Watykan

Kościół potwierdza, że chrzest nie może zostać usunięty z rejestru parafialnego

Watykańska Dykasteria ds. Tekstów Ustawodawczych publikuje notę wyjaśniającą zakazującą jakiejkolwiek modyfikacji lub anulowania jego treści.

Javier García Herrería-18 kwiecień 2025-Czas czytania: 3 minuty
rejestracja chrztu

Na stronie Dykasteria ds. tekstów ustawodawczych Watykan wydał notę wyjaśniającą w sprawie niemożności anulowania chrztów z rejestru parafialnego, praktyki, o którą czasami prosiły osoby chcące odłączyć się od Kościoła. Dokument, podpisany przez kardynała Filippo Iannone i arcybiskupa Juana Ignacio Arrietę, przypomina, że prawo kanoniczne nie zezwala na modyfikację lub anulowanie wpisów dokonanych w rejestrze chrztów, a jedynie na korektę ewentualnych błędów transkrypcji.

Powodem jest to, że rejestr ten "nie jest listą członków" należących do Kościoła katolickiego, ale obiektywnym stwierdzeniem wydarzeń sakramentalnych, które miały miejsce historycznie w życiu Kościoła. Chrzest, którego Kościół udziela tylko raz, jest sakramentem o trwałym charakterze, który stanowi podstawę do przyjęcia innych sakramentów. Z tego powodu obok chrztu mają miejsce inne ważne i równie wyjątkowe wydarzenia, takie jak bierzmowanie, święcenia kapłańskie, małżeństwo czy wieczysta profesja zakonna.

Nie jest on usuwany, ale można odnotować jego wynik.

Dokument wyjaśnia, że chociaż nie można usunąć aktu chrztu, można odnotować, że dana osoba chce opuścić Kościół: "Do aktu chrztu należy dołączyć, w razie potrzeby, świadectwo chrztu danej osoby". actus formalis defectionis ab Ecclesia Catholicagdy dana osoba wskazuje, że pragnie wystąpić z Kościoła katolickiego". Adnotacja ta może być dokonana na prośbę osoby zainteresowanej i w kontekście formalnego przesłuchania, bez sugerowania usunięcia danych sakramentalnych.

Celem utrzymania rejestracji w stanie nienaruszonym nie jest akredytacja obecnej wiary osoby ochrzczonej, ale "poświadczenie historycznego faktu kościelnego", który jest prawnie istotny dla zagwarantowania ważnego udzielania przyszłych sakramentów. Staje się to kluczowe na przykład dla tych, którzy chcą zawrzeć związek małżeński w Kościele lub podjąć formalne zobowiązania religijne.

Spójność z całym porządkiem kanonicznym

Nota wskazuje, że cały porządek prawny Kościoła ma na celu zachowanie pewności co do przyjętych sakramentów, począwszy od chrztu. Przypomina się, że nawet chrzest udzielony "sub conditione" (gdy istnieje wątpliwość, czy został wcześniej udzielony) nie oznacza powtórzenia sakramentu, ponieważ sakrament nie może być powielony.

Wreszcie, podkreśla się, że wpis do rejestru musi być dokonany z pewnością co do wydarzenia, dlatego obecność świadków przy chrzcie jest obowiązkowa, zgodnie z kanonem 875 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Kodeks Prawa Kanonicznego. Świadkowie ci nie zastępują rejestru, ale pozwalają z całą pewnością zweryfikować rzeczywistość sprawowanego sakramentu.

Poprzez tę notę Stolica Apostolska chce potwierdzić obiektywny i nieodwracalny wymiar chrztu w tradycji katolickiej i uniknąć rosnącej tendencji do wzywania do "symbolicznych wymazań", które nie mają miejsca w teologii i prawie kościelnym.

Sądy Najwyższe wydają swoje orzeczenia

Sąd Najwyższy Hiszpanii podtrzymał w swoim wyroku nr 1747/2008, opublikowanym 19 listopada 2008 r., brak możliwości anulowania inskrypcji chrzcielnych w księgach parafialnych na prośbę osób wnioskujących o apostazję. W orzeczeniu tym sąd najwyższy stwierdził, że rejestry te nie stanowią akt podlegających przepisom o ochronie danych osobowych, ale są odzwierciedleniem faktów historycznych - w tym przypadku udzielania sakramentu chrztu - i dlatego nie mogą być modyfikowane ani usuwane.

W kilku krajach europejskich wydano orzeczenia sądowe i administracyjne dotyczące możliwości usunięcia lub zmiany wpisów dotyczących chrztu w rejestrach parafialnych, w odpowiedzi na wnioski o apostazję lub ze względu na ochronę danych.

W dniu 2 lutego 2024 r. Conseil d'Etat, najwyższy sąd administracyjny we Francji, orzekł, że Kościół katolicki nie jest zobowiązany do usuwania inskrypcji chrzcielnych ze swoich rejestrów. Sąd argumentował, że rejestry te stanowią ślad faktu historycznego, chociaż dozwolone jest odnotowanie na marginesie rejestru woli osoby o wyrzeczeniu się Kościoła.

W styczniu 2024 r. belgijski organ ochrony danych osobowych uwzględnił wniosek obywatela, który zażądał usunięcia swoich danych z rejestru chrztów po zadeklarowaniu wyrzeczenia się Kościoła. Diecezja Gandawy odwołała się od tej decyzji, a sprawa toczy się przed Sądem Apelacyjnym dla Rynków w Brukseli. Orzeczenie to kontrastuje z wcześniejszymi decyzjami w innych krajach, takich jak Irlandia, w których zezwolono na prowadzenie takich rejestrów..

Sprawy te odzwierciedlają trwającą debatę na temat kolizji między wolnością religijną, "prawem" do apostazji i ochroną danych osobowych w kontekście rejestrów sakramentalnych Kościoła katolickiego.

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.