Cierpienie i przezwyciężanie
David Copperfield to chyba najbardziej autobiograficzna powieść Charlesa Dickensa. Zawiera kilka porywających historii o cierpieniu i samodoskonaleniu. Jak zwykle u autorki, przedstawia ona barwny amalgamat postaci, genialnie nakreślonych. Betsey Trotwood, ciotka matki głównej bohaterki, jest ekscentryczną spinsterką. Poszła odwiedzić nowo narodzonego Dawida, ale wyszła w rozkroku, gdy zorientowała się, że to nie dziewczynka. Jednak po latach, gdy on, jako zupełnie pozbawiony środków do życia i przygnębiony chłopak, przyjdzie do niej wyczerpany po pomoc, ona przyjmie go z wielkodusznością.
Dziwaczna i ujmująca ciotka udziela mądrych rad swojemu siostrzeńcowi. Ona przypomina mu o podstawowych granicach etycznych: "Nigdy nie bądź niegodziwy, nigdy nie bądź fałszywy, nigdy nie bądź okrutny". I zachęca do odwagi w życiowych zmaganiach: "Musimy z odwagą stawiać czoła przeciwnościom; nie możemy pozwolić, by nas przerażały. Musimy nauczyć się odgrywać swoją rolę. Musimy pokonać przeciwności losu..
Siła i cierpliwość
Cierpliwość, jako część cnoty męstwa, polega na takiej stałości ducha, aby w obliczu przeciwności nie ulec zniechęceniu. Dzięki niej możemy podejmować wielkie przedsięwzięcia i zadania. Jest to niezbędna cnota w życiu, bo wszyscy napotykamy na trudności i utrapienia. Zakłada ona mocne przylgnięcie do dobra, odrzucenie fałszywych dróg na skróty, ze stabilnością w obliczu niepowodzeń; bez wyrzutów sumienia, szemrania i narzekania; bez szukania niefortunnych pociech i rekompensat; bez pozwalania sobie na przygnębienie smutkiem, który rodzi urazę i gorycz; z radością i wytrwałością.
"Być cierpliwym to znaczy nie pozwolić, by pogodę ducha lub jasność widzenia duszy odebrały rany, które otrzymuje się podczas czynienia dobra". (Josef Pieper). Dlatego cierpliwość pozwala nam "stawiać opór, być świadkiem smutku, nie dając się mu zwyciężyć, pozostać wiernym pamięci istoty, która przedstawiała się w przeszłości jako jedyna możliwa droga do prawdziwie ludzkiej egzystencji, i wytrzymać napór bólu w imię tej obietnicy, którą człowiek wówczas znał jako swoją własną". (Javier Aranguren).
Co więcej, dary Ducha Świętego zwiększają ludzkie możliwości aż do nadania sposobu odczuwania i działania samego Chrystusa, poprzez nabycie samych Jego cnót.
Odwaga i wytrwałość
Małżeństwo i rodzina to pierwsza szkoła człowieczeństwa. Wielki ideał, jakim jest tworzenie domu, wymaga trwałego wysiłku i zaangażowania, ciągłych poświęceń i motywacji, wytrwałości i wytrzymałości w obliczu różnych przeciwności losu. Niestety są tacy, którzy boją się odważyć na wielkie powołanie i boleśnie obniżają rangę swojego istnienia. Z Jezusem jednak można osiągnąć wysokie cele i warto podjąć ten wysiłek. Jan Paweł II z pasją tłumaczył młodym ludziom, że Chrystus umożliwia im wspaniałe życie:
"W rzeczywistości to Jezus jest tym, którego szukasz, kiedy marzysz o szczęściu; to On czeka na ciebie, kiedy nie jesteś zadowolony z niczego, co znajdujesz; to On jest tym pięknem, które tak bardzo cię pociąga; to On prowokuje cię tym pragnieniem radykalizmu, które nie pozwala ci dać się ponieść konformizmowi; to On popycha cię do opuszczenia masek, które fałszują życie; to On odczytuje w twoim sercu najbardziej autentyczne decyzje, które inni chcieliby stłumić. To Jezus wzbudza w was pragnienie uczynienia z waszego życia czegoś wielkiego, wolę podążania za ideałem, odmowę dania się złapać w pułapkę przeciętności, odwagę zaangażowania się z pokorą i wytrwałością w doskonalenie siebie i społeczeństwa, czyniąc je bardziej ludzkim i braterskim"..
Wiara chrześcijanina we wszechmocnego Boga Miłości i ufność w Jego bliskość, w Jego opatrznościową opiekę, w Jego obietnicę życia, w sposób nadprzyrodzony wzmacniają cnotę cierpliwości. Tak jest zwłaszcza w pięknym powołaniu małżonków.. Kiedy łaska jest naprawdę dostępna, plan przymierza wiernej i wielkodusznej miłości małżeńskiej, owocnej i ekspansywnej, odnawianej w czasie, jest radośnie możliwy. Błogosławieństwo zaślubin Pana ma bowiem wartość trwałą.
Nadzieja nie zawodzi
Boska obietnica pełnej miłości wpisana w oblubieńczy język ciała i w pragnienia serca - czyli w dynamikę eros- generuje pewną nadzieję i dlatego jest nicią przewodnią historii każdego małżeństwa. W tym sensie Ojciec Święty Franciszek gorąco zachęca:
"Kultywuj ideały. Żyj dla czegoś, co przewyższa człowieka. Wierność osiąga wszystko. Jeśli popełnisz błąd, wstań: nic nie jest bardziej ludzkie niż popełnianie błędów. A te błędy nie muszą stać się dla Ciebie więzieniem. Nie daj się uwięzić przez swoje błędy. Syn Boży nie przyszedł dla zdrowych, ale dla chorych; dlatego przyszedł także dla was. A jeśli w przyszłości znów popełnisz błąd, nie bój się, wstań, wiesz dlaczego? Bo Bóg jest twoim przyjacielem. Jeśli boli cię gorycz, wierz mocno we wszystkich ludzi, którzy wciąż pracują dla dobra: w ich pokorze jest ziarno nowego świata. Odnieś się do ludzi, którzy zachowali swoje serce jako dziecko. Ucz się z cudowności, pielęgnuj cudowność. Żyć, kochać, marzyćUwierz. I, z łaską Bożą, nigdy nie rozpaczać.