To Luník IX, cygańskie getto odwiedzone przez papieża na Słowacji."Duży czy mały, możesz być święty". Papież w Centrum BetlejemskimNajlepsze na koniec. Dziś, w środę 15 września, przypada dzień tradycyjnej narodowej pielgrzymki do sanktuarium w Šaštínie, gdzie czczona jest patronka Słowacji, Matka Boska Siedmiobolesna. Szczególną cechą tegorocznej pielgrzymki jest to, że jednym z pątników był sam papież Franciszek. Ojciec Święty odprawił rano Mszę Świętą w plenerze, po tym jak przewodniczył spotkaniu modlitewnemu z biskupami wewnątrz sanktuarium.
Miasto
Šaštín to miasto o długiej historii na Słowacji. Jego historia sięga przybycia świętych Cyryla i Metodego do starożytnej słowackiej ojczyzny. Była to ważna twierdza dla ochrony szlaków handlowych na skrzyżowaniu dróg: dunajskiej, czeskiej i znojmskiej. Nazwa zamku i osady pochodzi od słów "Šášie" i "Tín", co oznacza: zamek ściętych drzew. Został zbudowany nad rzeką Myjava na bagnistym terenie. Zamek był siedzibą starostów i archidiakonów, przedstawicieli biskupa. Archidiakonat Šaštínski zarządzał diakami od Moravskiego Jana do Čachtic. W ten sposób Šaštín był zawsze siedzibą dziekana i archidiakona, którzy rezydowali w zamku. Prawdopodobnie znajdował się tam pierwszy kościół - kaplica zamkowa. Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1204 roku, kiedy to Imrich II nadał rodzinie Győr posiadłość zwaną "Sassin". Później majątek nabył Imrich Czobor I. Na stałe osiadł tu jego syn Imrich Czobor II.
Pielgrzymka
Tradycja pielgrzymowania do Šaštína jest ściśle związana z kultem maryjnym. Angelika Bakičová, żona hrabiego Imricha Czobora, modliła się za swojego męża przed obrazem Matki Boskiej, który wisiał na drzewie w pobliżu zamku. W podzięce za jego nawrócenie kazała wykonać w 1564 r. obraz Matki Bożej Siedmiobolesnej. Lud bardzo czcił tę Dziewicę i modlił się do nowego obrazu o uzdrowienie ciała i duszy. Po zbadaniu 726 cudownych przypadków figura została uznana za cudowną w 1732 roku przez komisję śledczą powołaną przez biskupa Esztergomu. W 1762 roku figura została uroczyście przeniesiona do głównego ołtarza bazyliki. Cesarzowa Maria Teresa wzięła udział w uroczystości jako osoba wspierająca budowę samej bazyliki. W 1927 r. papież Pius XI ogłosił Matkę Bożą Siedmiu Boleści patronką Słowacji.
Bazylika
W 1733 r. do Šaštína przybył zakon Paulinów (zakon św. Pawła, pierwszego pustelnika), który podjął się budowy kościoła pielgrzymkowego i klasztoru. Budowę rozpoczęto w 1736 roku od poświęcenia kamienia węgielnego. W 1748 r. ukończono budowę i dach części kościelnej, a trzy lata później pokryto również klasztor. W 1786 roku klasztor Paulinów został stłumiony z rozkazu cesarza Józefa II, a zakonnicy wyjechali do Polski. Zarówno kościół jak i klasztor przeszły pod zarząd księży diecezjalnych.
Od 1924 roku w Šaštínie obecny był zakon salezjański, który działał do 1950 roku, kiedy to został przymusowo usunięty. W 1964 roku papież Paweł VI podniósł Sanktuarium Matki Bożej Siedmiobolesnej do rangi Bazyliki Mniejszej. Salezjanie powrócili do Šaštína na krótko w latach 1968-1970, a następnie na dłużej po zmianie reżimu politycznego w 1990 roku. W klasztorze prowadzili do 2016 roku katolickie liceum (gymnázium) dla chłopców. W 2017 roku salezjanie zostali ponownie zastąpieni przez pierwotnych administratorów: paulinów.
Obecnie
Najbardziej znaczącymi wizytami współczesnych pielgrzymów były wizyty Matki Teresy z Kalkuty (1987) oraz Ojca Świętego Jana Pawła II, który modlił się w bazylice podczas swojej drugiej wizyty duszpasterskiej na Słowacji (1995). Obecnie Šaštín gości co roku około 200 krajowych i 40 zagranicznych pielgrzymek (oprócz wiernych z sąsiednich krajów, te z Hiszpanii i Meksyku nie są wyjątkiem). W sumie w ciągu roku przybywa ok. 200 tys. pielgrzymów, z czego ok. 40 tys. podczas głównej pielgrzymki narodowej. Święto Matki Boskiej Siedmiobolesnej 15 września jest również świętem na Słowacji.
Oprócz pielgrzymki narodowej i greckokatolickiej w Šaštínie odbywają się tradycyjne pielgrzymki tematyczne: Pielgrzymka Zakochanych, Pielgrzymka Mężczyzn, Pielgrzymka Matek, Pielgrzymka Ministrów, Pielgrzymka Motocyklistów, Pielgrzymka Złamanych Serc i inne.
Franciszek w Szaštinie
Papież podczas homilii podkreślał, by nie redukować życia chrześcijańskiego: "Nie zapominajmy o tym: wiara nie może być zredukowana do cukru, który osładza życie. Nie może być. Jezus jest znakiem sprzeczności. Przyszedł, aby przynieść światło tam, gdzie panuje ciemność, sprowadzić ciemność do światła i zmusić ją do poddania się. Dlatego ciemność zawsze walczy przeciwko Niemu. Kto przyjmuje Chrystusa i otwiera się na Niego, podnosi się; kto Go odrzuca, zamyka się w ciemności i jest zrujnowany".
Ponad 50 tys. osób przybyło do Šaštína, aby w uroczystość Matki Bożej Siedmiobolesnej, patronki Słowacji, świętować dziś na Mszy Świętej z papieżem Franciszkiem. Był to moment wieńczący, któremu papież przewodniczył na zakończenie bardzo ważnej, czterodniowej podróży duszpasterskiej na Słowacji. Po Mszy św. na lotnisku odbędzie się ceremonia pożegnania, po której poleci do Rzymu.
Połączenie między Słowacją a Argentyną
W tym ostatnim dniu wizyty Ojca Świętego na Słowacji nastąpi duchowy łuk między Słowacją a Argentyną: celebracja eucharystyczna w intencji patronki Słowacji, Matki Bożej Siedmiu Boleści w Narodowym Sanktuarium w Bazylice Dziewicy z Luján w Argentynie, ojczyźnie papieża Franciszka. Inicjatywa ta jest promowana przez Ambasadora Słowacji w Argentynie, H.E. Rastislava Hindický'ego; a msza zostanie odprawiona przez księdza Lucasa Garcíę, rektora bazyliki w Luján.
Uroczystość odbędzie się o godz. 11.00 tego samego dnia, w którym papież Franciszek odprawi Mszę św. w Narodowym Sanktuarium Słowacji w Bazylice w Šaštínie. Po mszy odbędzie się przemówienie Ambasadora Słowacji, który złoży również hołd kwiatowy w barwach słowackich dla figury Matki Bożej Siedmiobolesnej w krypcie Bazyliki. Obraz patronki Słowacji znajduje się w jej kaplicy w krypcie bazyliki w Luján, gdzie został zainaugurowany w listopadzie 1996 roku, czyli już 25 lat temu.
