Sztuczna inteligencja: roboty lepsze od ludzi?Humanizm Dantego, wciąż aktualny i ważny dzisiajBóg, świat i człowiek (główne tematy filozofii według Kanta) są rzeczywistościami złożonymi. To, co jesteśmy w stanie o nich powiedzieć, jest polifoniczne, nigdy jednoznaczne, często analogiczne. Stąd odpowiedzi tak zwanej sztucznej inteligencji mogą być JEDNĄ odpowiedzią, mniej lub bardziej trafną, a nawet genialną, ale nie SĄ odpowiedziami. Wkład programu sztucznej inteligencji może być przydatny, ale zawsze jest niewystarczający.
Nowy humanizm dla ery cyfrowej
Istnieją nauki o duchu i nauki o naturze. Istnieje sfera wolności i sfera konieczności. Duch przewyższa naturę, a wolność przewyższa konieczność. W sferze ducha i wolności sztuczna inteligencja jest jeszcze bardziej niewystarczająca, ponieważ jest to przestrzeń bardziej polifoniczna, mniej jednoznaczna. Wyobraźmy sobie, że prosimy program sztucznej inteligencji o wyjaśnienie różnic między poezją Esproncedy i Bécquera. I wyobraźmy sobie, że otrzymujemy bardzo ostrą odpowiedź. Cóż, jest miejsce na kolejne 100 ostrych odpowiedzi, ponieważ porównanie tych dwóch poetów generuje wiele dyskursów, nawiasem mówiąc, nie zamkniętych.
Don Kichot popadł w obsesję na punkcie nowej techniki (prasy drukarskiej), która umożliwiła mnożenie książek, oraz gatunku (rycerstwa), którego retoryka pozwoliła czytelnikowi zanurzyć się w wirtualnym wszechświecie. Co uratowało Don Kichota? Przyjaźń Sancho i jego humanistyczne lektury. Nasza era cyfrowa wymaga edukacji humanistycznej, która przeciwdziała tendencji do poszukiwania w technologii prawd, do których odnalezienia dąży ludzki umysł. Tym właśnie jest książka "Nowy humanizm dla ery cyfrowej" (Madryt, Dykinson, 2022), opublikowany przez autora tego artykułu.
"Nowy humanizm dla ery cyfrowej" oferuje propozycje oparte na dziełach Miguela de Cervantesa i innych klasycznych autorów, które w ramach renesansowego humanizmu mogą być owocne na początku trzeciego tysiąclecia: "ery cyfrowej". Zachwyt nad pięknem mężczyzny i kobiety; otwartość na transcendencję; świadomość, że jesteśmy światem skróconym... to humanistyczne dziedzictwo o trwałej wartości. Człowiek jest istotą poszukującą sensu, a humanistyczna wizja może zaspokoić tę tęsknotę. Globalizacja, biurokratyzacja państwa, redukcjonizm nieodłącznie związany z mediami i sieciami społecznościowymi sprawiają, że ludzie stają się producentami-konsumentami zniewolonymi przez technologię. The humanizmKsiążka, będąca udaną syntezą świata grecko-rzymskiego i cywilizacji judeochrześcijańskiej, nie powiedziała ostatniego słowa, ale przedstawia otwarty korpus idei, które zachęcają do osobistej wolności i odpowiedzialności.
Wielkie dzieła przeszłości, takie jak "Antygona" (Sofokles), "Hamlet" (Szekspir) czy "Don Kichot" wnoszą świeży powiew do dwubiegunowej i narcystycznej kultury, takiej jak nasza. Ekscytujące kwestie, takie jak związek między słowami i obrazami, tłumaczenie, dwujęzyczność, dialog, tożsamość, mesjanizm polityczny, postęp, mit jaskini, modele antropologiczne, Biblia, miłość, rozsądek i cnota paradują przez te strony.
Wybitny socjolog Amando de Miguel, niedawno zmarły, stwierdza w prologu, że ciągłe połączenie z Internetem "stanowi szansę na ustanowienie prawdziwej cywilizacji humanistycznej. To właśnie ona jest głoszona w tej książce z ogromnym bogactwem wiedzy, łączącej tradycje greckie, rzymskie i średniowieczne. Bez tego wszystkiego nowoczesna, naukowa Europa nie mogłaby istnieć. To, co jest wspólne dla tak wielu warstw wiedzy, to ciekawość. Można pokusić się o podejrzenie, że cywilizacja, która czeka nas w trzecim tysiącleciu, będzie oznaczać zniknięcie książek. W obliczu możliwości takiej katastrofy, to barnesowskie dzieło jest swego rodzaju kołem ratunkowym, które książki powinny być przechowywane jak złoto.
