Wartości dla społeczeństwa demokratycznego

Refleksja Josepha Weilera na Forum Omnes na temat tożsamości i przyszłości Europy wpisuje się w nurt myśli głoszonej m.in. przez papieża Benedykta XVI.

11 lipca 2022 r.-Czas czytania: 2 minuty

Amerykański profesor Joseph Weiler wystąpił na forum Omnes, przedstawiając swoje poglądy na temat kryzysu duchowego w Europie. Po raz kolejny nasze media miały okazję zaprosić do współpracy myśliciela wyróżnionego Nagrodą Ratzingera, przyznawaną co roku przez fundację noszącą imię papieża emeryta: w tym przypadku jest to Nagroda za rok 2022, którą Ojciec Święty wręczy mu w grudniu.

Przypomnijmy, że św. Jan Paweł II wskazywał na celowość postrzegania Europy nie jako jednostki geograficznej, ale raczej jako "pojęcie w przeważającej mierze kulturowe i historyczne, charakteryzujące rzeczywistość zrodzoną jako kontynent także dzięki wiążącej sile chrześcijaństwa". (Ecclesia in Europa, 108). I że Benedykt XVI w 2004 roku zauważył, że Europawłaśnie w tej godzinie jej największego sukcesu". za to, że wyeksportował swój model polityczny, swój system gospodarczy i swój sposób życia do wielu miejsc, "wydaje się, że opróżniła się w środku, sparaliżowana w pewnym sensie przez kryzys swojego układu krwionośnego, kryzys, który zagraża jej życiu, zależna niejako od przeszczepów, które jednak nie mogą wyeliminować jej tożsamości".

Forum Omnes nie wymagało szczegółowego potraktowania tematu, a prof. Weiler jedynie podsumował główne cechy tego kryzysu. Zauważył, że zasady polityczne oparte na demokracji, państwie prawa i prawach człowieka pozostają niezbędne, ale muszą odzyskać treść, która została z nich wydrenowana w procesie równoczesnym z zapomnieniem lub zaprzeczeniem ich chrześcijańskich korzeni.

Joseph Weiler wskazuje na trzy konkretne przejawy tego wydrążenia: po pierwsze, prywatyzacja wiary, która zostaje zdegradowana do sfery intymnej; po drugie, koncepcja neutralności instytucji publicznych, która jest fałszywa, ponieważ pozostawia miejsce jedynie dla wizji sekularystycznej; i wreszcie, indywidualistyczna redukcja praw.

Ponieważ analiza odnosi się do kryzysu duchowego, a nie tylko ekonomicznego, politycznego czy geopolitycznego, propozycja nakreślona przez Ratzinger Prize 2022 nie myśli w pierwszej kolejności o projekcie reformy praw czy instytucji. Weiler bronił ważności wartości wykraczających poza prawo, takich jak: odpowiedzialność osobista; zdolność do poszukiwania pokoju także na zasadzie przebaczenia i pojednania (jak to uczyniły państwa europejskie po II wojnie światowej, rozpoczynając proces integracji europejskiej); dobroczynność (w której jeszcze bardziej widoczny jest horyzont chrześcijański), hojność, inicjatywa osobista itp.

Łatwo jest przenieść te rozważania poza poziom europejski, myśląc o każdym rozwiniętym społeczeństwie demokratycznym; lub na aspekty, o których Weiler nie wspomniał wprost: na przykład na różnorodność kulturową i religijną, na której obecnie skupia się szczególna uwaga. Silvio Ferrari w ostatnim wywiadzie w www.omnesmag.comUnia Europejska powinna być elementem wzbogacającym, jeśli nie będzie po prostu kolejną pustą zasadą lub pretekstem do zepchnięcia na margines części obywateli.

AutorOmnes

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.
Banery reklamowe
Banery reklamowe