Święci kapłani: Święty Jan z AvilaŚwięty Franciszek Salezy urodził się w 1567 roku w zamku Sales (Thorens, Savoy), w jednej z najstarszych i najszlachetniejszych rodzin Savoy. Studiował prawo na Uniwersytecie w Padwie, uzyskując stopień doktora. Został mianowany prawnikiem w senacie Sabaudii, ale zdecydował się podążać za powołaniem kapłańskim, otrzymując w 1593 roku święcenia.
Twoje życie
Na prośbę swojego biskupa zainicjował wraz ze swoim kuzynem Ludwikiem reewangelizację Chablais, regionu położonego na południe od Jeziora Genewskiego, który masowo przechodził na kalwinizm. Drukował ulotki o treści doktrynalnej, które wklejał na ściany domów i rozpowszechniał wśród ludności, tak że Pius XI z okazji trzeciego stulecia jego śmierci obwołał go patronem dziennikarzy katolickich. We wrześniu 1598 r. ponad 3 tys. kalwinów powróciło do wiary katolickiej.
W 1599 r. został mianowany biskupem koadiutorem Genewy, a w 1602 r. biskupem rezydencjalnym z siedzibą w Annecy, ponieważ Genewa była prawie całkowicie kalwińska. W 1604 r. poznał św. Jeanne-Françoise Frémyot de Chantal, współzałożycielkę wraz z nim Zgromadzenia Najświętszej Dziewicy, Matki Bożej Nawiedzenia, w 1610 r.
28 grudnia 1622 r. zmarł w klasztorze wizytek w Lyonie, a 23 stycznia następnego roku jego ciało zostało przeniesione i pochowane w bazylice w Annecy. W 1662 roku został beatyfikowany, a w 1665 roku kanonizowany. 19 lipca 1877 roku Pius IX ogłosił go doktorem Kościoła. Jego święto obchodzone jest 24 stycznia.
Jego dzieła
Napisał liczne dzieła, które można sklasyfikować w następujący sposób: 1) Dzieła kontrowersyjne; 2) Traktaty o życiu duchowym; 3) Konferencje do Wizytek; 4) Kazania; 5) Epistolarne; 6) Dokumenty jego posługi biskupiej; 7) Konstytucje Zgromadzenia Wizytek; 7) Różne pamflety.
Jego najbardziej znane dzieła to traktaty o życiu duchowym: Wprowadzenie do życia dewocyjnego i Traktat o miłości Boga. Pierwsza, jego arcydzieło, jest autentycznym bestseller Książka odpowiada na najgłębsze religijne pragnienia ludzkiego serca i jest wydawana do dziś. Autor zwraca się w niej do każdego chrześcijanina, który żyje w świecie i pragnie odpowiedzieć na wymagania świętości, które wynikają z przyjęcia chrztu. Prawdy, które w niej proponuje, pulsują wiarą, miłością i serdecznością.
Druga księga, zauważa świętego w. Przedmowazostała napisana, aby pomóc już pobożnemu chrześcijaninowi w postępach na drodze do świętości. Przedstawia historię nieustannego poszukiwania Boga przez człowieka i poszukiwania człowieka przez Boga, stanowi swoisty komentarz do Pieśń nad Pieśniami.
Święty Franciszek Salezy znany jest jako wielki pisarz. W literaturze francuskiej jego proza jest cytowana i wyróżniana jako wzór plastyczności, delikatności, żywego obrazowania i bogactwa wyrazowego.
Jego nauka o świętości chrześcijańskiej
Ograniczę się tu do wskazania jego nauki o świętości chrześcijańskiej, do której - zdaniem świętego biskupa - powinni dążyć wszyscy chrześcijanie. Z tego powodu został uznany za prekursora powszechnego powołania do świętości ogłoszonego przez Sobór Watykański II.
W Przedmowa z Wprowadzenie do życia dewocyjnegoCel tej książki i jej odbiorcy: "Prawie wszyscy, którzy pisali o pobożności, czynili to z myślą o pouczeniu ludzi oddalonych od świata, a przynajmniej uczyli takiego rodzaju pobożności, która prowadzi do tego całkowitego wycofania. Moim celem jest pouczenie tych, którzy żyją w miastach, w rodzinach, na dworach; tych, którzy ze względu na swój stan są zobowiązani do życia wśród bliźnich (...). Tych uczę, że energiczna i stała dusza może żyć w świecie, nie wchłaniając jego trucizn, znaleźć swoje źródła słodkiej pobożności pośród gorzkich fal tego wieku i lecieć pośród płomieni ziemskich żądz, nie spalając skrzydeł świętych pragnień pobożnego życia".
Życie dewocyjne bez opuszczania świata
Ale na czym konkretnie polega ta pobożność czy życie pobożne, które można prowadzić bez opuszczania świata? Św. Franciszek Salezy wyjaśnia to w dwóch pierwszych rozdziałach. Pierwszy z nich zatytułowany jest: Opis prawdziwego oddaniai drugi: Cechy i doskonałość prawdziwej pobożności. Oto kluczowy tekst pierwszego rozdziału: "Żywa i prawdziwa pobożność (...) zakłada miłość Boga; ale nie byle jaką miłość, bo gdy miłość Boża upiększa nasze dusze, nazywa się to łaską, która czyni nas przyjemnymi dla Jego Boskiego Majestatu; nazywa się to miłosierdziem, gdy daje nam siłę do czynienia dobra; ale gdy osiąga taki stopień doskonałości, że nie tylko każe nam czynić dobro, ale także z troską, częstotliwością i szybkością, wtedy nazywa się pobożnością".
Pobożność jest więc pewnym stylem, sposobem praktykowania miłości Boga, czyli pilnie, zawsze i niezwłocznie. Dlatego święty biskup dodaje: "Jednym słowem pobożność nie jest niczym innym, jak sprawnością i duchową ruchliwością, dzięki której dobroczynność dokonuje w nas, lub my przez nią, swoich dzieł szybko i czule", i tak kończy ten pierwszy rozdział: "Miłość i pobożność różnią się od siebie tylko jak płomień i ogień; ponieważ miłość, będąc duchowym ogniem, gdy jest dobrze rozpalona, nazywa się pobożnością, tak że ten płomień pobożności nie dodaje nic do ognia miłości, ale raczej czyni go szybkim, czynnym i pilnym.
Słodycz słodyczy
A na koniec drugiego rozdziału proponuje taką definicję pobożności: "Pobożność jest słodyczą słodyczy i królową cnót, ponieważ jest doskonałością miłości. Jeśli dobroczynność jest mlekiem, to pobożność jest śmietanką; jeśli jest rośliną, to pobożność jest kwiatem; jeśli jest kamieniem szlachetnym, to pobożność jest blaskiem; jeśli jest cennym balsamem, to pobożność jest aromatem, aromatem miękkości, który pociesza ludzi i raduje aniołów".
Jak widać, dla św. Franciszka Salezego pobożność lub życie pobożne jest synonimem doskonałości miłości, czyli doskonałego życia chrześcijańskiego: ostatecznie w jego nauczaniu pojęcie to oznacza świętość chrześcijańską.
Według własnego stanu
W trzecim rozdziale, zatytułowanym: Pobożność dostosowuje się do wszelkiego rodzaju powołań i zawodówTekst Reguły św. Pawła wyjaśnia, że pobożność lub doskonałość miłości może być przeżywana na różne sposoby, w zależności od stanu czy kondycji życiowej. Oto kluczowy tekst: "Pobożność musi być inaczej praktykowana przez szlachcica i rzemieślnika, sługę i księcia, wdowę, niezamężną i zamężną; i nie tylko to, ale trzeba dostosować praktykę pobożności do sił, zadań i obowiązków każdej konkretnej osoby (...).
Czy byłoby to rozsądne, gdyby biskup chciał żyć w samotności, jak kartuzi? I gdyby ludzie żonaci nie chcieli niczego oszczędzać, jak czynią to kapucyni, i gdyby rzemieślnik spędzał cały dzień w kościele, jak czynią to zakonnicy, i gdyby zakonnik zajmował się nieustannie wszelkiego rodzaju ludźmi dla dobra bliźniego, jak czyni to biskup, czyż ta pobożność nie byłaby śmieszna, nieuporządkowana i nieznośna? (...) Nie, pobożność nic nie psuje, gdy jest prawdziwa; przeciwnie, wszystko doskonali, a gdy jest sprzeczna z czyimś powołaniem, jest niewątpliwie fałszywa (...). Błędem, a nawet herezją, jest chęć wygnania życia pobożnego z kompanii żołnierskich, z warsztatu robotniczego, z dworu książęcego i z domu małżeńskiego".
