Kultura

Włoskie instytucje religijne ukrywały tysiące Żydów przed nazistami

W archiwach Papieskiego Instytutu Biblijnego w Rzymie znaleziono niepublikowaną dokumentację zawierającą nazwiska wielu osób (głównie Żydów), którym zaoferowano azyl w instytucjach kościelnych w Rzymie.

Loreto Rios-10 września 2023 r.-Czas czytania: 2 minuty

Żydzi modlący się pod Ścianą Płaczu ©CC

Do tej pory dane dotyczące zgromadzeń zakonnych, które wzięły udział w tej inicjatywie (100 zgromadzeń żeńskich i 55 zgromadzeń męskich) oraz liczby osób przyjętych przez każde z nich zostały opublikowane przez historyka Renzo de Felice w 1961 roku. Uważa się jednak, że lista osób, które schroniły się w tych ośrodkach, zaginęła.

Dane

Odnaleziona dokumentacja wskazuje, że w instytutach zakonnych przebywało łącznie 4300 uchodźców. Spośród nich podano konkretne nazwiska 3 600 osób. Około 3 200 to Żydzi, których miejsce zamieszkania jest znane. ukryty a w niektórych przypadkach, gdzie mieszkali przed rozpoczęciem prześladowań.

Nowa dokumentacja została zaprezentowana 7 września 2023 r. w Muzeum Shoah w Rzymie podczas wydarzenia "Uratowani. Żydzi ukrywani w instytutach religijnych Rzymu (1943-1944)". Komunikat Stolicy Apostolskiej na ten temat stwierdza, że "dokumentacja znacznie poszerza informacje na temat historii ratowania Żydów w kontekście instytucji religijnych w Rzymie. Ze względu na ochronę prywatności dostęp do dokumentu jest obecnie ograniczony".

Pochodzenie dokumentacji

To właśnie włoski jezuita Gozzolino Birolo w latach 1944-1945 opracował odnalezioną dokumentację, którą przeprowadził tuż po wyzwoleniu Rzymu (naziści okupowali miasto przez dziewięć miesięcy, od 10 września 1943 r. do 4 czerwca 1944 r., kiedy to alianci wyzwolili miasto). W komunikacie Stolicy Apostolskiej zauważono, że Gozzolino Birolo "był ekonomem Papieskiego Instytutu Biblijnego od 1930 roku do swojej śmierci na raka w czerwcu 1945 roku". W tym czasie rektorem Instytutu był również jezuita kardynał Augustin Bea, znany ze swojego zaangażowania w dialog między Żydami i katolikami (na przykład z dokumentem "Nostra Aetate" Soboru Watykańskiego II).

Historycy Claudio Procaccia, dyrektor Departamentu Kultury Wspólnoty Żydowskiej w Rzymie, Grazia Loparco z Papieskiego Wydziału Edukacji Auxilium, Paul Oberholzer z Uniwersytetu Gregoriańskiego oraz Iael Nidam-Orvieto, dyrektor Międzynarodowego Instytutu Badań nad Holokaustem w Yad Vashem, otrzymali zlecenie zbadania nowych dokumentów. Dominik Markl z Papieski Instytut Biblijny i Uniwersytetu w Innsbrucku, a kanadyjski jezuita Michael Kolarcik, rektor Papieskiego Instytutu Biblijnego, koordynował badania.

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.