Do niedawna studia teologiczne musiały być prowadzone jako organiczna całość, albo na Wydziałach Teologicznych, albo w Instytutach Nauk Religijnych. To, co Kościół miał do tej pory, to stopnie i doktoraty właściwe dla wydziałów kościelnych, a następnie dyplomy i stopnie naukowe Instytutów Wyższych Nauk Religijnych (ISCR). Są to stopnie naukowe, którym Stolica Apostolska nadaje wartość pozwalającą na objęcie określonych urzędów.
Ale po procesie bolońskim, który dał podwaliny pod tzw. Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego (1999), "uniwersytety cywilne otrzymały możliwość tworzenia własnych stopni naukowych, wykraczających poza ustalone stopnie naukowe, a Kościół przyłączył się do tego, że poza oficjalnym stopniem naukowym z teologii świętej można uzyskać stopień ekspercki z judaizmu, np. na uniwersytecie X. I jaką to ma wartość? Wartość nadana przez odpowiedni Wydział Teologiczny, przy czym nie jest to stopień naukowy licencjata lub magistra. Oczywiście wszystkie stopnie naukowe mają gwarancję wcześniejszego zatwierdzenia przez Stolicę Apostolską".
Wyjaśnia to profesor Nicolás Álvarez de las Asturias, profesor i prorektor ds. organizacji akademickiej na Uniwersytecie San Dámaso w Madrycie, który tak podsumowuje tę koncepcję: "Teraz te same ośrodki zaczynają oferować model własnych stopni naukowych lub eksperckich, będących w świecie cywilnym odpowiednikiem studiów podyplomowych lub magisterskich, albo dyplomów. A wiele z nich jest w sieci".
Innymi słowy, Stolica Apostolska pozwala każdemu uniwersytetowi oferować na własnych prawach własne stopnie naukowe, które muszą być zatwierdzone przez Kongregację Edukacji Katolickiej, której prefektem jest kardynał Giuseppe Versaldi, choć nie stanowią one stopnia kościelnego. An Anglo-Saxon model.
Czy jest to ze szkodą dla tradycyjnych wydziałów teologicznych czy instytutów nauk religijnych? Wcale nie. "Ponieważ te stopnie oferują szkolenie w jakimś bardzo specyficznym aspekcie teologii lub filozofii, na różnych poziomach. W niektórych przypadkach bardzo specjalistyczne, a w innych na poziomie bardziej informacyjnym, ale skoncentrowane tylko na jednym aspekcie, bez dążenia do przekazania pełnej wizji organicznej, którą oferują Wydziały i ISCR, z filozoficznymi i teologicznymi studiami, które Kościół uważa za niezbędne dla odpowiedniej formacji", dodaje profesor Nicolás Álvarez de las Asturias.
Ponadto ten impuls do dynamizacji studiów filozoficznych i teologicznych pochodzi od samego papieża Franciszka, a Konstytucja Apostolska Veritatis Gaudium, które przytoczymy na końcu. Ojciec Święty ma nadzieję, że "światowa sieć kościelnych uniwersytetów i wydziałów" stanie przed "odważną rewolucją kulturalną".
Cywilni intelektualiści
Omnes kontaktuje się z dyrektorami uczelni, które zaczęły oferować własne tytuły Expert. Na przykład San Dámaso, Navarra, Pontificia de Comillas, czy między innymi UNIR. Pierwszą radą dla każdego, kto chce wziąć udział w kursie Expert lub Diploma jest sprawdzenie terminów zapisów. Na wiele z nich można się jeszcze zapisać. Inne zostały już zamknięte, ale w sierpniu planowany jest okres przyjęć, podobnie jak w Navarze.
Oferowane stopnie naukowe są i będą przeznaczone dla osób świeckich zainteresowanych jakimś aspektem teologii; intelektualistów ze sfery obywatelskiej, którzy uważają za konieczne uzupełnienie swojego wykształcenia uniwersyteckiego w sprawach, które są im nieznane; i po trzecie, osób, które chcą uzupełnić bardziej standardowe stopnie naukowe, podkreśla San Dámaso.
"W tym przypadku, aby podać przykład, gdyby biskup libański wysłał księdza na studia na naszym uniwersytecie, na przykład w zakresie teologii moralnej, przy nieco większym wysiłku mógłby on zrobić swój własny dyplom na temat islamu, co mogłoby być dla niego bardzo przydatne w rozwijaniu misji w wieloreligijnym kontekście jego kraju; i przykłady mogłyby się mnożyć w świetle naszej oferty i potrzeb różnych diecezji" - dodaje prorektor San Damaso.
Ana Moya, kierownik działu zarządzania instytucjonalnego na tym samym uniwersytecie w Madrycie, wyjaśnia podwójną modalność: "mamy dyplomy, które są prostsze, bardziej informacyjne, i poziom ekspercki, w którym są konkretne przedmioty i są one wyspecjalizowane, skierowane do osób, które mają już dyplom uniwersytecki". Możesz się z nimi skonsultować tutaj.
W roku akademickim 21/22 w San Dámaso będą oferowane dwa nowe stopnie naukowe: Ekspert i Dyplom z Historii Kościoła, oprócz tych już oferowanych z Filozofii, Misjologii, Kultury i Języka Żydowskiego, Kultury i Języka Arabskiego, czy tego, który dotyczy Relacji między Chrześcijaństwem a Islamem.
Międzynarodowy
ISCR Uniwersytetu Nawarry odnotowuje wdzięczność osób, które studiowały teologię w ośrodku akademickim. Na przykład Darío Malaver, szef latynoskiego duszpasterstwa rodzin w Abu Dhabi (Zjednoczone Emiraty Arabskie). To jest jego e-mail: "Proszę was z głębi serca o przekazanie moich najgłębszych podziękowań każdemu z profesorów tego dyplomu, ich charyzmat i poświęcenie służyły mi jako przykład dla mojego życia w Kościele. Nie starczy mi słów, by opisać, jak przyjemne, produktywne, satysfakcjonujące i inspirujące było moje uczestnictwo w tym Dyplomie".
Natalia Santoro, sekretarz akademicki ISCR, podkreśla, że "waloryzacja świeckich" była jedną z wielkich intuicji Soboru Watykańskiego II, na co zwrócił uwagę abp Jean-Louis Brugés podczas prezentacji Instrukcji o ISCR w 2008 roku: "Aby świeccy mogli pełnić właściwe im posługi, muszą otrzymać odpowiednią formację. Mają prawo o nią prosić, a Kościół ma obowiązek im ją zaoferować".
Instytut Nauk Religijnych Uniwersytetu Nawarry, w którym studiują osoby z ponad 20 krajów, posiada pięć dyplomów, wystawionych w nawigacja, która jest łatwiejsza do wykonania po kolei, w menu rozwijanym z pozycji Kursy i konferencje. A ich "zapotrzebowanie rośnie" - Natalia Santoro.
Wśród studentów są nauczyciele i profesorowie, menedżerowie, konsultanci, lekarze i naukowcy, inżynierowie, komunikatorzy, katecheci, rodzice oraz osoby zakonne i świeckie ze wszystkich ruchów Kościoła. Wśród motywacji wymienia się formację formatorów; udział w debacie społecznej; rozeznanie powołania; poszukiwanie prawdy.
TUP, UNIR...
Studia z zakresu teologii uniwersyteckiej dla Absolwenci studiów podyplomowych (TUP) Universidad Pontificia Comillas są dobrze znane w branży i "są skierowane do osób z wyższym wykształceniem, zwłaszcza świeckich, które szukają uzasadnienia dla swojej wiary, oferując im popołudniowy rozkład zajęć zgodny z ich dniem pracy", w siedzibie Comillas ICADE w Madrycie.
TUP w Comillas są prowadzone przez tych samych profesorów, którzy uczą rano, i przyznają kanoniczny tytuł licencjata teologii (Degree). Jest to Teologia skierowana do osób, które chcą pogłębić swoją wiedzę na temat doktryny katolickiej, a w szczególności skierowana jest do osób świeckich - informuje Comillas.
Ale TUP-y różnią się od stopni, o których mówimy. Comillas posiada również własne studia podyplomowe magisterskie, takie jak Duszpasterstwo Rodzin, Rozeznanie powołaniowe i towarzyszenie duchowe oraz Duchowość ignacjańska. Jako nasze własne stopnie, te z Ćwiczeń Duchownych i Duchowości Biblijnej.
Jak się właśnie przekonaliśmy, biblistyka jest jednym z najbardziej atrakcyjnych przedmiotów, jeśli chodzi o projektowanie własnych stopni naukowych. Inne ośrodki ogłaszają stopnie naukowe z zakresu studiów biblijnych, np. UNIRktóry oferuje również kurs ekspercki z zakresu filozofii i religii według myśli Josepha Ratzingera.
UNIR zachęca do "odkrywania wpływu Biblii, aby: - analizować z rygorem różne teksty Biblii; - rozumieć kontekst historyczny, polityczny, społeczny i kulturowy, w którym zostały napisane; - interpretować Biblię i stosować jej treść do dzisiejszego społeczeństwa".
Globalna sieć uniwersytetów i szkół wyższych
Minęły trzy lata, odkąd papież Franciszek dał sygnał do rozpoczęcia tej edukacyjnej rewolucji. "Nadszedł czas, aby studia kościelne otrzymały tę mądrą i odważną odnowę, która jest konieczna dla misyjnej przemiany Kościoła. na wyjeździe z tego bogatego dziedzictwa pogłębienia i ukierunkowania" - wskazał Ojciec Święty w. Konstytucja Apostolska Veritatis Gaudium.
"W obliczu nowego etapu ewangelizacji odpowiednia odnowa systemu studiów kościelnych ma do odegrania strategiczną rolę" - zaznaczył papież. "W rzeczywistości studia te muszą nie tylko oferować miejsca i trasy dla kwalifikowanej formacji kapłanów, osób konsekrowanych i zaangażowanych świeckich, ale stanowić rodzaj opatrznościowego laboratorium kulturowego".
Franciszek odniósł się do wyzwania, jakim jest "odważna rewolucja kulturalna". I "w tym przedsięwzięciu światowa sieć uniwersytetów kościelnych i wydziałów jest wezwana do wniesienia decydującego wkładu zaczynu, soli i światła Ewangelii Jezusa Chrystusa oraz żywej Tradycji Kościoła, która jest zawsze otwarta na nowe scenariusze i nowe propozycje".
Wśród podstawowych kryteriów tej rewolucji Papież Rzymski wskazał na "inter- i transdyscyplinarność uprawianą z mądrością i kreatywnością w świetle Objawienia". Życiowa i intelektualna zasada jedności wiedzy w różnorodności i w poszanowaniu jej wielorakich, powiązanych i zbieżnych przejawów jest tym, co kwalifikuje akademicką, formacyjną i badawczą propozycję systemu studiów kościelnych".