Ewangelizacja

Dlaczego Kościół nie oferuje chleba bezglutenowego i rozwiązanie dla celiaków?

Absolwentka prawa kanonicznego Jenna Marie Cooper, korzystając z formuły pytań i odpowiedzi, wyjaśnia, w jaki sposób osoby z celiakią, które nie mogą przyjmować glutenu, mogą przyjmować komunię, biorąc pod uwagę, że Chleb Eucharystyczny musi być wykonany z pszenicy, a pszenica zawiera głównie gluten. Jednym z rozwiązań jest przyjmowanie komunii pod postacią wina eucharystycznego.  

OSV News Agency-25 lipca 2025 r.-Czas czytania: 3 minuty
Kielichy komunijne w kościele w Arizonie, 2023 r.

Kielichy komunijne dla wiernych podczas mszy w kościele Sacred Heart w Prescott, Arizona, 10 grudnia 2023 r. (Zdjęcie OSV News/Bob Roller).

- Jenna Marie Cooper, kanonistka i dziewica konsekrowana

P.Niedawno przeczytałem Twoją odpowiedź na pytanie: "Czy bezalkoholowe wino kościelne jest ważne do konsekracji? W swojej odpowiedzi zacytowałeś prawo kanoniczne, które mówi o "ważnej materii" do sprawowania Eucharystii. To szybko przypomniało mi o ciężkiej celiakii mojej żony. 

Moje pytanie brzmi: czy używanie pszenicy jako składnika do celebracji Eucharystii jest absolutnie konieczne? Powiedziano jej, że musi być składnik pszenny i zaproponowano jej "hostię o niskiej zawartości glutenu" zamiast normalnej hostii. Jesteśmy nieco zdezorientowani, dlaczego nie można zaoferować "całkowicie bezglutenowej hostii". Z pewnością Jezus nie zaproponowałby czegoś tak ważnego, co spowodowałoby chorobę jego naśladowców?

Różne sposoby przyjmowania Komunii Świętej

R.Prawdą jest, że prawdziwa pszenica musi być używana do ważnej celebracji Eucharystii, ale istnieją różne sposoby przyjmowania Komunii Świętej, nawet jako katolik z poważną nietolerancją glutenu.

Kanon 924 Kodeksu Prawa Kanonicznego zajmuje się ważną materią - to znaczy fizyczną "materią" niezbędną do "funkcjonowania" sakramentu - dla obu gatunków Eucharystii. W odniesieniu do chleba, który ma stać się ciałem Chrystusa, kanon mówi nam, że "chleb musi być tylko z pszenicy i świeżo upieczony, aby nie było niebezpieczeństwa zepsucia (tj. zepsucia)".

Ponieważ chleb eucharystyczny musi być wytwarzany z pszenicy, a pszenica zawiera głównie gluten, nie wydaje się możliwe, aby chleb eucharystyczny był całkowicie bezglutenowy. W większości przypadków, gdy widzimy prawdziwie bezglutenowe produkty chlebowe w innych niesakramentalnych kontekstach, chleby te są wytwarzane z niektórych zbóż, takich jak ryż lub kukurydza, które naturalnie nie zawierają glutenu. Ponieważ ziarna te nie są pszenicą, nie mogą być używane.

Wyjaśnienia kardynała Ratzingera

Podobnie, gdyby istniał sposób na usunięcie całego glutenu z produktu pszennego, wątpliwe byłoby, czy nadal byłby on "pszenicą" w jakimkolwiek znaczącym sensie. Jest to najprawdopodobniej rozumowanie odzwierciedlone w liście z 2003 roku ówczesnego kardynała Josepha Ratzingera (późniejszego papieża Benedykta XVI) z Kongregacji Nauki Wiary, w którym stwierdza: "Hostie całkowicie wolne od glutenu nie są ważną materią do sprawowania Eucharystii".

Jednak to samo pismo stwierdza dalej, że: "Wafle o niskiej zawartości glutenu (częściowo bezglutenowe) są ważnym materiałem, pod warunkiem, że zawierają wystarczającą ilość glutenu, aby uzyskać chleb bez dodawania ciał obcych i bez stosowania procesów zmieniających naturę chleba".

Przyjmowanie Komunii z kielicha

Istnieją firmy, które produkują hostie o bardzo niskiej zawartości glutenu, które mogą być tolerowane przez wielu katolików z celiakią. Ale nawet osoby z celiakią, które nie mogą przyjąć nawet śladu glutenu, mogą nadal przyjmować Komunię Świętą z kielicha. Jak mówi nam wspomniany wcześniej list z 2003 roku: "Osoba świecka chora na celiakię, która nie jest w stanie przyjmować Komunii pod postacią chleba, w tym hostii niskoglutenowych, może przyjmować Komunię tylko pod postacią wina".

W tym miejscu warto zaznaczyć, że jako katolicy wierzymy w doktrynę równoczesności, co oznacza, że Jezus jest w pełni obecny - ciało, krew, dusza i boskość - w każdym z dwóch rodzajów Eucharystii. Oznacza to, że katolik nie przyjmuje "mniej Jezusa", jeśli na przykład może przyjąć Go tylko z kielicha.

Sakramenty, dary od Boga

To powiedziawszy, rozumiem, że te zasady i rozróżnienia mogą wydawać się nieco wybredne, a nawet nieco nie w stylu Jezusa, którego znamy z Ewangelii jako hojnego i wyrozumiałego. Myślę jednak, że jest to część wielkiej tajemnicy sakramentów w ogóle.

Oznacza to, że jako Kościół otrzymaliśmy sakramenty jako dary od Boga "takie, jakie są". Możemy wykorzystać to, co wiemy na pewno, aby rozeznać parametry tego, co jest ważne i właściwe w ich celebracji, ale nie możemy ich edytować zgodnie z naszymi własnymi pomysłami na to, co byłoby najlepsze. Pytania można przesyłać na adres [email protected].

AutorOSV News Agency

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.