Transcendentalizm był amerykańskim ruchem filozoficznym, politycznym i literackim, który rozkwitał mniej więcej w latach 1836-1860. Rozpoczął się jako ruch reformatorski w Kościele Unitariańskim, który starał się rozszerzyć zastosowanie myśli Williama Ellery'ego Channinga na temat wewnętrznego Boga i znaczenia myśli intuicyjnej.
Dla transcendentalistów dusza każdej jednostki jest identyczna z duszą świata i zawiera to, co zawiera świat. Pracowali z poczuciem, że nadchodzi nowa era, byli krytyczni wobec współczesnego im społeczeństwa za jego refleksyjny nonkonformizm i wzywali każdą jednostkę do poszukiwania, słowami Ralpha Waldo Emersona, "oryginalnego związku z wszechświatem".
Amerykański transcendentalizm zaproponowany przez Emersona opiera się na transcendentalnych podstawach stworzonych przez niemieckiego filozofa Immanuela Emersona. Kant. Podstawą jest to, że przedmioty nie są poznawalne same w sobie, ale jedynie poprzez przestrzenną, czasową i kategorialną strukturę, którą podmiot rzutuje na świat. Opierając się na tej idei, Johann Gottlieb Fichte zdefiniował swoją metafizykę Ja i Nie-Ja jako idealizm transcendentalny. Friedrich Schelling rozwinął system idealizmu transcendentalnego, a Arthur Schopenhauer nazwał transcendentalną refleksję skierowaną nie na rzeczy, ale na ich świadomość jako zwykłych przedstawień.
Głównymi postaciami ruchu byli Ralph Waldo Emerson, Henry David Thoreau, Margaret Fuller, Amos Bronson Alcott i Louisa May Alcott. Przyjaciel Emersona i członek Klubu Transcendentalnego, Walt Whitman, jest również związany z transcendentalizmem.
Ralph Waldo Emerson
Ralph Waldo Emerson (Boston, Massachusetts, 25 maja 1803 - Concord, Massachusetts, 27 kwietnia 1882) był amerykańskim pisarzem, filozofem i poetą. Lider ruchu transcendentalizmu na początku XIX wieku, wygłosił wykład w Bostonie 5 listopada 1833 roku, w którym położył podwaliny pod swoje najważniejsze przekonania i idee, rozwinięte później w jego pierwszym opublikowanym eseju o naturze: "Natura jest językiem, a każdy nowo poznany fakt jest nowym słowem; ale nie jest to język zdemontowany i martwy w słowniku, ale język złożony w sensownym i uniwersalnym sensie. Pragnę nauczyć się tego języka nie po to, by poznać nową gramatykę, ale po to, by móc przeczytać wielką księgę napisaną w tym języku".
Filozofia Emersona jest typowo liberalna: promuje wartości jednostki i jaźni, jest afirmatywna, witalistyczna i optymistyczna. Stąd pochwały, jakie otrzymał od Fryderyka Nietzschego. Był zagorzałym przeciwnikiem niewolnictwa. Pod koniec życia czasami zapominał swojego imienia, a gdy ktoś pytał go, jak się czuje, odpowiadał: "całkiem dobrze; straciłem zdolności umysłowe, ale jestem doskonały".
Henry David Thoreau
Jego przyjaciel Henry David Thoreau (Concord, 12 lipca 1817 - Concord, 6 maja 1862) był amerykańskim pisarzem, poetą i filozofem pochodzenia purytańskiego, autorem "Walden" i "O obywatelskim nieposłuszeństwie". Thoreau był geodetą, przyrodnikiem, wykładowcą i twórcą ołówków. Jeden z ojców literatury amerykańskiej, jest także twórcą praktyk obywatelskiego nieposłuszeństwa.
W swoim dziele Walden pisze: "Poszedłem do lasu, ponieważ chciałem żyć samotnie, świadomie, stawić czoła istotnym faktom życia i zobaczyć, czy mogę nauczyć się tego, czego musiałem nauczyć, i nie odkryć w godzinie śmierci, że nie żyłem". Nie chciał żyć tym, co nie było życiem, ani praktykować wyrzeczenia, chyba że było to konieczne. Chciałem żyć głęboko i wydobyć z życia cały szpik, żyć w tak intensywny i spartański sposób, że mógłbym obejść się bez wszystkiego, co nie było życiem...".
24 lub 25 lipca 1846 r. Thoreau spotkał się z lokalnym poborcą podatkowym, Samem Staplesem, który poprosił go o zapłacenie sześciu lat zaległych podatków. Thoreau odmówił zapłaty z powodu swojego sprzeciwu wobec amerykańskiej interwencji w Meksyku i niewolnictwa, za co spędził noc w więzieniu. Następnego dnia Thoreau został zwolniony wbrew swojej woli, gdy ktoś, prawdopodobnie jego ciotka, zapłacił podatek wbrew jego woli.
Doświadczenie to wywarło silny wpływ na Thoreau, który napisał: "pod rządami, które niesprawiedliwie więżą każdego, domem uczciwego człowieka jest więzienie"; "każdy człowiek, który ma więcej racji niż jego koledzy, jest już większością jednego"; "życzliwość jest jedyną inwestycją, która nigdy nie zawodzi"; "uczyń swoje życie hamulcem, aby zatrzymać maszynę". Jego esej o obywatelskim nieposłuszeństwie wywarł ogromny wpływ na Lwa Tołstoja i Mahatmę Gandhiego.
Walt Whitman
Walter "Walt" Whitman (West Hills, Nowy Jork; 31 maja 1819 - Camden, New Jersey; 26 marca 1892) był amerykańskim poetą, pielęgniarzem-wolontariuszem, eseistą, dziennikarzem i humanistą. Jego twórczość mieści się w okresie przejściowym między transcendentalizmem a realizmem filozoficznym, włączając oba ruchy do swojej twórczości. Jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych pisarzy w amerykańskim kanonie i został nazwany ojcem wolnego wiersza. Był deistą i wierzył w nieśmiertelność duszy.
Uważany za ojca nowoczesnej poezji amerykańskiej, jego wpływ był szeroko rozpowszechniony również poza Stanami Zjednoczonymi. Wśród pisarzy, którzy pozostawali pod wpływem jego twórczości znajdują się między innymi Rubén Darío, Wallace Stevens, León Felipe, D.H. Lawrence, T.S. Eliot, Fernando Pessoa, Pablo de Rokha, Federico García Lorca, Hart Crane, Jorge Luis Borges, Pablo Neruda, Ernesto Cardenal, Henry Miller, Allen Ginsberg i John Ashbery.
W 1855 roku opublikował swoją najsłynniejszą książkę "Leaves of Grass", która zawiera jego najsłynniejszy wiersz:
Och, moje ja! Och, życie! twoich powracających pytań,
Od niekończącej się parady nielojalnych, od
miasta pełne głupców,
O sobie, że zawsze robię sobie wyrzuty (za,
Kto jest głupszy ode mnie, ani bardziej nielojalny),
O oczach, które na próżno szukają światła, o przedmiotach
nieustannej walki,
O złych rezultatach wszystkiego, o tłumach
i nikczemności, które mnie otaczają,
Z pustych, bezużytecznych lat innych, ja
przeplatają się z innymi,
Pytanie, ojej, smutne pytanie, które
z powrotem - co dobrego jest pośród tego wszystkiego?
rzeczy, Och, moje ja, Och, życie?
Odpowiedź
Że tu jesteś - że istnieje życie i tożsamość,
Że potężny dramat trwa i że
Możesz dodać werset.
W 1865 roku napisał słynny wiersz "O Captain, My Captain!" w hołdzie Abrahamowi Lincolnowi po jego zabójstwie.
