Czy Synod chce zmienić doktrynę?Klucze i zagrożenia Synodu, który chce zaangażować cały KościółPierwsza sesja Zgromadzenia Synodalnego zakończona. "Radość, której można dotknąć".Kościół katolicki kontynuuje prace nad ścieżką synodalną. W ostatnich dniach, 14 marca, Watykan opublikował kilka dokumentów dotyczących Synodu. Wśród nich jest list wysłany przez papieża Franciszka do kardynała Mario Grecha, sekretarza generalnego Sekretariatu Generalnego Synodu. W liście, datowanym na koniec lutego, papież nakazuje utworzenie specjalnych grup roboczych, które zajmą się niektórymi tematami, które "ze względu na swój charakter wymagają dogłębnych badań".
Papież wskazał w szczególności następujące kwestie, nad którymi powinny pracować te wyspecjalizowane grupy:
- "Niektóre aspekty dotyczące relacji między katolickimi Kościołami wschodnimi a Kościołem łacińskim". Współpracować będą wschodni i łacińscy teologowie i kanoniści;
- Ubóstwo. Grupa ta będzie koordynowana przez Dykasterię ds. Służby na rzecz Integralnego Rozwoju Człowieka;
- Ewangelizacja cyfrowa. W tym przypadku swój wkład wniosą Dykasteria ds. komunikacji, Dykasteria ds. kultury i edukacji oraz Dykasteria ds. ewangelizacji;
- "Rewizja 'Ratio Fundamentalis Institutionis Sacerdotalis' w misyjnej perspektywie synodalnej". Zadanie to będzie koordynowane przez Dykasterię ds. Duchowieństwa;
- "Niektóre kwestie teologiczne i kanoniczne dotyczące konkretnych form posługi". W związku z tym grupa przyjrzy się również dogłębnie diakonatowi kobiet i posługom kościelnym, które nie wymagają sakramentu święceń;
- Relacje między biskupami, życiem konsekrowanym i zgromadzeniami kościelnymi, przegląd dokumentów związanych z tym tematem w celu osiągnięcia synodalnego i misyjnego punktu widzenia. Dykasterie ds. biskupów, ds. instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego, ds. ewangelizacji oraz ds. świeckich, rodziny i życia będą współpracować w tej grupie;
- Postać i posługa biskupów w odniesieniu do kryteriów wyboru kandydatów do episkopatu, funkcje sądownicze biskupa i wizyty "ad limina Apostolorum". Niniejsze studium zostanie podzielone na dwie inne szczegółowe grupy;
- Rola papieskich przedstawicieli;
- "Kryteria teologiczne i metodologie synodalne dla wspólnego rozeznawania kontrowersyjnych kwestii doktrynalnych, duszpasterskich i etycznych";
- Owoce ekumenicznej podróży "w eklezjalnej praxis".
Grupy robocze Synodu
Aby dogłębnie zbadać te kwestie, Franciszek powierza Sekretariatowi Generalnemu Synodu utworzenie grup roboczych. Prosi, aby "pasterze i eksperci ze wszystkich kontynentów" wzięli udział w pracach studyjnych. Zachęca ich również do wzięcia pod uwagę już wykonanej pracy w tych kwestiach i do zastosowania "autentycznie synodalnej metody".
Z drugiej strony, Papież podsumowuje w swoim liście do Sekretarza Generalnego ducha następnej sesji Synodu: "Jak możemy być synodalnym Kościołem w misji". Na koniec poleca grupom studyjnym przygotowanie pierwszego raportu z ich działalności na październikowe Zgromadzenie i prosi Sekretariat Generalny o sporządzenie zarysu ich pracy.
Wyjątkowa misja
Biorąc pod uwagę to, co papież Franciszek powiedział w swoim liście, Sekretariat Generalny Synodu opublikował dokument, w którym przedstawia "Pięć perspektyw pogłębienia teologicznego w świetle Drugiej Sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów".
Tekst rozpoczyna się od stwierdzenia, że "wzrastanie jako Kościół synodalny jest konkretnym sposobem odpowiedzi, każdego i wszystkich" na misję powierzoną przez Chrystusa do ewangelizacji. Właśnie dlatego, że to wezwanie jest wspólne dla całego Kościoła, Sekretariat Generalny chce skupić się "na temacie uczestnictwa wszystkich, na różnorodności powołań, charyzmatów i posług", które stanowią część Kościoła katolickiego. Na tej podstawie jednym z celów jest pogłębienie "wkładu w misję, który może wynikać z uznania i promowania specyficznych darów każdego członka Ludu Bożego".
Ponadto Sekretariat wskazuje, że "dynamiczny związek między uczestnictwem wszystkich i autorytetem niektórych, w horyzoncie komunii i misji, zostanie pogłębiony w swoim znaczeniu teologicznym, w praktycznych warunkach jego stosowania i w konkretności przepisów kanonicznych".
Opracowanie "Instrumentum laboris
Dla lepszej analizy Sekretariat przewiduje trzy "odrębne, ale współzależne" poziomy: kościoły lokalne, grupy kościołów (na poziomie krajowym, regionalnym i kontynentalnym) i wreszcie cały Kościół w komunii z Rzymem.
Aby móc opracować "Instrumentum laboris" październikowego zgromadzenia, konferencje episkopatów i wschodnie struktury hierarchiczne zbiorą wkłady dokonane na poziomie lokalnym. Po okresie konsultacji zarówno konferencje, jak i struktury hierarchiczne prześlą syntezy do Sekretariatu Generalnego do 15 maja.
Do tych dokumentów zostaną dodane inne materiały, takie jak "wyniki międzynarodowego spotkania "Pasterze dla Synodu" oraz wnioski z "studium teologicznego przeprowadzonego przez pięć grup roboczych aktywowanych przez Sekretariat Generalny Synodu". Zespoły te będą składać się z ekspertów z różnych krajów, różnej płci i o różnym statusie kościelnym. Analiza trzech grup skupi się na trzech wyżej wymienionych poziomach, podczas gdy pozostałe dwie przeprowadzą badanie przekrojowe.
Poziom lokalny
Dokument Sekretariatu określa punkty, które mają zostać przeanalizowane przez zespoły robocze na każdym poziomie. W szczególności, na poziomie lokalnym, będą one analizować dogłębnie:
- "Znaczenie i formy posługi biskupa diecezjalnego" oraz jego "relacje z prezbiteratem, organami partycypacji, władzami kościelnymi". życie konsekrowane i agregacje kościelne".
- Sposoby weryfikacji pracy wykonywanej przez biskupa diecezjalnego i "tych, którzy pełnią posługę (wyświęceni lub niewyświęceni) w Kościele lokalnym".
- "Styl i sposób funkcjonowania organów partycypacyjnych". Będą również dążyć do umożliwienia kobietom podejmowania decyzji i "przyjmowania odpowiedzialnych ról w duszpasterstwie i posłudze".
- "Obecność i służba ustanowionych ministerstw i de facto ministerstw".
Poziom grup kościelnych
Na poziomie grup kościelnych Sekretariat prosi grupę zadaniową o analizę:
- "Skuteczna wymiana darów między kościołami".
- Statuty Konferencji Biskupów.
- "Status organów grupujących Kościoły lokalne na obszarze kontynentalnym lub subkontynentalnym".
Poziom Kościoła powszechnego
Jeśli chodzi o badanie z perspektywy Kościoła powszechnego, grupa robocza zajmie się następującymi kwestiami:
- Wkład, jaki Kościoły Wschodnie mogą wnieść "w pogłębienie doktryny prymatu Piotrowego, wyjaśniając jego nierozerwalny związek z kolegialnością biskupią i synodalnością kościelną".
- Ekumenizm
- "Rola Kurii Rzymskiej jako organu w służbie powszechnej posługi Biskupa Rzymu".
- Kolegialność z perspektywy Kościoła synodalnego.
- "Tożsamość Synodu Biskupów".
Cztery wymiary Synodu
Aby wspierać autentyczne owoce Synodu, Sekretariat Generalny zachęca do "medytacji nad Pismem Świętym, modlitwy i wzajemnego słuchania". W ten sposób, jak mówi dokument, możliwe będzie wyartykułowanie czterech wymiarów: duchowego, instytucjonalnego, proceduralnego i liturgicznego. Mając na uwadze te cztery aspekty, jedna z przekrojowych grup roboczych zbada:
- Związek między "liturgicznym i sakramentalnym zakorzenieniem życia synodalnego Kościoła" a rozeznaniem eklezjalnym.
- "Kształtowanie rozmowy w Duchu", w oparciu o różnorodność doświadczeń.
- Integracja teologii z naukami humanistycznymi i społecznymi poprzez dialog.
- "Kryteria rozeznania teologicznego i dyscyplinarnego". Studium podejmie również próbę wyjaśnienia relacji między "sensus fidei" a magisterium.
- Równowaga między uczestnictwem wszystkich a sprawowaniem władzy przez niektórych członków Kościoła w podejmowaniu decyzji.
- "Promowanie stylu celebracji właściwego dla Kościoła synodalnego", który uwzględnia różnorodność istniejącą w Kościele.
"Miejsce" Kościoła synodalnego
Dokument Sekretariatu Generalnego bardzo często wspomina o różnorodności w Kościele, także w odniesieniu do miejsc, w których Lud Boży spotyka Chrystusa. W tym sensie wyraża, że "mobilność ludzi, obecność w tym samym kontekście różnych kultur i doświadczeń religijnych, wszechobecność środowiska cyfrowego, można uznać za 'znaki czasu', które należy rozeznać".
W związku z tym piąta z grup roboczych dokona szczegółowej analizy:
- "Rozwój eklezjologii zwracającej uwagę na kulturowy wymiar Ludu Bożego".
- Rozważenie konkretnych miejsc, w których odbywa się ewangelizacja, aby wiedzieć, jak dostosować głoszenie.
- Wpływ migracji na społeczności.
- Wpływ nowych technologii.
- Wyzwania kanoniczne i duszpasterskie związane z migracją wiernych katolickich ze Wschodu na tereny tradycji łacińskiej.
Wiadomości i komunia
Sekretariat Generalny Synodu podkreśla znaczenie "rozeznawania dzisiejszych wyzwań misyjnych". W przeciwnym razie, jak twierdzą, głoszenie Ewangelii straci swoją atrakcyjność. Dlatego nalegają na "zwrócenie uwagi na młodych ludzi, kulturę cyfrową oraz potrzebę zaangażowania ubogich i zmarginalizowanych w proces synodalny".
Z drugiej strony, dokument podkreśla, że wszyscy ochrzczeni muszą uczestniczyć w ewangelizacji. W związku z tym konieczne jest "aktywne wykonywanie 'sensus fidei' i odpowiednich charyzmatów, w synergii z wykonywaniem posługi władzy przez biskupów". W ten sposób, jak wskazuje Sekretariat, hierarchia kościelna i synodalność nigdy nie są w konflikcie, ale mają dynamiczną relację.
Dokument podkreśla również, że lokalność i uniwersalność nie kolidują ze sobą w synodalności. Wręcz przeciwnie, "stanowi odpowiedni kontekst kościelny dla zrozumienia i promowania kolegialności biskupiej", wskazując na wytyczne dla osiągnięcia "jedności i katolickości". Sekretariat potwierdza, że "to, czego szukamy, to właściwy sposób przeżywania jedności w różnorodności, doświadczania wzajemnych powiązań bez rozdrabniania różnic i osobliwości".
Synod jako duchowa podróż
Wreszcie, organ zarządzający Synodu podkreśla "wyjątkowo duchowy charakter procesu synodalnego". Wyjaśnia, że Synod nie jest celem samym w sobie, ale strategią "zrozumienia tego, o co prosi nas Pan i bycia gotowym do tego".
