W poniedziałek 20 stycznia 2025 r. Watykan upublicznił dekret podpisany przez papieża Franciszka, na mocy którego papież rozwiązuje Sodalitium Christianae Vitae. Po kilku miesiącach w centrum uwagi z powodu wydalenia kilku członków, Stolica Apostolska położyła kres działalności tego stowarzyszenia życia apostolskiego.
Sodalitium Christianae Vitae zostało założone w 1971 roku w Peru przez Luisa Fernando Figari. W 1997 r. św. Jan Paweł II zatwierdził Sodalitium jako Stowarzyszenie Świeckiego Życia Apostolskiego na prawie papieskim, a organizacja stała się bezpośrednio zależna od Kongregacji Instytutów Życia Konsekrowanego.
Pierwsza krytyka
Zaledwie kilka lat później rozpoczęła się krytyka Sodalitium. Podniosły się głosy potępiające Figariego, który został oskarżony o seksualne i psychiczne wykorzystywanie seminarzystów i członków stowarzyszenia życia apostolskiego.
Nadużycia popełnione przez założyciela były połączone z krytyką etosu Sodalitium, w którym posłuszeństwo stało się manipulacją. Kryzys osiągnął punkt kulminacyjny w 2015 r., kiedy opublikowano książkę "Pół mnisi, pół żołnierze", w której ujawniono nadużycia założyciela i innych członków. W tym momencie Stolica Apostolska postanowiła wszcząć dochodzenie, aby wyjaśnić, co się dzieje.
Watykańskie dochodzenie
Dwa lata później, w 2017 r., raport sporządzony na prośbę samego Sodalitium wykazał, że w organizacji było ponad 60 ofiar nadużyć. W obliczu tych faktów Watykan nałożył na Figariego sankcje i zakazał mu jakichkolwiek kontaktów z członkami Sodalitium. Z drugiej strony, Stolica Apostolska wezwała do przeprowadzenia procesu reformy Stowarzyszenia Życia Apostolskiego.
W ciągu następnych kilku lat papież stopniowo zwiększał liczbę osób zaangażowanych w analizę sprawy. W 2019 r. kardynał Ghirlanda otrzymał zadanie nadzorowania wewnętrznej reformy Sodalitium, w tym samym czasie, gdy fra Guillermo Rodriguez zaczął działać jako delegat papieski.
W 2023 r. Watykan jeszcze bardziej wzmocnił nadzór i zlecił arcybiskupowi Sciclunie wszczęcie nowego dochodzenia w sprawie Sodalitium, tym razem pod kątem korupcji finansowej. Zaledwie rok później, w sierpniu 2024 r., Papież formalnie wydalił Figariego, po czym nastąpiło kilka wydaleń zatwierdzonych przez Dykasterię ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego.
Kontrowersje dotyczące procesu
We wrześniu 2024 r. Ojciec Święty wydalił dziesięciu przywódców Sodalitium, ale dekret, w którym zarzuty zostały upublicznione, wywołał zdziwienie i zaniepokojenie, ponieważ nie określał, za jakie przestępstwa każdy z nich został skazany.
W tym samym czasie jeden z szefów watykańskiego śledztwa został oskarżony o ujawnienie prasie poufnych szczegółów z zeznań dwóch świadków zaangażowanych w kościelne dochodzenie w tej sprawie. W rezultacie śledczy został oskarżony przed sądem cywilnym w Chile, co było niezwykłym przypadkiem z udziałem duchownego w postępowaniu sądowym poza sferą religijną.
Zeznania, które rzekomo wyciekły, należą do Giuliany Caccia i Sebastiana Blanco, dwóch peruwiańskich świeckich blisko związanych z Sodalitium. Zostali oni przyjęci przez papieża w grudniu ubiegłego roku i, zgodnie z ich zeznaniami, nie zastosowano wobec nich groźby ekskomuniki, jeśli nie wycofają skargi na papieskiego wysłannika.
Ostateczne rozwiązanie
Kilka miesięcy później, na początku zgromadzenia ogólnego Sodalitium, które rozpoczęło się 10 stycznia 2025 r., członkowie organizacji zostali powiadomieni, że w związku z "brakiem prawowitego charyzmatu założycielskiego" i "poważnymi przypadkami nadużyć popełnionymi przez jej założyciela, Luisa Fernando Figariego, i innych członków", Stolica Apostolska nakazała rozwiązanie Sodalitium Christianae Vitae.