Miejsca, w których żył Jezus Chrystus lub miejsca, które odwiedził, są autentycznymi relikwiami. Jak zaznaczyliśmy w jednym z poprzednich artykułów, każdy element, który stanowił część jego życia lub z którym miał kontakt, zachęca nas do podejścia do jego osoby i przesłania z większym pietyzmem i jest uważany za relikwię. Podobnie jest z każdym świętym w historii katolicyzmu: to, co nosił lub gdzie mieszkał, nabiera charakteru relikwii.
W miejscach tych budowano kościoły związane z biografią naszego Pana na przestrzeni czasu, aby upamiętnić Jego obecność i zaprosić nas do kontemplacji przejścia Syna Bożego przez te miejsca oraz w jakiś sposób do modlitwy i dziękczynienia za te łaski.
Wśród różnych kryteriów, które można zastosować do opisu tych miejsc, wybraliśmy kryterium chronologiczne. Innymi słowy, będziemy odnosić się do miejsc, w których przebywał Chrystus, w kolejności, od jego narodzin do ukrzyżowania, śmierci i zmartwychwstania. Dodatkowo, w celu kontekstualizacji, w każdym z tych miejsc odniesiemy się do jakiegoś wydarzenia z życia Pana.
Nazaret
Arabskie miasto Nazaret, obecnie największe w Izraelu, leży w naturalnej dolinie 320 metrów nad poziomem morza, około 25 kilometrów od Jeziora Galilejskiego.
W czasach Jezusa byłoby to dyskretne miasto, z bardzo nielicznymi domami jaskiniowymi w okolicy. Dziś liczyłoby około 50 tysięcy mieszkańców, muzułmanów i chrześcijan. Prawdopodobnie była zamieszkana już w epoce brązu, odkryto kilka grot, które byłyby budynkami mieszkalnymi z ówczesnymi zabudowaniami gospodarczymi. Z czasem, po śmierci Jezusa, wyłoniła się wspólnota judeochrześcijańska, przekształcając niektóre z tych jaskiniowych domostw w kościoły, w których pierwsi uczniowie Pana zbierali się, by oddawać cześć.
Cud Wcielenia Pana miał miejsce w Nazarecie. Tam Miriam, młoda Żydówka, miała dostąpić zaszczytu zostania Matką Boga, poczynając w swoim łonie Jezusa Chrystusa dzięki działaniu i łasce Ducha Świętego. Archanioł Gabriel ukazał się jej z tą wyjątkową misją, którą w pełni przyjęła.
Angelus Domini nuntiavit hic Mariae
W tym mieście wyróżnia się Bazylika Zwiastowania, upamiętniająca Wcielenie Pańskie i gdzie według tradycji mieszkała Matka Boska. Bazylika ta stanowi centrum Nazaretu, a w jej obrębie znajduje się grota, w której dopuszczalna jest odmiana tekstu modlitwy Anioł Pański: oznacza ona, że to właśnie tam Anioł Pański ogłosił Maryi swoją ambasadorstwo słowami Angelus Domini nuntiavit. hic Mariae. Umieszczenie "hic", które jest wyryte na froncie ołtarza bazyliki, oznacza, że ten tajemniczy akt miłości Boga do ludzkości miał miejsce właśnie tam, wcielając się w jej niepokalane łono.
Dzieciństwo Jezus spędził w Nazarecie z Józefem i Maryją. Pracował w warsztacie swojego ojca, gdyż był znany jako "syn cieśli" (por. Mt 13,55).
Oprócz wielkiej bazyliki Zwiastowania mamy także kościół św. Józefa, gdzie święty miał swój warsztat; oraz kościół Synagogi, gdzie Pan głosił kazania, wewnątrz ówczesnej synagogi lub świątyni żydowskiej.
Dom w Nazarecie, gdzie według tradycji miało miejsce Zwiastowanie i gdzie później mieszkali Jezus, Maryja i Józef, znajduje się w Loreto. Podczas wypraw krzyżowych, w obliczu naporu muzułmanów, chrześcijanie uznali, że najlepszym sposobem ochrony "świętego domu" będzie jego przeniesienie. Pod koniec XIII wieku rodzina Angeli była odpowiedzialna za jego przeniesienie, najpierw do dzisiejszej Chorwacji, następnie do Ankony i w końcu do Loreto, gdzie znajduje się do dziś. Naukowo wydaje się być wykluczone, że dom został przeniesiony przez mężczyzn, a przeprowadzone na nim badania potwierdzają, że jest to budowla z I wieku. Tradycja utrzymuje więc, że poruszały ją anioły i stąd Dziewica z Loreto jest patronką lotników.
Aim Karim
Jest to starożytne miasto w dzielnicy Jerozolimy, gdzie według tradycji chrześcijańskiej Maryja odwiedziła swoją kuzynkę Elżbietę, która była w ciąży z Janem Chrzcicielem i oczekiwała na przyjście Jezusa.
Nawiązując zatem do tego epizodu w życiu Jezusa, umieszczamy tam Pana, ponieważ tam była Jego Matka oczekująca na Jego narodziny w swoim łonie.
Belén
Palestyńskie miasto położone w regionie Zachodniego Brzegu, na Wzgórzach Judzkich. Jest to miejsce przypisywane narodzinom Jezusa. Jest to również miejsce przypisywane narodzinom i koronacji króla Dawida.
Obecnie jest otoczony murami zainstalowanymi przez rząd izraelski i kilkoma punktami kontrolnymi jako środek bezpieczeństwa przeciwko ludności palestyńskiej.
Magowie przybyli do Betlejem, aby adorować nowo narodzone dzieciątko Jezus. Z Betlejem św. Józef uciekł z Maryją i Dzieciątkiem do Egiptu, licząc się z nakazem Heroda, by zabijać dzieci poniżej drugiego roku życia, po tym jak poczuł się oszukany przez Magów po wypytaniu ich o obecność w jego domenie i odpowiedzi, którą otrzymali.
Cana
Miasto położone jest 10 km na południe od Tyru, obecnie Libanu, i 12 km od północnej granicy Izraela.
Słynie z tego, że jest miejscem, w którym Jezus dokonał pierwszego cudu: przemiany wody w wino podczas uroczystości weselnej. Wiele chrześcijańskich par przyjeżdża tu, aby odnowić swoje małżeństwa.
Rzeka Jordan
Rzeka ta wzbiera u północnych podnóży góry Hermon, płynie przez południowo-wschodni Liban na południe, wpływa do Izraela i opróżnia się do północnego brzegu Jeziora Galilejskiego.
W niej św. Jan Chrzciciel ochrzcił Jezusa tuż przed rozpoczęciem jego publicznej służby.
Morze Galilejskie lub Jezioro Tyberiadzkie lub Jezioro Genezaret
Jest to jezioro o długości 21 km z północy na południe i 12 km ze wschodu na zachód, położone na wysokości 212 m poniżej poziomu morza, co czyni je najniżej położonym słodkowodnym jeziorem na świecie.
Jest ono ważne dla chrześcijan, ponieważ Jezus rozwinął wokół niego znaczną część swojej działalności publicznej, zamieszkując w mieście Kafarnaum, na północ od jeziora.
Tam wybrał swoich pierwszych uczniów, z których większość była rybakami. Jezus dokonał tam również wielu cudów, takich jak uspokojenie burzy czy chodzenie po wodzie.
Kafarnaum i Góra Błogosławieństw
Kafarnaum to wioska rybacka położona w starożytnej Galilei, w Izraelu, nad brzegiem Jeziora Galilejskiego.
Bardzo blisko Kafarnaum znajduje się góra, na której Jezus wygłosił dyskurs o Błogosławieństwach, czyli syntezę moralności przesłania Chrystusa.
Bethany
Jest to wieś na wschodnich stokach Góry Oliwnej przy drodze z Jerozolimy do Jerycha, obecnie nazywana Al Azariyeh.
W Betanii mieszkali bracia Łazarz, Marta i Maria, przyjaciele Jezusa, których wielokrotnie odwiedzał. Nie wiemy, jak powstała ta przyjaźń, ale wiemy, że łączyła ich szczera i wielka przyjaźń, ze względu na różne szczegóły bliskości ukazane w świętych Ewangeliach. Ci trzej bracia wielokrotnie zabawiali Pana w swoim domu.
To właśnie w tym mieście miał miejsce wielki cud wskrzeszenia jego przyjaciela, Łazarza. Tak wielkie było wówczas przywiązanie do tego świętego miejsca, że obok grobu Łazarza wybudowano kapliczkę. Przedstawia ona różne sceny spotkań Jezusa z tym przyjacielem rodziny.
W Betanii mieszkał także Szymon trędowaty, w którego domu jakaś kobieta - wspomniana już Maria siostra Łazarza lub inna Maria, ta z Magdali - namaściła Jezusa perfumami na głowę na znak czci.
Jerozolima
Święte miasto Jerozolima położone jest na Bliskim Wschodzie, w Górach Judzkich, pomiędzy Morzem Śródziemnym a północnym brzegiem Morza Martwego. Miasto od dawna było trapione sporami o suwerenność i status stolicy, ale dziś jest stolicą państwa Izrael, choć państwo Palestyna rości sobie prawa do wschodniej części jako własnej stolicy. W 1980 roku, w wyniku rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ i w odpowiedzi na próbę aneksji wschodu przez Izrael, kilka państw zdecydowało się przenieść swoje ambasady z Jerozolimy do miasta Tel Awiw, które administracyjnie i politycznie stało się stolicą Izraela.
Jerozolima ma głębokie znaczenie religijne, a wszystkie trzy główne religie monoteistyczne - judaizm, chrześcijaństwo i islam - uznają ją za święte miasto. Dla judaizmu jest to miejsce, gdzie król Dawid założył stolicę królestwa Izraela, gdzie umieszczono Arkę Przymierza i gdzie zbudowano świątynię, do której należy kierować modlitwy. Dla chrześcijan jest to miejsce, gdzie Jezus zasadniczo głosił, został ukrzyżowany i powstał z martwych. Dla islamu jest to trzecie święte miasto, z którego prorok Mahomet wstąpił do nieba i gdzie muzułmanie po raz pierwszy skierowali swój wzrok podczas modlitwy, zanim przeszli do Mekki w Arabii Saudyjskiej.
Najważniejsze wydarzenia w Jerozolimie
W mieście Jerozolima istnieje wiele kościołów, które upamiętniają wydarzenia związane z życiem Pana. Dla chrześcijan najważniejsze są następujące:
- Bazylika Grobu Pańskiego: to miejsce Kalwarii, gdzie Jezus został ukrzyżowany, oraz grób, w którym został pochowany. Znana jest również jako Bazylika Zmartwychwstania Pańskiego, ponieważ tutaj również miało miejsce zmartwychwstanie Pana.
- Wieczernik: miejsce, w którym Jezus spożył Ostatnią Wieczerzę i ustanowił Eucharystię; tam też ukazał się apostołom i tam otrzymali Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy.
- Bazylika Agonii: położona na Górze Oliwnej, upamiętnia moment, w którym Jezus spędził swoje ostatnie chwile przed podjęciem Via Dolorosa w drodze na Kalwarię.
- Kościół Domus Flevit: upamiętnia miejsce, z którego w Niedzielę Palmową Pan spojrzał na Jerozolimę i zapłakał z żalu nad nią.
- Kościół Biczowania: znajduje się na Starym Mieście w Jerozolimie, gdzie Pan został ubiczowany na początku swojego wejścia na Kalwarię.
- Kościół Modlitwy Pańskiej: to tutaj Jezus nauczył uczniów tej niedzielnej modlitwy.
- Kościół San Pietro in Gallicantu: przypomina miejsce, w którym stał dom Kajfasza, który osądził Chrystusa i skazał go na śmierć na krzyżu.
- Litostrotos: gdzie Jezus został ukoronowany cierniem i oburzony przez rzymskich żołnierzy.
- Via Dolorosa: odnosi się do drogi, którą Jezus podążał na Kalwarię, z krzyżem na plecach. Wzdłuż drogi są oznaczone stacje lub momenty jego tortur w kierunku miejsca, w którym zostanie ukrzyżowany.
- Opactwo Zaśnięcia: opactwo to upamiętnia miejsce, w którym Maryja zasnęła przed przyjęciem do nieba.
- Kościół św. Anny: upamiętnia miejsce narodzin Matki Boskiej, poświęcając nazwę kościoła jej matce, Annie.
- Edykt Wniebowstąpienia: stamtąd Jezus wstąpił do nieba.