarza).
Groźba, którą Żydzi skierowali do Piłata, gdy widzieli, że waha się, czy skazać Jezusa na śmierć, była taka, że nie będzie "Przyjaciel Cezara". I była to skuteczna groźba, biorąc pod uwagę, że poprzedni prefekt, Gajusz Waleriusz, został zdymisjonowany krótko wcześniej za to, że nie był "Przyjaciel Cezara".. Sam Piłat został usunięty z urzędu kilka lat później.
Rozprawa odbyła się w lithostroptuswybrukowany dziedziniec z podwyższonym miejscem do siedzenia, gabbathaw którym gubernator, lub praefectususiadł, by wydać wyrok.
Ostatnie odkrycia archeologiczne wydobyły na światło dzienne, w pobliżu esplanady Świątyni, dokładnie tam, gdzie wskazuje Ewangelia Jana i odpowiadający doskonale opisowi tego ostatniego, portyk o powierzchni około 2500 metrów kwadratowych, wybrukowany zgodnie z rzymskim sposobem użytkowania (litostrotonw rzeczywistości). Biorąc pod uwagę położenie tuż obok twierdzy Antonia, na północno-zachodnim krańcu esplanady Świątyni, oraz rodzaj odkrytych szczątków, może to być miejsce procesu Jezusa.
Potępienie i chłosta
Jezus poniósł najbardziej potworną śmierć, śmierć zarezerwowaną dla niewolników, morderców, złodziei i obywateli nierzymskich: ukrzyżowanie.
Próbując nakłonić go do przyznania się do winy lub do ukarania go poprzez zaniechanie ukrzyżowania, zadano mu najpierw równie straszną torturę: biczowanie straszliwym narzędziem zwanym flagrumBicz, bicz wyposażony w metalowe kulki i kościane narzędzia, które łuszczą skórę i odrywają kawałki mięsa. Horacy nazwał tę praktykę "horribile flagellum.
Zazwyczaj w kręgach żydowskich nie przekraczała ona 39 uderzeń. Na mężczyźnie z całunu znaleziono jednak co najmniej 372 ran biczowania (nie licząc białych części prześcieradła), zadanych prawdopodobnie przez dwóch oprawców.
Według dokumentów autorów łacińskich plaga pozostawiała kości odsłonięte, ponieważ zrywała całe pasy mięsa. ("Mogę policzyć wszystkie moje kości").). Wierną rekonstrukcję tego mamy w filmie Pasja przez Mela Gibsona.
Ukrzyżowanie
Ukrzyżowanie to technika torturowania i skazywania na śmierć, która wywodzi się ze Wschodu (być może z Indii lub Persji), ale za pośrednictwem Fenicjan rozprzestrzeniła się także w Izraelu i basenie Morza Śródziemnego. Rzymianie, którzy jej nie wynaleźli, byli jednak jej największymi użytkownikami, doskonaląc technikę w niezwykle okrutny sposób, by upokorzyć i sprawić, by skazani (którzy nie musieli być koniecznie obywatelami rzymskimi, ale niewolnikami lub mieszkańcami prowincji) cierpieli jak najbardziej.
W Izraelu również wieszano je lub przybijano do drzew, ale wraz z nadejściem Rzymian przestawiono się na używanie prawdziwego krzyża, który mógł być dwojakiego rodzaju: crux commissaw kształcie litery T, lub crux immissa, w formie sztyletu. Ten ostatni znamy dzisiaj, co wynika zapewne z tego, że z Ewangelii Mateusza wiemy, że opowiada ona o istnieniu titulumtytuł z uzasadnieniem potępienia, które zostało umieszczone nad głową Jezusa.
Po potępieniu, Jezus został zmuszony do niesienia belki poprzecznej crux immissa (the patibulumNiesiono go, ważącego od 50 do 80 kilogramów) przez kilkaset metrów na wzgórze tuż za murami Jerozolimy (Golgota, gdzie dziś stoi Bazylika Grobu Pańskiego). Tam, zgodnie z rzymską procedurą, został rozebrany do naga.
Inne szczegóły kary znane są z rzymskiego zwyczaju krzyżowania skazanych na śmierć: byli oni wiązani lub przybijani z rękami wyciągniętymi do patibulum i podnoszone na pionowym, przymocowanym już słupie, do którego przywiązywano lub przybijano stopy.
Większość ciężaru ciała podtrzymywał rodzaj podpory (siedziska) wystającej z pionowego słupa, na którym umieszczano ofiarę w pozycji strunowej: nie ma o tym mowy w Ewangeliach, ale wspomina o tym wielu starożytnych autorów rzymskich.
Podparcie dla stóp (suppedaneum), często przedstawiany w sztuce chrześcijańskiej, jest jednak nieznany w starożytności.
Śmierć była zwykle powolna, bardzo powolna, towarzyszyły jej potworne cierpienia: ofiara, podniesiona z ziemi nie dalej niż na pół metra, była całkowicie naga i mogła wisieć godzinami, jeśli nie dniami, wstrząsana skurczami tetanicznymi, straszliwymi wstrząsami z dręczącym bólem (z powodu zranienia lub uszkodzenia nerwów, takich jak nerw promieniowy w nadgarstku: gwóźdź, długości 12 do 18 centymetrów, został wtłoczony przez tunel nadgarstka), świszczący oddech i niemożność prawidłowego oddychania, ponieważ krew nie mogła dopłynąć do rozciągniętych do wyczerpania kończyn, ani do serca, a płuca nie mogły się otworzyć.
Stąd wstrząs hipowolemiczny (utrata krwi, asfiksja mechaniczna, odwodnienie i niedożywienie), któremu towarzyszy hemopericardium (krew zgromadzona w osierdziu i jaśniejsza, przezroczysta część, surowica, oddzielona od części globularnej: zjawisko powszechnie obserwowane u osób poddanych torturom) oraz "pęknięcie mięśnia sercowego", czyli zawał serca.
Pęknięcie serca wydaje się być przyczyną "wysoki krzyk". emitowane przez umierającego Jezusa. Z drugiej strony wypływ krwi i wody przez otwór spowodowany włócznią odpowiada dokładnie hemopericardium.
W Ewangelii czytamy, że w przeciwieństwie do innych skazanych na ukrzyżowanie (którzy mogli wisieć przez wiele dni), agonia Jezus trwało tylko kilka godzin, od szóstej do dziewiątej godziny, co jest zgodne z masową utratą krwi z powodu biczowania.
Pisarz, historyk i ekspert w dziedzinie historii, polityki i kultury Bliskiego Wschodu.
