Znajduje się na parterze głównego budynku hotelu. Galeria NarodowaLondyńskie Muzeum Sztuki jest domem dla niezwykłej wystawy. Aby dotrzeć do tego urzekającego pokazu dzieł sztuki, zwiedzający musi podążać serią sklepionych korytarzy i przejść przez kawiarnię. Chociaż droga ta może wydawać się skromna, zgodnie z prostotą życia świętego, o którym mowa, prowadzi ona do wystawy ponad 40 dzieł sztuki poświęconych św. Franciszkowi z Asyżu, obejmujących ponad siedem wieków.
Wystawa
Pierwszą rzeczą, która przyciąga wzrok, są wyciągnięte ramiona odlanego w 1985 roku ciała Gormleya "Bez tytułu (dla Franciszka)", które witają gościa; zaproszenie do porzucenia wszelkich światowych trosk i skupienia się na ponadczasowym przesłaniu św.
Gormley, pod wpływem oddania swojego ojca dla świętego, zainspirował się obrazem Giovanniego Belliniego Święty Franciszek na pustyni (ok. 1476-1478), w którym święty pojawia się jako asceta żyjący na pustyni, zgodnie ze współczesnymi przedstawieniami w okresie renesansu. Jest to pierwszy moment na wystawie, w którym sztuka średniowieczna i współczesna idą w parze.
Święty Franciszek z Asyżu: źródło inspiracji
Święty Franciszek z Asyżu urodził się pod koniec XII wieku (około 1182 r.), ale można go uznać za współczesnego świętego ze względu na jego miłość do przyrody i zwierząt, zaangażowanie na rzecz ubogich i wysiłki na rzecz dialogu z różnymi religiami. Do czasu jego kanonizacji w 1228 roku, zaledwie dwa lata po jego śmierci, jego wizerunek i duchowość rozprzestrzeniły się w środkowych Włoszech, a wkrótce w całej Europie. Postać ta miała wpływ na artystów na przestrzeni wieków; dzieła sztuki stworzone w celu przekazania jego duchowości i życia są trudne do wymienienia i odzwierciedlają szeroką gamę stylów artystycznych i mediów.
Ta mnogość przedstawień nie umknęła bystremu oku dr Gabriele Finaldi, dyrektora Galerii Narodowej. Finaldi lubi wędrować po galeriach, aby skupić się na tym, co ma pod swoim kierownictwem: kolekcji. Jest to jeden ze sposobów, w jaki czerpie inspirację zarówno do kuratorowania wystawy, jak i do redystrybucji obrazów w pomieszczeniu: za jego kadencji jako zastępcy dyrektora Muzeum Prado, kolekcja została bardzo skutecznie redystrybuowana, przenosząc niektóre ukryte klejnoty z niższych pomieszczeń na główne poziomy i zmieniając sposób czytania dzieł sztuki. To właśnie podczas jednego z porannych spacerów po Galerii Narodowej zaczął liczyć, ile obrazów świętego znajduje się w skrzydle Sainsbury; naliczył 18 w ciągu kilku minut.
Ewolucja reprezentacji
Święty Franciszek zajmuje ważne miejsce zarówno w przeszłości, jak i w dzisiejszym świecie ze względu na swój duchowy radykalizm, zaangażowanie na rzecz ubogich oraz miłość do Boga i natury. Stanowił on radykalne wyzwanie, które do dziś pozostaje aktualne. Przejście od statycznych dwuwymiarowych przedstawień świętego z czasów średniowiecza do realistycznych i dramatycznych obrazów z XVI wieku, wraz z nowoczesnym podejściem do jego postaci, można prześledzić na tej wystawie, niezwykle poświęconej jednej postaci (wystawa Finaldiego "The Image of Christ" w National Gallery w 2000 roku jest doskonałym przykładem podobnych cech).
Wystawa bada, w jaki sposób święty był postrzegany i przedstawiany oraz w jaki sposób pozostał aktualny. Jest on inspirującą postacią dla tych, którzy walczą o środowisko, zwierzęta, pokój, sprawiedliwość społeczną i solidarność, niezależnie od tego, czy ktoś jest chrześcijaninem, czy nie. Papież Franciszek przyjął swoje pontyfikalne imię od tego świętego i uważa jego przesłanie za niezwykle aktualne. Powtarzające się słowa "Kantyku słońca" św. Franciszka z Asyżu, powtarzające "Laudato si'" ("Niech będzie pochwalony"), zostały użyte przez papieża Franciszka w 2015 roku jako tytuł jego orędzia. druga encyklikaw którym wezwał do radykalnych zmian w celu przeciwdziałania degradacji środowiska i zmianom klimatycznym, aby zachować nasz "wspólny dom", podkreślając trwałą moc i potencjał świętego.
800-letnia podróż podsumowana na wystawie rozpoczyna się od scen z życia św. Franciszka pięknie opowiedzianych przez panele Sassetta (kolekcja National Gallery) i dwa wczesne panele zwane "vita-retablos" z Asyżu i Pistoi, namalowane wkrótce po jego śmierci, które są bogate w szczegóły i inspirowane dobrze znanymi wzorami (patrz uzdrowienie kalekiego człowieka).
Franciszka i jego miłości do świata przyrody. Począwszy od opisowych obrazów wczesnego renesansu, a gdy zakon franciszkanów został mocno ugruntowany w Europie, artyści tacy jak Zurbarán, Murillo, Caravaggio, El Greco i Ribalta, by wymienić tylko kilku, skupili się bardziej na transcendentalnych doświadczeniach świętego i poszli w ślady Soboru Trydenckiego (1545-1563), przedstawiając św. Franciszka z Asyżu jako kontrreformacyjnego Franciszka, podkreślając jego cudowne doświadczenia. Te mistyczne obrazy wykraczają poza relacje biograficzne, łącząc transcendentalne doświadczenie z intensywnością pobożności.
Święty Franciszek Zurbarána
Szczególnie poruszający jest obraz Zurbarána "Święty Franciszek w medytacji" (1635-1639). Zurbarán malował tego świętego ponad piętnaście razy w ciągu swojej kariery. To naturalnej wielkości płótno ukazuje świętego fizycznie obecnego, ale duchowo gdzie indziej, z otwartymi ustami i dłońmi złożonymi w modlitwie, trzymając czaszkę. Poszywany jutowy habit jest wykonany z niezwykłą wprawą. Spiczasty kaptur i pas z trzema węzłami, reprezentującymi trzy śluby ubóstwa, czystości i posłuszeństwa, były typowe dla braci kapucynów.
Obraz ten łączy się z obiektem wystawionym w innym pomieszczeniu, gdzie widz może kontemplować i modlić się z nim, który jest niezwykłą relikwią wypożyczoną z Bazyliki Santa Croce we Florencji: habitem świętego Franciszka. Uważa się, że ten wełniany habit z konopnym pasem był noszony przez samego Franciszka. Szorstkość tkaniny prawdopodobnie bardzo różni się od tego, co święty mógł nosić przed swoją duchową podróżą; był synem bogatego kupca sukiennego i prawdopodobnie był zaznajomiony z tkaninami takimi jak jedwab. Ta święta relikwia, niegdyś zamieszkiwana przez świętego, wywarła głębokie wrażenie na Gormleyu, gdy zobaczył ją w Asyżu. Jego "Bez tytułu", który otwiera wystawę, był również zamieszkany przez Gormleya, tak jak tunika św. Franciszka nosiła kiedyś jego ciało i ducha.
Murillo
To oderwanie od świata jest widoczne w potężnym obrazie Murillo "Święty Franciszek obejmujący ukrzyżowanego Chrystusa" z lat 1668-1669, wypożyczonym z Museo de Bellas Artes w Sewilli. Ten monumentalny obraz przedstawia świętego czule obejmującego ukrzyżowanego Chrystusa, który owija ramiona wokół świętego, a obie postacie wpatrują się w siebie. Stopa świętego Franciszka trzyma kulę ziemską, symbol świeckich zainteresowań, które odrzucił. Stanie na globusie mogło pomóc świętemu zbliżyć się do Chrystusa; sam świat jest sposobem na zbliżenie się do Boga, do Jego piękna, do Jego stworzeń, do istot ludzkich stworzonych na obraz Chrystusa. Franciszek kontemplował świat przyrody i jego stworzenia, dostrzegając we wszystkim Bożą dobroć. Było to częścią nowości jego kaznodziejstwa, przesłania, które pozostaje potężne: możemy znaleźć Boga także w naszym codziennym życiu.
Spencer i Büttner
Nowoczesne dzieła Stanleya Spencera i Andrei Büttner odzwierciedlają głęboki związek św. Franciszka z Asyżu ze zwierzętami, wskazując go jako patrona zwierząt i ekologii. Po raz kolejny wpływ przeszłości służy jako inspiracja dla nowoczesnego dzieła. "Vogelpredigt" ("Kazanie do ptaków") Büttnera z 2010 roku oddaje hołd ołtarzowi "Święty Franciszek i dwadzieścia epizodów z jego życia" (Bazylika Santa Croce, Florencja, ok. 1250), wykorzystując starożytną technikę drzeworytu. Przedstawiona scena jest opisana w "Pierwszym życiu" Tomasza Celano (1228-1229), w którym święty zwraca się do ptaków i radzi im, aby zawsze wychwalały Stwórcę.
Oryginał namalowany w XIII wieku był bogato złocony, a do przekazania duchowego znaczenia użyto drogich materiałów. Büttner stosuje tańszą technikę, drzeworyt na papierze, zgodnie z ubóstwem, które dominowało w życiu św. W tym pomieszczeniu w tle słychać śpiew ptaków, co sprawia, że kontemplacja obrazów jest bardziej zanurzona w świecie przyrody, tworząc poczucie spokoju i wyciszenia.
Stanley Spencer przedstawia świętego w zupełnie inny sposób. "Święty Franciszek i ptaki" z 1935 roku może być uważany za nieco ekscentryczny; rzeczywiście, kiedy po raz pierwszy został wystawiony na Letniej Wystawie Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych, został odrzucony jako zniekształcenie świętego. Autor odpowiedział, że to przedstawienie powstało ze szczerego uznania dla świętego, a masywna postać oznacza szerokie rozpowszechnianie nauk św. Postać, brodaty mężczyzna zainspirowany ojcem malarza, prowadzi grupę kur i kaczek, które wydają się naśladować świętego w jego wychwalaniu Boga.
Święty Franciszek, współczesny święty
Wystawa sztuki o św. Franciszku w National Gallery, obejmująca różnorodne dzieła z własnej kolekcji muzeum i imponujące wypożyczenia, jest ważnym wkładem we współczesną reprezentację św. Wystawa podkreśla trwałe znaczenie św. Franciszka w obecnym stuleciu. Franciszek nadal urzeka i inspiruje zarówno wierzących, jak i niewierzących poprzez swoje wyrzeczenie się bogactwa i własności, pokorę, oddanie ubogim oraz głęboką miłość do przyrody i zwierząt. Franciszek z Asyżu widział w nich wszystkich obraz Boga i Jego czułą miłość do wszystkich stworzeń. I my też możemy.
Historyk sztuki