Ewangelizacja

Bonifacego, "apostoła Niemców".

Bonifacy, pochodzący z Anglii, poświęcił większość swojego życia pracy misyjnej na ziemiach germańskich. Jego głównym dziedzictwem jest organizacja kościoła w dzisiejszych Niemczech.

José M. García Pelegrín-17 września 2024-Czas czytania: 4 minuty
Bonifacy

Statua św. Bonifacego przed katedrą w Fuldzie (Joachim Schäfer - Ökumenisches Heiligenlexikon)

Historia chrześcijaństwa w Niemcy sięga III wieku. Wspólnoty chrześcijańskie istniały już w Trewirze - ówczesnej części rzymskiej prowincji Galii - Kolonii i Moguncji - stolicach Germanii prima i Germanii secunda. Pierwszym historycznie odnotowanym biskupem na ziemiach germańskich jest Maternus, który uczestniczył jako doradca rzymskiego cesarza Konstantyna I na synodzie laterańskim w Rzymie w 313 r. i na synodzie w Arles w 314 r. Według list biskupów Trewiru był on trzecim biskupem Trewiru, a także pierwszym historycznie poświadczonym biskupem Kolonii (Civitas Agrippinensium) i prawdopodobnie biskupem Tongeren.

Jednak prawdziwym "apostołem Germanów" jest św. Bonifacy (ok. 673 - 754/755), który jest uważany za posłańca wiary na ziemie germańskie, ponieważ ustanowił tam chrześcijaństwo w trwały sposób. Bonifacy był nie tylko misjonarzem, ale także organizatorem. Nadał Kościołowi niemieckiemu - w jego czasach Królestwu Wschodniofrankijskiemu - solidną strukturę, tworząc kilka diecezji i zakładając liczne klasztory. Do dziś niemieccy biskupi odbywają jedno z dwóch dorocznych zgromadzeń w Fuldzie, ponieważ jego grób znajduje się w katedrze w Fuldzie.

Bonifacy wypełnił lukę trwającą około trzech wieków w historycznej dokumentacji chrześcijaństwa na ziemiach germańskich. Wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego, a na tych ziemiach już około 400 roku, zniknęły źródła, które mogły dostarczyć dowodów na chrześcijaństwo w miastach Germanii.

Podczas gdy chrześcijaństwo przyjęło się w królestwie zachodnich Franków po chrzcie Clovisa około 500 r., próby pracy misyjnej na prawym brzegu Renu początkowo zakończyły się niepowodzeniem. Nie ma prawie żadnego źródła z VII wieku, które wspomina Franków - już chrześcijan - jako siłę ochronną w tym regionie. Dopiero w VIII wieku ponownie pojawiły się świadectwa chrześcijańskie, w których kluczową rolę odegrał Bonifacy.

Pochodzenie świętego Bonifacego

Pierwotnie nazywany Wynfreth, Bonifacy urodził się około 673 r. w szlachetnej anglosaskiej rodzinie w Crediton, w królestwie Wessex. Kształcił się jako puer oblatus w benedyktyńskich klasztorach Exeter i Nursling, gdzie później przyjął święcenia kapłańskie i pracował jako nauczyciel.

Jego działalność misyjna w królestwie Franków i sąsiednich regionach była częścią anglosaskiego ruchu misyjnego z VII i VIII wieku, pierwotnie promowanego przez papieża Grzegorza Wielkiego (590-604). Celem była chrystianizacja plemion germańskich i zintegrowanie ich z hierarchiczną organizacją kościelną.

W 716 r. Bonifacy podjął swoją pierwszą podróż misyjną do Fryzji, ale zakończyła się ona niepowodzeniem. Powrócił do Nursling, gdzie został wybrany na opata. Rok później postanowił na dobre opuścić Anglię i udać się na pielgrzymkę do Rzymu. Papież Grzegorz II (715-731) powierzył mu w 719 r. misję głoszenia wiary chrześcijańskiej "niewiernym ludom" i zmienił jego imię na Bonifacy ("dobroczyńca" lub "ten, który dobrze postępuje").

Jego misja wśród Fryzów została wznowiona, tym razem we współpracy z misjonarzem Willibrordem, ale obaj rozstali się w 721 roku z powodu napięć. Bonifacy kontynuował swoją misję w dzisiejszych regionach Hesji, Turyngii i Bawarii, gdzie założył kilka klasztorów i kościołów. Jego przywiązanie do ścisłego porządku kościoła rzymskokatolickiego spotkało się z oporem, zwłaszcza w Turyngii.

Organizacja kościelna

Znaczna część jego spuścizny wynika z organizacji kościelnej, której podjął się w Bawarii od 738 r., gdzie udało mu się założyć i zreorganizować kilka diecezji, w tym Salzburg, Friesingen, Passau i Regensburg. Założył także diecezje w Würzburgu, Eichstätt, Erfurcie i Büraburgu koło Fritzlar. W 746 r. został mianowany biskupem Moguncji, ale jego wpływy w Bawarii zostały wkrótce przyćmione przez Irlandczyka Wergiliusza z Salzburga.

W "Concilium Germanicum" z 742 r. wprowadził surowe środki dyscyplinarne przeciwko "rozwiązłym" księżom i mnichom. Podczas tego i kolejnych synodów (744 w Soissons, 745 w Moguncji) ustanowiono podstawowe zasady dyscypliny kościelnej i życia chrześcijańskiego: pozycję i obowiązki biskupa, etykę i zachowanie duchowieństwa, regulację korzystania z majątku kościelnego, wyrzeczenie się pogańskich zwyczajów, a także kwestie kościelnego prawa małżeńskiego.

Bonifacy dążył do zorganizowania Kościoła w królestwie Franków zgodnie z modelem rzymskim. Jego próba przekształcenia stolicy biskupiej w Kolonii w metropolię nowej prowincji kościelnej nie powiodła się jednak z powodu oporu biskupów na wschód od Renu. Moguncja stała się arcybiskupstwem i metropolią dopiero za jego następcy, Luliusza.

Śmierć św. Bonifacego

W wieku ponad 80 lat Bonifacy wyruszył w ostatnią podróż misyjną do Fryzji. Przeczuwając swoją śmierć - ponieważ nosił ze sobą całun - chciał zakończyć swoje życie tam, gdzie rozpoczął swoją misję. 5 czerwca 754 r. (lub 755 r.) wraz z jedenastoma towarzyszami został zabity w pobliżu Dokkum przez grupę Fryzów przeciwnych chrześcijańskiej pracy misyjnej. Współcześni uznali okoliczności jego śmierci za akt męczeństwa. Jego szczątki zostały odzyskane przez chrześcijan, przetransportowane statkiem do Utrechtu, a następnie przewiezione do Fuldy, gdzie został pochowany w wybranym przez siebie grobie.

Pomimo oporu wobec jego reform kościelnych, Bonifacy pozostawił po sobie dziedzictwo chrystianizacji i organizacji Kościoła w niektórych częściach imperium Franków. Z tego powodu jest czczony jako "apostoł Germanów" i uznawany za centralną postać w europejskiej historii kościelnej. Został kanonizowany po śmierci w 754 r. za papieża Stefana II (752-757), a jego kult został oficjalnie usankcjonowany przez Papież Pius IX w 1855 roku.

Więcej
Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.