Sekretariat Stanu nie będzie już zarządzał aktywami finansowymi i nieruchomościami.Nadchodzi kluczowe prawo dla reformy Kurii: zarządzanie finansami"Kto jest wierny w małym, jest wierny także w wielu; kto jest niesprawiedliwy w małym, jest niesprawiedliwy także w wielu" (por. Łk 16,10). Tym wersetem rozpoczyna się list apostolski papieża Franciszka w formie motu proprio z niektórymi postanowieniami dotyczącymi przejrzystości w zarządzaniu finansami publicznymi. Nadaje ona ton reformom w sferze gospodarczej i finansowej Stolicy Apostolskiej.
Nowe "prawo antykorupcyjne
Dzięki temu nowemu "prawu antykorupcyjnemu" papież wymaga od wszystkich pracowników wyższych szczebli Stolicy Apostolskiej oraz wszystkich pełniących czynne funkcje administracyjne, jurysdykcyjne lub kontrolne podpisania oświadczenia, że nie otrzymali żadnych prawomocnych wyroków skazujących, że nie są przedmiotem toczących się postępowań karnych lub dochodzeń w sprawie korupcji, oszustwa, terroryzmu, prania pieniędzy, wykorzystywania nieletnich i uchylania się od płacenia podatków.
Ponadto. motu proprio wymaga od tych osób, aby nie posiadały środków pieniężnych lub inwestycji w krajach o wysokim ryzyku prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, w rajach podatkowych lub udziałów w firmach, które działają niezgodnie ze społeczną nauką Kościoła.
Zobowiązanie Franciszka
Środek ten jest konsekwencją niestrudzonej pracy prowadzonej na rzecz większej przejrzystości watykańskich finansów oraz zaangażowania, jakie w tej dziedzinie podjął pontyfikat Franciszka.
Nowe prawo jest zgodne z tym z 19 maja 2020 roku, kiedy to papież Franciszek promulgował nowy kodeks zamówień publicznych. Było to konieczne, wyjaśnia Papież, ponieważ korupcja "może przejawiać się na różne sposoby i w różnych formach, także w sektorach innych niż zamówienia publiczne, i z tego powodu regulacje i najlepsze praktyki na poziomie międzynarodowym przewidują dla osób pełniących kluczowe funkcje w sektorze publicznym szczególne obowiązki w zakresie przejrzystości, aby zapobiegać i zwalczać, w każdym sektorze, konflikty interesów, sposoby klientelistyczne i korupcję w ogóle". Dlatego Stolica Apostolska, która przystąpiła do Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji, "postanowiła dostosować się do najlepszych praktyk w celu zapobiegania i zwalczania" tego zjawiska "w jego różnych formach".
Stolica Apostolska przystąpiła do Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji, "postanowiła dostosować się do najlepszych praktyk w zapobieganiu i zwalczaniu" tego zjawiska w jego różnych formach.
Środki
Papież Franciszek postanowił zatem. dodanie artykułów do Regulaminu ogólnego Kurii Rzymskiejze środkiem, który dotyczy wszystkich osób na szczeblach funkcjonalnych, od kardynalnych szefów dykasterii do zastępców dyrektorów z pięcioletnimi kontraktami menedżerskimi, a także wszystkich osób pełniących aktywne funkcje w zakresie administracji jurysdykcyjnej lub kontroli i nadzoru. Będą oni musieli podpisać oświadczenie w momencie rekrutacji, a następnie co dwa lata, zapewniając w ten sposób zaangażowanie w stosowanie dobrych praktyk.
Ponadto są zobowiązani do złożenia zeznań, że nie zostali skazani prawomocnym wyrokiem ani w Watykanie, ani w innych państwach oraz że nie korzystali z ułaskawienia, amnestii lub łaski, a także nie zostali uniewinnieni z powodu przedawnienia. Ponadto muszą również oświadczyć, że nie są przedmiotem toczącego się postępowania karnego lub dochodzenia w sprawie udziału w organizacji przestępczej, korupcji, oszustwa, terroryzmu, prania dochodów z przestępstwa, wykorzystywania nieletnich, handlu ludźmi lub ich wykorzystywania, uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania.
Deklaracja przejrzystości
Muszą też oświadczyć, że nie posiadają, nawet przez pośredników, środków pieniężnych ani inwestycji lub udziałów w spółkach lub przedsiębiorstwach w krajach znajdujących się na liście jurysdykcji o wysokim ryzyku prania pieniędzy (chyba, że członkowie ich rodzin są rezydentami lub mają miejsce zamieszkania z udokumentowanych powodów rodzinnych, zawodowych lub edukacyjnych).
Muszą oni zagwarantować, zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą, że wszystkie aktywa, ruchome i nieruchome, będące ich własnością lub znajdujące się w ich posiadaniu, jak również wszelkiego rodzaju wynagrodzenie, które otrzymują, pochodzą z działalności zgodnej z prawem. Znamienna jest również prośba o nie "posiadanie" akcji lub "udziałów" w spółkach lub przedsiębiorstwach działających w celach sprzecznych ze społeczną nauką Kościoła.
Żadnych prezentów za 40 euro
Sekretariat Gospodarki może przeprowadzać kontrole prawdziwości deklaracji składanych na papierze przez osoby składające deklaracje, a Stolica Apostolska w przypadku fałszywych lub wprowadzających w błąd deklaracji może zwolnić pracownika i domagać się odszkodowania.
Wreszcie zabronione jest - i ten nowy przepis dotyczy wszystkich pracowników Kurii Rzymskiej, Państwa Watykańskiego i organów z nimi związanych - przyjmowanie z racji pełnionego urzędu "prezentów lub innych korzyści" o wartości przekraczającej 40 euro.
Zabrania się przyjmowania lub zabiegania, dla siebie lub dla osób innych niż podmiot, w którym się pełni służbę, z tytułu lub z okazji zajmowanego stanowiska, o prezenty, podarunki lub inne dobra o wartości przekraczającej czterdzieści euro.
Regulamin ogólny Kurii RzymskiejArtykuł 40, ustęp 1, n)
Niewątpliwie Stolica Apostolska wyznacza punkt odniesienia w zakresie reform, które przeprowadza w dziedzinie przejrzystości finansowej, być może dlatego, że miała w tej dziedzinie wiele do zmienienia. To nowe prawo uzupełnia i tak już sporą liczbę reform, które zostały podjęte w tym zakresie. I wygląda na to, że nadal będą działać według tych samych zasad.
