Juan José Silvestre: "Traditionis Custodes wraca do sytuacji z 1970 roku".Biuletyn Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej z 21 lutego 2023 r. informuje, że podczas audiencji, jakiej Ojciec Święty Papież Franciszek udzielił kardynałowi prefektowi Dykasterii ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w poniedziałek 20 lutego, potwierdził dwa szczegóły motu proprio Traditionis custodes których zastosowanie może napotkać na opór lub zamieszanie.
a) Przede wszystkim reskrypt odnosi się do tego, co zostało stwierdzone w artykule 3 §2 motu proprio "...".Traditonis custodes". Czytamy w nim:
Art. 3: Biskup, w diecezjach, w których do tej pory występuje jedna lub więcej grup celebrujących według mszału sprzed reformy z 1970 r., powinien:
§ 2. wskazać jedno lub więcej miejsc, w których wierni należący do tych grup mogą gromadzić się na sprawowaniu Eucharystii (nie w kościołach parafialnych i bez wznoszenia nowych parafii personalnych).
W opublikowanym dziś reskrypcie czytamy:
"Są to dyspensy zastrzeżone w sposób szczególny Stolicy Apostolskiej (por. CIC kan. 87 §1:
- wykorzystanie kościoła parafialnego lub erygowanie parafii personalnej do sprawowania Eucharystii z zastosowaniem Missale Romanum z 1962 r. (por. Traditionis custodes art. 3 §2);
Jeśli czyta się oba teksty z pewną uwagą, znajomością języka i dobrą wolą, dochodzi się do wniosku, że nic się nie zmieniło, a przynajmniej, że nie ma nowych ograniczeń dla tradycyjnej liturgii, ani nowych obowiązków dla biskupów. Jedna kwestia została po prostu wyjaśniona.
Innymi słowy, biskup, jak to już zostało stwierdzone w motu proprio z lipca 2021 r., nie może wyznaczyć kościoła parafialnego ani tworzyć nowych parafii personalnych jako miejsc sprawowania Eucharystii za pomocą Missale Romanum z 1962 r.
Co jest nowego w reskrypcie?
Kluczem jest kanon 87 z. Kodeks Prawa Kanonicznego Biskup diecezjalny, ilekroć według jego oceny służy to duchowemu dobru wiernych, może zwolnić wiernych od przepisów dyscyplinarnych zarówno powszechnych, jak i partykularnych, ogłoszonych dla jego terytorium lub dla jego poddanych przez najwyższą władzę Kościoła; nie może jednak zwolnić od przepisów proceduralnych lub karnych, ani od tych, których dyspensa jest zastrzeżona szczególnie Stolicy Apostolskiej lub innej władzy".
I tak, zgodnie z motu proprio "Traditionis custodes", biskup nie mógł wyznaczyć kościoła parafialnego ani utworzyć nowej parafii personalnej jako miejsca celebracji z Mszałem z 1962 r., ale niektórzy biskupi rozumieli, że mogą dyspensować od tego prawa dla duchowego dobra wiernych. Przez zastrzeżenie w sposób szczególny Stolicy Apostolskiej, ta dyspensa ze strony biskupa nie jest już możliwa.
b) Po drugie, odwołuje się do art. 4 Motu Proprio, który stanowi:
Kapłani wyświęceni po opublikowaniu niniejszego motu proprio, którzy chcą odprawiać według Missale Romanum z 1962 r., muszą złożyć formalną prośbę do biskupa diecezjalnego, który przed udzieleniem zezwolenia zasięgnie opinii Stolicy Apostolskiej.
Reskrypt potwierdza powyższe, gdy stwierdza:
"Są to dyspensy zastrzeżone w sposób szczególny Stolicy Apostolskiej (por. CIC kan. 87 §1:
- udzielenie licencji kapłanom wyświęconym po opublikowaniu motu proprio "Traditionis custodes" na odprawianie z Missale Romanum z 1962 r.
Również tutaj możemy powiedzieć, że nie ma żadnej odmiany i obowiązuje to samo, co wcześniej. Biskup nie mógł udzielić zezwolenia bez konsultacji ze Stolicą Apostolską. Teraz uściśla się, że tylko Stolica Apostolska może udzielić takiego zezwolenia i to postanowienie, teraz zastrzeżone w sposób szczególny Stolicy Apostolskiej, nie może być dyspensowane przez biskupa.
Podsumowując, możemy stwierdzić, że reskrypt nie dodaje niczego, czego nie było już w liście, a przede wszystkim w mężczyźni motu proprio "Traditionis custodes". Niektórzy biskupi mogli zrozumieć, że dla dobra wiernych można odstąpić od pewnych postanowień motu proprio. Zastrzegając te postanowienia w sposób szczególny dla Stolicy Apostolskiej, daje się biskupom do zrozumienia, co mogą, a czego nie mogą zrobić.
Dzisiejszy reskrypt zdaje się potwierdzać, przynajmniej na razie, dwie kwestie: po pierwsze. mężczyźni z przepisów dotyczących liturgii przed reformą soborową jest to, że należy ją maksymalnie ograniczyć, być może w celu jej zniknięcia. Po drugie, nie zakazując sprawowania tradycyjnej liturgii, Ojciec Święty zachowuje pełny szacunek dla wiary katolickiej, zgodnie z którą ortodoksyjna liturgia, taka jak ta sprawowana w Missale Romanum z 1962 r. i w innych księgach liturgicznych sprzed reformy liturgicznej, nie może być zakazana nawet przez najwyższą władzę Kościoła.
W istocie, jak przypomina Katechizm Kościoła Katolickiego, powołując się na Sobór Watykański II, liturgia jest konstytutywnym elementem świętej i żywej Tradycji (por. Dei Verbum8), ani też najwyższa władza Kościoła nie może dowolnie zmieniać liturgii, lecz tylko na mocy posługi wiary i w religijnym poszanowaniu tajemnicy liturgii (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1124-1125).
