Wytyczne duszpasterskie dla obchodów Światowego Dnia Młodzieży w Kościołach partykularnych autorstwa Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia
1. Światowe Dni Młodzieży
Instytucja Światowych Dni Młodzieży była niewątpliwie wielką proroczą intuicją św. Jana Pawła II, który tak tłumaczył swoją decyzję: "Wszyscy młodzi ludzie muszą czuć, że są otoczeni troską Kościoła: niech zatem cały Kościół, w jedności z Następcą Piotra, czuje się coraz bardziej zaangażowany, na poziomie ogólnoświatowym, w sprawy młodych ludzi, w ich troski i niepokoje, w ich otwartość i nadzieje, aby odpowiadać ich oczekiwaniom, przekazując pewność, którą jest Chrystus, Prawdę, którą jest Chrystus, miłość, którą jest Chrystus.....".[1]
Papież Benedykt XVI przejął pałeczkę od swojego poprzednika i wielokrotnie nie omieszkał podkreślić, jak wydarzenia te stanowią opatrznościowy dar dla Kościoła, określając je jako "lekarstwo przeciwko znużeniu wiarą", "nowy, odmłodzony sposób bycia chrześcijaninem", "przeżywaną nową ewangelizację"[2].
Również dla papieża Franciszka Światowe Dni Młodzieży są impulsem misyjnym o niezwykłej sile dla całego Kościoła, a w szczególności dla młodych pokoleń. Zaledwie kilka miesięcy po wyborze, w lipcu 2013 roku zainaugurował swój pontyfikat ŚDM w Rio de Janeiro, na zakończenie których powiedział, że ŚDM to "nowy etap pielgrzymowania młodych ludzi z krzyżem Chrystusa przez kontynenty". Nie wolno nam nigdy zapomnieć, że Światowe Dni Młodzieży to nie "fajerwerki", chwile entuzjazmu, które są celami samymi w sobie; to etapy długiej drogi, rozpoczętej w 1985 r. z inicjatywy papieża Jana Pawła II.[3] Dalej wyjaśnił centralną kwestię: "Pamiętajmy zawsze: młodzi ludzie nie idą za papieżem, idą za Jezusem Chrystusem, niosąc Jego Krzyż. Papież prowadzi ich i towarzyszy im w tej drodze wiary i nadziei."[4] Dalej wyjaśnił centralną kwestię: "Pamiętajmy zawsze: młodzi ludzie nie idą za papieżem, idą za Jezusem Chrystusem, niosąc Jego Krzyż.
Jak wiadomo, międzynarodowe obchody tego wydarzenia odbywają się zwykle co trzy lata w różnych krajach z udziałem Ojca Świętego. Natomiast zwyczajne obchody Dnia odbywają się co roku w Kościołach partykularnych, które są odpowiedzialne za autonomiczną organizację tego wydarzenia.
2. ŚDM w Kościołach partykularnych
Światowe Dni Młodzieży obchodzone w każdym Kościele partykularnym mają ogromne znaczenie i wartość nie tylko dla młodych ludzi żyjących w danym regionie, ale dla całej lokalnej wspólnoty kościelnej.
Niektórzy młodzi ludzie, ze względu na obiektywne trudności związane z nauką, pracą lub ekonomią, nie mają możliwości uczestniczenia w międzynarodowych obchodach tych Dni, dlatego dobrze, że każdy Kościół partykularny oferuje im możliwość przeżycia z pierwszej ręki, choćby tylko na poziomie lokalnym, "święta wiary", silnego wydarzenia świadectwa, komunii i modlitwy, podobnego do tych międzynarodowych, które głęboko naznaczyły życie tak wielu młodych ludzi we wszystkich częściach świata.
Jednocześnie Światowe Dni Młodzieży obchodzone na poziomie lokalnym mają bardzo ważne znaczenie dla każdego Kościoła partykularnego. Służy uwrażliwieniu i formacji całej wspólnoty kościelnej - świeckich, kapłanów, osób konsekrowanych, rodzin, dorosłych i starszych - aby coraz bardziej uświadamiali sobie swoją misję przekazywania wiary młodemu pokoleniu. Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów na temat: "Młodzi, wiara i rozeznanie powołania" (2018) przypomniało, że cały Kościół, powszechny i partykularny, oraz każdy z jego członków, musi czuć się odpowiedzialny za młodych ludzi i być dyspozycyjny wobec ich pytań, pragnień i trudności. Obchody tych Dni Młodzieży na poziomie lokalnym są więc niezwykle pożyteczne, aby podtrzymać w świadomości kościelnej pilną potrzebę chodzenia z młodymi ludźmi, przyjmowania ich i cierpliwego słuchania, głoszenia im Słowa Bożego z uczuciem i energią.[5] Zaangażowanie Kościoła w powołanie młodych.
W związku z obchodami ŚDM na poziomie lokalnym, Dykasteria ta, w ramach swoich kompetencji,[6] opracowała Wskazania duszpasterskie dla Konferencji Episkopatów, Synodów Kościołów patriarchalnych i arcybiskupich większych, diecezji/eparchii, ruchów i stowarzyszeń kościelnych, a także dla młodych ludzi na całym świecie, aby "diecezjalne/eparchialne ŚDM" mogły być w pełni przeżyte jako moment świętowania "dla młodych" i "z młodymi".
Niniejsze Wytyczne duszpasterskie mają na celu zachęcenie Kościołów partykularnych do coraz częstszego korzystania z obchodów diecezjalnych ŚDM i postrzegania ich jako okazji do twórczego planowania i realizacji inicjatyw, które pokażą, że Kościół uważa swoją misję wobec młodzieży za "historyczny priorytet duszpasterski, w który należy inwestować czas, energię i środki".[7] Należy zadbać o to, aby młode pokolenia czuły się w centrum uwagi i troski duszpasterskiej Kościoła. Młodzi ludzie, rzeczywiście, chcą być zaangażowani i docenieni, czuć, że są współprotagonistami w życiu i misji Kościoła.[8] Młodzi świata chcą być zaangażowani w życie i misję Kościoła.
Poniższe wytyczne dotyczą przede wszystkim poszczególnych diecezji jako właściwej sfery wyrażania się Kościoła lokalnego. Muszą one jednak oczywiście być dostosowane do różnych sytuacji Kościoła w różnych regionach świata, na przykład tam, gdzie diecezje/eparchie są małe i mają do dyspozycji niewiele zasobów ludzkich i materialnych. W tych szczególnych przypadkach lub gdy uzna się to za stosowne ze względów duszpasterskich, możliwe jest, aby okręgi sąsiadujące lub nakładające się na siebie połączyły się, aby świętować Dzień Młodzieży w kilku okręgach, na poziomie regionu kościelnego lub na poziomie krajowym.
3. Lokalne obchody ŚDM w Uroczystość Chrystusa Króla
Na zakończenie Eucharystii w Uroczystość Chrystusa Króla 22 listopada 2020 r. papież Franciszek chciał wznowić obchody ŚDM w Kościołach partykularnych i ogłosił, że od 2021 r. ta uroczystość, która tradycyjnie odbywała się w Niedzielę Palmową, będzie obchodzona w niedzielę, w którą przypada Uroczystość Chrystusa Króla.[9] Papież Franciszek ogłosił również, że od 2021 r. ta uroczystość, która tradycyjnie odbywała się w Niedzielę Palmową, będzie obchodzona w niedzielę, w którą przypada Uroczystość Chrystusa Króla.
W związku z tym przypominamy, że św. Jan Paweł II w uroczystość Chrystusa Króla w 1984 r. wezwał młodych na spotkanie z okazji Międzynarodowego Roku Młodzieży (1985), które - wraz ze zwołaniem Jubileuszu Młodych w Roku Odkupienia (1984) - zapoczątkowało długą drogę ŚDM: "W to święto [...] - mówił - Kościół głosi Królestwo Chrystusa, już obecne, ale wciąż w tajemniczy sposób wzrastające ku pełnemu objawieniu. Wy, młodzi, jesteście niezastąpionymi nosicielami dynamiki Królestwa Bożego, nadziei Kościoła i świata". Taka więc była geneza ŚDM: w dniu Chrystusa Króla młodzi ludzie z całego świata zostali zaproszeni "do przybycia do Rzymu na spotkanie z papieżem na początku Wielkiego Tygodnia, w sobotę i Niedzielę Palmową"[10].
Rzeczywiście, nie trudno dostrzec związek między Niedzielą Palmową a świętem Chrystusa Króla. Podczas obchodów Niedzieli Palmowej wspomina się wjazd Jezusa do Jerozolimy jako "cichego króla jadącego na osiołku" (Mt 21, 5) i okrzykniętego przez tłum Mesjaszem: "Hosanna Synowi Dawida, błogosławiony, który przychodzi w imię Pana" (Mt 21, 9). Ewangelista Łukasz wyraźnie dodaje tytuł "Król" do okrzyku tłumu "ten, który nadchodzi", podkreślając w ten sposób, że Mesjasz jest również Królem, a Jego wjazd do Jerozolimy stanowi w pewnym sensie intronizację królewską: "Błogosławiony Król, który przychodzi w imię Pana" (Łk 19, 38).
Królewski wymiar Chrystusa jest dla Łukasza tak ważny, że pojawia się od początku do końca ziemskiego życia Jezusa Chrystusa i towarzyszy całej Jego posłudze. Podczas zwiastowania anioł przepowiada Maryi, że dziecko, które poczęła, otrzyma od Boga "tron ojca swego Dawida i będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca" (Łk 1, 32-33). I w dramatycznym momencie ukrzyżowania, podczas gdy inni ewangeliści ograniczają się do wymienienia obelg dwóch ukrzyżowanych po obu stronach Jezusa, Łukasz przedstawia poruszającą postać "dobrego łotra", który z rusztowania krzyża modli się do Jezusa, mówiąc: "Wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz ustanowić swoje królestwo" (Łk 23, 42). Słowa Jezusa o przyjęciu i przebaczeniu, które padły w odpowiedzi na tę prośbę, jasno pokazują, że jest On Królem, który przyszedł, aby zbawić: "Dziś będziesz ze mną w raju" (Łk 23, 43).
Dlatego mocna proklamacja, która powinna być skierowana do młodych ludzi i która powinna być w centrum każdego diecezjalnego/eparchialnego ŚDM obchodzącego Dzień Chrystusa Króla brzmi: Przyjmijcie Chrystusa! Przyjmijcie Go jako Króla w swoim życiu! Jest Królem, który przyszedł, aby zbawić. Bez Niego nie ma prawdziwego pokoju, prawdziwego wewnętrznego pojednania, prawdziwego pojednania z innymi. Bez jego Królestwa nawet społeczeństwo traci swoją ludzką twarz. Bez Królestwa Chrystusa nie ma prawdziwego braterstwa i prawdziwej bliskości z tymi, którzy cierpią.
Papież Franciszek przypomniał, że w sercu dwóch uroczystości liturgicznych, Chrystusa Króla i Niedzieli Palmowej, "pozostaje Tajemnica Jezusa Chrystusa, Odkupiciela człowieka..."[11] Istotą przesłania pozostaje więc to, że wielkość człowieka pochodzi z miłości, która umie oddać się innym "do końca".
Zaproszeniem dla każdej diecezji/eparchii jest więc świętowanie ŚDM w Uroczystość Chrystusa Króla. Rzeczywiście, życzeniem Ojca Świętego jest, aby w tym dniu Kościół powszechny umieścił młodych w centrum swojej uwagi duszpasterskiej, modlił się za nich, wykonywał gesty, które czynią młodych protagonistami, promował kampanie komunikacyjne itp. Idealnym rozwiązaniem byłoby zorganizowanie wydarzenia (diecezjalnego/eparchialnego, regionalnego lub krajowego) w dniu Chrystusa Króla. Jednak z różnych względów może zaistnieć konieczność zorganizowania imprezy w innym terminie.
To świętowanie musi być częścią szerszej drogi duszpasterskiej, której ŚDM są tylko jednym z etapów. 12] Nieprzypadkowo Ojciec Święty podkreśla, że "duszpasterstwo młodzieży może być tylko synodalne, to znaczy może być tylko wspólną drogą".
4. Najważniejsze punkty ŚDM
Podczas Synodu Biskupów na temat "Młodzi, wiara i rozeznanie powołania" kilka wystąpień ojców synodalnych nawiązywało do Światowych Dni Młodzieży. W tym względzie Dokument Końcowy stwierdza: "Światowe Dni Młodzieży - zrodzone z proroczej intuicji św. Jana Pawła II, który pozostaje punktem odniesienia także dla młodzieży trzeciego tysiąclecia - jak również spotkania krajowe i diecezjalne/eparchialne, odgrywają ważną rolę w życiu wielu młodych ludzi, ponieważ oferują żywe doświadczenie wiary i komunii, które pomaga im stawić czoło wielkim wyzwaniom życia i w sposób odpowiedzialny przyjąć swoje miejsce w społeczeństwie i we wspólnocie kościelnej."[14].
Podkreślając, że kongresy te odnoszą się do "zwyczajnego towarzyszenia duszpasterskiego każdej ze wspólnot, gdzie przyjęcie Ewangelii powinno być pogłębione i skonkretyzowane w decyzjach życiowych"[15], Dokument stwierdza, że "dają one możliwość poruszania się w logice pielgrzymowania, przeżywania braterstwa ze wszystkimi, radosnego dzielenia się wiarą i wzrastania w przynależności do Kościoła"[16].
Przeanalizujmy niektóre z tych "kluczowych punktów"[17], które muszą być w centrum każdego ŚDM, nawet w jego wymiarze lokalnym, i które w związku z tym mają wyraźną wartość programową.
Dzień Młodzieży musi być "świętem wiary".
Obchody ŚDM oferują młodym żywe i radosne doświadczenie wiary i komunii, przestrzeń, w której można doświadczyć piękna oblicza Pana.[18] Sercem życia wiary jest spotkanie z osobą Jezusa Chrystusa, dlatego dobrze, że podczas każdych ŚDM rozbrzmiewa zaproszenie dla każdego młodego człowieka do spotkania z Chrystusem i podjęcia z nim osobistego dialogu. "Jest to święto wiary, kiedy wspólnie chwalimy Pana, śpiewamy, słuchamy Słowa Bożego, trwamy w cichej adoracji: to wszystko jest kulminacją ŚDM."[19].
W tym sensie program międzynarodowych ŚDM (kerygmatyczny, formacyjny, świadectwo, sakramentalny, artystyczny itd.) może inspirować lokalne rzeczywistości, które będą mogły go twórczo zaadaptować. Szczególną uwagę należy zwrócić na chwile cichej adoracji Eucharystii, jako aktu wiary par excellence, oraz na liturgie pokutne, jako uprzywilejowane miejsce spotkania z Bożym miłosierdziem.
Należy również zauważyć, że podczas każdych ŚDM naturalny entuzjazm młodych ludzi, entuzjazm, z jakim przyjmują rzeczy, które ich dotyczą i które charakteryzują również sposób przeżywania ich wiary, wszystko to pobudza i ożywia wiarę całego ludu Bożego. Przekonani przez Ewangelię i zaproszeni do doświadczenia z Panem, młodzi ludzie często stają się odważnymi świadkami wiary i to sprawia, że wydarzenie ŚDM jest zawsze czymś zaskakującym i wyjątkowym.
Dzień Młodzieży musi być "doświadczeniem Kościoła".
Ważne jest, aby diecezjalne/eparchialne obchody ŚDM stały się dla młodych okazją do doświadczenia komunii kościelnej i wzrastania w świadomości bycia integralną częścią Kościoła. Pierwszą formą uczestnictwa młodych ludzi powinno być słuchanie. Przygotowując diecezjalne/eparchialne Dni Młodzieży, trzeba znaleźć odpowiednie momenty i sposoby, aby głos młodych był słyszalny w ramach istniejących struktur komunii: rad diecezjalnych/eparchialnych i międzydiecezjalnych/eparchialnych, rad prezbiterialnych, lokalnych rad biskupów... Nie zapominajmy, że to oni są młodym obliczem Kościoła.
Obok młodych ludzi muszą znaleźć miejsce różne charyzmaty obecne w okręgu. Istotne jest, aby organizacja diecezjalnych/eparchialnych obchodów ŚDM była harmonijna, angażująca różne stany życia, w ujęciu synodalnym, jak chciał tego Ojciec Święty w Christus vivit: "Ożywieni tym duchem będziemy mogli zmierzać w kierunku Kościoła uczestniczącego i współodpowiedzialnego, zdolnego do docenienia bogactwa różnorodności, która go tworzy, przyjmującego z wdzięcznością wkład wiernych świeckich, w tym młodzieży i kobiet, wkład życia konsekrowanego mężczyzn i kobiet, wkład grup, stowarzyszeń i ruchów". 20] W ten sposób będzie można zebrać i skoordynować wszystkie żywe siły Kościoła partykularnego, a także obudzić tych, którzy "śpią".
W tym kontekście obecność miejscowego biskupa i jego gotowość do przebywania wśród młodzieży jest dla samych młodych ludzi wielkim znakiem miłości i bliskości. Nierzadko dla wielu młodych ludzi diecezjalne/eparchialne obchody ŚDM stają się okazją do spotkania i dialogu z ich proboszczem. Papież Franciszek zachęca do takiego duszpasterskiego stylu bliskości, w którym "używa się języka bezinteresownej, relacyjnej i egzystencjalnej miłości, która dotyka serca, dotyka życia, budzi nadzieję i pragnienie."[21] Młodzi są też zachęcani do bliskości ze swoimi proboszczami.
Dzień Młodzieży musi być "doświadczeniem misyjnym".
ŚDM na szczeblu międzynarodowym okazały się doskonałą okazją dla młodych ludzi do zdobycia doświadczenia misyjnego. Tak powinno być również w przypadku ŚDM diecezjalnych/eparchialnych. Jak mówi papież Franciszek "duszpasterstwo młodzieży musi być zawsze duszpasterstwem misyjnym"[22].
W tym sensie można organizować misje, w których młodzi ludzie są zapraszani do odwiedzania ludzi w ich domach, przynosząc im przesłanie nadziei, słowo pocieszenia lub po prostu oferując wysłuchanie.[23] Wykorzystując swój entuzjazm, młodzi ludzie - jeśli tylko jest to możliwe - mogą być również protagonistami momentów ewangelizacji publicznej, ze śpiewem, modlitwą i świadectwem, na tych ulicach i placach miasta, gdzie gromadzą się ich rówieśnicy, ponieważ młodzi ludzie są najlepszymi ewangelizatorami młodych ludzi. Już sama ich obecność i radosna wiara stanowią "żywe głoszenie" Dobrej Nowiny, które przyciąga innych młodych ludzi.
Należy również zachęcać do działań, w których młodzi ludzie doświadczają wolontariatu, bezpłatnej służby i samodzielności. Nie możemy zapominać, że w niedzielę poprzedzającą uroczystość Chrystusa Króla Kościół obchodzi Światowy Dzień Ubogich. Co jest lepszą okazją do promowania inicjatyw, w których młodzi ludzie oddają swój czas, swoje siły najbiedniejszym, zmarginalizowanym, odrzuconym przez społeczeństwo. W ten sposób oferuje się młodym ludziom możliwość stania się "protagonistami rewolucji dobroczynności i służby, zdolnymi do przeciwstawienia się patologiom konsumpcyjnego i powierzchownego indywidualizmu."[24] W ten sposób oferuje się młodym ludziom możliwość stania się "protagonistami rewolucji dobroczynności i służby, zdolnymi do przeciwstawienia się patologiom konsumpcyjnego i powierzchownego indywidualizmu."[24
Dzień Młodzieży powinien być "okazją do rozeznania powołania" i "wezwaniem do świętości".
W ramach silnego eklezjalnego i misyjnego doświadczenia wiary należy nadać priorytet wymiarowi powołaniowemu. Jest to stopniowe podejście, które najpierw pozwala młodym ludziom zrozumieć, że całe ich życie jest postawione przed Bogiem, który ich kocha i powołuje. Bóg powołał ich przede wszystkim do życia, powołuje ich nieustannie do szczęścia, powołuje ich do poznania Go i słuchania Jego głosu, a przede wszystkim do przyjęcia Jego Syna Jezusa jako nauczyciela, przyjaciela, Zbawiciela. Rozpoznanie i zmierzenie się z tymi "podstawowymi powołaniami" stanowi pierwsze wielkie wyzwanie dla młodych ludzi, ponieważ te pierwsze "wezwania" Boga, jeśli są traktowane poważnie, wskazują już na wymagające wybory życiowe: przyjęcie istnienia jako daru Boga, który należy zatem przeżywać w odniesieniu do Niego, a nie w sposób autoreferencyjny; wybór chrześcijańskiego stylu życia, w uczuciach i w relacjach społecznych; wybór drogi studiów, zaangażowania w pracę i całej swojej przyszłości w sposób w pełni zgodny z przyjaźnią z Bogiem, którą się przyjęło i którą pragnie się zachować; wybór uczynienia z całej swojej egzystencji daru dla innych, by przeżywać ją w służbie i bezinteresownej miłości. Są to często radykalne wybory, będące odpowiedzią na Boże wezwanie, które nadają decydujący kierunek całemu życiu młodych ludzi. "Życie [...] jest czasem stanowczych, fundamentalnych, wiecznych decyzji. - Papież Franciszek powiedział młodym jasno - trywialne wybory prowadzą do banalnego życia, wielkie wybory czynią życie wielkim."[25].
W tym szerszym "horyzoncie powołaniowym" nie możemy się bać proponować młodym ludziom nieuniknionego wyboru tego stanu życia, który jest zgodny z wezwaniem, jakie Bóg kieruje do każdego z nich z osobna, czy to będzie kapłaństwo, czy życie konsekrowane, także w formie monastycznej, czy też małżeństwo i rodzina. W tym względzie bardzo pomocne może być zaangażowanie seminarzystów, osób konsekrowanych, małżeństw i rodzin, które swoją obecnością i świadectwem mogą przyczynić się do wzbudzenia w młodych ludziach właściwych pytań powołaniowych i pragnienia wyruszenia w poszukiwaniu "wielkiego projektu", który Bóg dla nich zaplanował. W delikatnym procesie, który musi doprowadzić ich do dojrzewania tych wyborów, młodym ludziom należy rozważnie towarzyszyć i oświecać. Kiedy zatem nadejdzie czas, należy ich zachęcać do dokonania osobistego wyboru z decyzją, ufając w Bożą pomoc, nie pozostając w wiecznym stanie niezdecydowania.
U podstaw każdego wyboru zawodu musi leżeć jeszcze bardziej fundamentalne powołanie do świętości. ŚDM powinny rozbrzmiewać w młodych wezwaniem do świętości[26] jako prawdziwej drogi do szczęścia i osobistego spełnienia. Świętość zgodna z historią i osobistym charakterem każdego młodego człowieka, bez stawiania granic tajemniczym drogom, które Bóg ma w zanadrzu dla każdego z nich i które mogą prowadzić do heroicznych historii świętości - jak to miało i ma miejsce w przypadku wielu młodych ludzi - lub do tej "świętości obok", z której nikt nie jest wykluczony. Powinniśmy zatem korzystać z bogatego dziedzictwa świętych Kościoła lokalnego i powszechnego, starszych braci i sióstr w wierze, których historie utwierdzają nas w przekonaniu, że droga świętości jest nie tylko możliwa i możliwa do zrealizowania, ale także daje wielką radość.
e. Dni Młodzieży muszą być "doświadczeniem pielgrzymkowym".
ŚDM od początku były wielką pielgrzymką. Pielgrzymka w przestrzeni - z różnych miast, krajów i kontynentów do miejsca wybranego na spotkanie z Papieżem i innymi młodymi ludźmi - oraz pielgrzymka w czasie - od jednego pokolenia młodych do drugiego, które "przejęło pałeczkę" - co głęboko naznaczyło ostatnie trzydzieści pięć lat życia Kościoła. Młodzi ŚDM są więc narodem pielgrzymów. Nie są wędrowcami bez celu, ale ludem zjednoczonym, pielgrzymami, którzy "idą razem" ku celowi, ku spotkaniu z Kimś, z Tym, który jest w stanie nadać sens ich istnieniu, z Bogiem uczynionym człowiekiem, który wzywa każdego młodego człowieka, aby stał się Jego uczniem, aby zostawił wszystko i "szedł za Nim". Logika pielgrzymki wymaga esencjonalności, zaprasza młodych ludzi do pozostawienia wygodnych i pustych zabezpieczeń, do przyjęcia trzeźwego i gościnnego stylu podróżowania, otwartego na Opatrzność i na "niespodzianki Boga", stylu, który wychowuje do przekraczania siebie i do stawiania czoła wyzwaniom, które pojawiają się w drodze.
Diecezjalne/eparchialne obchody ŚDM mogą więc zaproponować konkretne sposoby, aby młodzi ludzie mieli prawdziwe doświadczenia pielgrzymkowe, czyli takie, które zachęcają młodych do opuszczenia swoich domów i wyruszenia w drogę, podczas której poznają pot i trud podróży, zmęczenie ciała i radość ducha. Często zresztą dzięki wspólnemu pielgrzymowaniu odkrywają nowych przyjaciół, doświadczają ekscytującej zbieżności ideałów, gdy razem patrzą na wspólny cel, wzajemnego wsparcia w trudnościach, radości z dzielenia się tym, co niewiele mają. Wszystko to ma istotne znaczenie w dzisiejszych czasach, kiedy wielu młodym ludziom grozi izolacja w wirtualnych i nierealnych światach, z dala od kurzu "dróg świata". Pozbawieni są więc tej głębokiej satysfakcji, która płynie z ciężkiego i cierpliwego zdobywania upragnionego celu, nie za pomocą zwykłego kliknięcia, ale wytrwałości i uporu ciała i duszy. W tym sensie diecezjalne/eparchialne Dni Młodzieży są cenną okazją dla młodego pokolenia do odkrywania lokalnych sanktuariów lub innych znaczących miejsc pobożności ludowej, zważywszy, że: "Różne przejawy pobożności ludowej, zwłaszcza pielgrzymki, przyciągają młodych ludzi, którzy zwykle nie są łatwo włączani w struktury kościelne, i są konkretnym wyrazem zaufania do Boga."[27] Młodzi Diecezjalne/eparchialne Dni Młodzieży są cenną okazją dla młodego pokolenia do odkrywania lokalnych sanktuariów lub innych znaczących miejsc pobożności ludowej.
f. Dzień Młodzieży musi być "doświadczeniem powszechnego braterstwa".
ŚDM powinny być okazją do spotkania młodych ludzi, nie tylko młodych katolików: "Każdy młody człowiek ma coś do powiedzenia innym, ma coś do powiedzenia dorosłym, ma coś do powiedzenia księżom, zakonnicom, biskupom i papieżowi"[28].
W tym sensie diecezjalne/eparchialne obchody ŚDM mogą być odpowiednim momentem dla wszystkich młodych ludzi mieszkających na danym terenie, aby spotkać się i porozmawiać ze sobą, poza swoimi przekonaniami, wizją życia i przekonaniami. Każdy młody człowiek powinien czuć się zaproszony do uczestnictwa i mile widziany jako brat lub siostra. Musimy budować "duszpasterstwo młodzieży zdolne do tworzenia przestrzeni inkluzywnych, gdzie jest miejsce dla wszystkich rodzajów młodych ludzi i gdzie naprawdę widać, że jesteśmy Kościołem otwartym."[29] Kościół jest Kościołem otwartym.
5. Protagonizm młodzieżowy
Jak już zostało powiedziane, ważne jest, aby duszpasterze młodzieży zwracali coraz większą uwagę na zaangażowanie młodych we wszystkie etapy planowania duszpasterskiego ŚDM, w stylu synodalno-misyjnym, ceniąc kreatywność, język i metody odpowiednie do ich wieku. Kto zna bardziej od nich język i problemy ich rówieśników? Kto lepiej potrafi do nich dotrzeć poprzez sztukę, sieci społeczne...?
Świadectwo i doświadczenie młodych ludzi, którzy już uczestniczyli w międzynarodowych ŚDM, zasługuje na docenienie w przygotowaniu wydarzenia diecezjalnego/eparchialnego.
W niektórych Kościołach partykularnych, po udziale w międzynarodowych ŚDM lub po zorganizowaniu inicjatyw młodzieżowych na poziomie krajowym i diecezjalnym/eparchialnym, młodzi ludzie, "weterani" takich ekscytujących doświadczeń, zaangażowali się w tworzenie zespołów duszpasterstwa młodzieżowego na najróżniejszych poziomach: parafialnym, diecezjalnym/eparchialnym, krajowym itd. Pokazuje to, że kiedy młodzi ludzie stają się bohaterami z pierwszej ręki w realizacji naprawdę znaczących wydarzeń, łatwo czynią ideały, które zainspirowały te wydarzenia, własnymi, pojmują ich znaczenie umysłem i sercem, pasjonują się nimi i są gotowi poświęcić czas i energię, aby dzielić się nimi z innymi. Z silnych doświadczeń wiary i służby często rodzi się chęć zaangażowania w duszpasterstwo zwyczajne własnego Kościoła lokalnego.
Powtarzamy zatem, że trzeba mieć odwagę angażować i powierzać aktywne role młodym ludziom, zarówno tym, którzy wywodzą się z różnych rzeczywistości duszpasterskich obecnych w diecezji, jak i tym, którzy nie należą do żadnej wspólnoty, grupy młodzieżowej, stowarzyszenia czy ruchu. Diecezjalne/eparchialne ŚDM mogą być piękną okazją do podkreślenia bogactwa Kościoła lokalnego, zapobiegając poczuciu wykluczenia młodych ludzi, którzy są mniej obecni i mniej "aktywni" w ustalonych strukturach duszpasterskich. Wszyscy powinni czuć się "specjalnie zaproszeni", wszyscy powinni czuć się oczekiwani i mile widziani, w swojej niepowtarzalnej wyjątkowości i bogactwie ludzkim i duchowym. Wydarzenie diecezjalne/eparchialne może być zatem sprzyjającą okazją do zachęcenia i przyjęcia wszystkich tych młodych ludzi, którzy być może szukają swojego miejsca w Kościele, a jeszcze go nie znaleźli.
6. Roczne orędzie Ojca Świętego na ŚDM
Co roku, w związku z diecezjalnymi/eparchialnymi obchodami ŚDM, Ojciec Święty publikuje Orędzie dla młodych. Byłoby zatem właściwe, aby spotkania przygotowawcze i same diecezjalne/eparchialne ŚDM były inspirowane słowami, które Ojciec Święty skierował do młodych, a w szczególności fragmentem biblijnym zaproponowanym w Orędziu.
Ważne byłoby również, aby młodzi ludzie słyszeli słowo Boże i słowo Kościoła z żywego głosu bliskich im osób, które znają ich charakter, historię, upodobania, trudności i zmagania, oczekiwania i nadzieje, a zatem umieją dobrze zastosować teksty biblijne i magisterialne do konkretnych sytuacji z życia stojących przed nimi młodych ludzi. To dzieło mediacji, realizowane w katechezie i dialogu, pomoże również młodym ludziom poznać konkretne sposoby dawania świadectwa usłyszanemu Słowu Bożemu i żyć nim w codziennym życiu, wcielać je w swoich rodzinach, w środowiskach pracy lub nauki, wśród przyjaciół.
Kierunek zaproponowany przez niniejsze Orędzie, mający towarzyszyć drodze Kościoła powszechnego z młodzieżą, mógłby więc być rozwijany z inteligencją i wielką wrażliwością kulturową, z uwzględnieniem rzeczywistości lokalnej. Może też zainspirować drogę duszpasterstwa młodzieży w Kościele lokalnym, nie zapominając o dwóch głównych kierunkach działania wskazanych przez papieża Franciszka: badanie i wzrost.[30] Orędzie jest odpowiedzią na potrzebę większej wrażliwości duszpasterstwa młodzieży w Kościele na lokalne realia.
Nie należy wykluczać, że Orędzie mogłoby być przekazywane także poprzez różne formy wyrazu artystycznego lub inicjatywy o charakterze społecznym, do czego zachęcał Ojciec Święty w Orędziu na XXXV ŚDM: "[zaproponować] światu, Kościołowi, innym młodym coś pięknego w dziedzinie duchowej, artystycznej i społecznej".[31] Ponadto jego treść mogłaby być podejmowana także w innych znaczących momentach roku duszpasterskiego, takich jak: miesiąc misyjny, miesiąc poświęcony Słowu Bożemu lub powołaniom, z uwzględnieniem wskazań poszczególnych Konferencji Episkopatów.
Wreszcie Orędzie Ojca Świętego mogłoby stać się tematem innych spotkań dla młodzieży, proponowanych przez duszpasterzy młodzieży Kościoła lokalnego, przez stowarzyszenia lub ruchy kościelne.
7. Wniosek
Diecezjalne/eparchialne obchody ŚDM są niewątpliwie ważnym etapem w życiu każdego Kościoła partykularnego, uprzywilejowanym momentem spotkania z młodymi pokoleniami, narzędziem ewangelizacji świata młodych ludzi i dialogu z nimi. Nie zapominajmy, że: "Kościół ma tak wiele rzeczy do powiedzenia młodym ludziom, młodzi ludzie mają tak wiele rzeczy do powiedzenia Kościołowi."[32] Kościół ma tak wiele rzeczy do powiedzenia młodym ludziom, młodzi ludzie mają tak wiele rzeczy do powiedzenia Kościołowi.
Zawarte na tych stronach wskazówki duszpasterskie mają na celu przedstawienie idealnych motywacji i możliwych realizacji praktycznych, tak aby diecezjalne/eparchialne ŚDM stały się okazją do wydobycia potencjału dobra, hojności, pragnienia autentycznych wartości i wielkich ideałów, które nosi w sobie każdy młody człowiek. Z tego powodu ponownie podkreślamy, jak ważne jest, aby Kościoły partykularne poświęciły szczególną uwagę obchodom diecezjalnego/eparchialnego Dnia Młodzieży, aby był on odpowiednio dowartościowany. Inwestowanie w młodzież to inwestowanie w przyszłość Kościoła, to promowanie powołań, to skuteczne inicjowanie zdalnego przygotowania rodzin jutra. Jest to więc istotne zadanie dla każdego Kościoła lokalnego, a nie tylko czynność dodana do innych.
Zawierzamy Najświętszej Maryi Pannie drogę duszpasterstwa młodzieży na całym świecie. Maryja, jak przypomina nam papież Franciszek w Christus vivit, "patrzy na ten lud pielgrzymujący, drogi Jej lud młodych ludzi, którzy szukają Jej z ciszą w sercu, nawet jeśli w drodze jest wiele hałasu, rozmów i rozproszeń". Ale w oczach Matki jest tylko pełne nadziei milczenie. I tak Maryja na nowo oświeca naszą młodzież."[33] Młodzież świata to nie tylko młodzi ludzie, to młodzi ludzie kochani przez Nią.
Jego Świątobliwość Papież Franciszek wyraził zgodę na publikację tego dokumentu.
Watykan, 22 kwietnia 2021 r.
Rocznica wręczenia Krzyża ŚDM młodym ludziom
Kardynał Kevin Farrell Prefekt
P. Alexandre Awi Mello, sekretarz I.Sch.
Opieka paliatywna: holistyczna opieka, gdy ważne jest dobre samopoczucie
