Co się dzieje w świecie cyfrowym?Deklaracja "Dignitas infinita"Po przypomnieniu teologicznych podstaw godności ludzkiej, koncentruje się na niektórych jej poważnych naruszeniach, takich jak wykorzystywanie seksualne, molestowanie seksualne, wykorzystywanie seksualne kobiet i dzieci, oraz aborcjaMacierzyństwo zastępcze, eutanazja i wspomagane samobójstwo, teoria gender, zmiana płci...
Magisterium wypowiedziało się już w tych kwestiach przy kilku okazjach, więc Deklaracja ogranicza się do podsumowania tych nauk. Ostatnim z analizowanych naruszeń godności ludzkiej jest prawdopodobnie to, w którym dokument watykański wkracza na teren wciąż mało zbadany z moralnego punktu widzenia: świat cyfrowy.
Zilustrowano w nim niebezpieczeństwa nieodłącznie związane z postępem technologii cyfrowych, postępem, który ma tendencję do "tworzenia świata, w którym rośnie wyzysk, wykluczenie i przemoc", trendy, które "reprezentują ciemną stronę postępu cyfrowego". Wspomina o łatwym rozprzestrzenianiu się fałszywych wiadomości i oszczerstw, ryzyku "uzależnienia, izolacji i stopniowej utraty kontaktu z konkretną rzeczywistością", aspektach, które utrudniają rozwój prawdziwych relacji międzyludzkich, a także o cyberprzemocy, rozprzestrzenianiu się pornografii i hazardu.
Zauważono, że w miarę jak "rosną możliwości nawiązywania kontaktów, paradoksalnie wszyscy są coraz bardziej odizolowani i zubożeni w relacjach międzyludzkich".
Epokowa zmiana
W swoim przemówieniu do Kurii Rzymskiej w grudniu 2019 r. papież Franciszek rozpoczął od słów: "Nie żyjemy po prostu w epoce zmian, ale w zmianie epoki. Znajdujemy się zatem w jednym z tych momentów, w których zmiany nie mają już charakteru liniowego, ale są głęboką transformacją; stanowią wybory, które szybko zmieniają sposób życia, interakcji, komunikowania się i rozwijania myśli, relacji między ludzkimi pokoleniami oraz rozumienia i przeżywania wiary i nauki".
Zmiana epoki, która jest zasadniczo promowana przez rewolucję cyfrową, która już wpływa na wszystkie aspekty naszego życia i która oczywiście stanowi również wielkie wyzwanie dla Kościoła.
Godność ludzka w postępie cyfrowym
W obliczu wielu negatywnych konsekwencji tej rewolucji lub - mówiąc słowami dokumentu - "ciemnej strony postępu cyfrowego" (n. 61), często istnieje tendencja do poszukiwania rozwiązań dyscyplinarnych, zakazujących lub kontrolujących korzystanie z Internetu lub mediów cyfrowych. Z pewnością może to być właściwe i konieczne, aby chronić w szczególności dzieci, ale z pewnością nie rozwiązuje wielu problemów.
W tym sensie wezwanie zawarte w dokumencie jest ważne, gdy zwraca się do społeczności ludzkiej, zachęcając ją do "proaktywnego reagowania na te trendy z poszanowaniem godności ludzkiej". W naszym zglobalizowanym świecie nowe technologie cyfrowe otworzyły wiele możliwości zarówno dla ewangelizacji, jak i - na poziomie ludzkim - dla nas, "abyśmy poczuli się bliżej siebie nawzajem, abyśmy dostrzegli odnowione poczucie jedności w rodzinie ludzkiej, abyśmy zostali poruszeni do solidarności i poważnego zaangażowania na rzecz bardziej godnego życia dla wszystkich".
W obliczu tego wszystkiego Papież, we wspomnianym już przemówieniu do Kurii Rzymskiej, wezwał nas, abyśmy "pozwolili się rzucić wyzwaniom obecnego czasu i podjęli je z cnotą rozeznania (...) wychodząc od samego serca człowieka, z nawróceniem antropologicznym". Są to dalekosiężne intuicje, choć z pewnością wymagają dalszego pogłębienia, konkretyzacji i odnowionego zaangażowania zarówno ze strony społeczeństwa, jak i Kościoła, aby proaktywnie stawić czoła niebezpieczeństwom związanym z nową erą.
Ksiądz. Wykładał prawo kanoniczne w Wenecji i teologię w Lugano, jest autorem kilku publikacji z dziedziny eklezjologii, prawa kanonicznego i duszpasterstwa małżeństw.
