Hiszpańscy biskupi wchodzący w skład Komisji Episkopatu ds. Środków Społecznego Przekazu podali do publicznej wiadomości swoje przesłanie z okazji Światowego Dnia Środków Społecznego Przekazu, który będzie obchodzony w naszym kraju 16 maja.
W swoim przesłaniu prałaci wyrazili wdzięczność za posługę komunikantów "niezbędną dla rozwoju jednostek i wolnych społeczeństw".
Przesłanie, w którym nie chciał zapomnieć o służbie specjalistów od komunikacji, którzy zginęli podczas jej pełnienia, ku pamięci dziennikarzy Davida Beriáina i Roberto Fraile, zamordowanych kilka dni temu podczas wykonywania swojego zawodu.
Komunikacja na rzecz godności człowieka
W przesłaniu biskupi podkreślili potrzebę "odnowienia wysiłku poznania rzeczywistości z pierwszej ręki", w tym sensie chcieli podkreślić, jak "w komunikacji nic nie może całkowicie zastąpić faktu osobistego zobaczenia". Z tego powodu trzeba uwidocznić wiadomości z twarzą, zwłaszcza te, które cenią godność osoby, takie jak gesty solidarności, które widzieliśmy pośród surowości tego kryzysu zdrowotnego".
Niebezpieczeństwo "politycznego wytykania palcami
Ostatnie wydarzenia, takie jak atakowanie dziennikarzy przez niektóre osobistości polityczne w Hiszpanii, nie pozostały niezauważone w tym komunikacie. Biskupi wskazują bowiem na dwa zagrożenia dla wolności informacji i dostępu do prawdziwej rzeczywistości obywateli: z jednej strony "fałszywym wiadomościom, rozpowszechnianym zwłaszcza na portalach społecznościowych, chciało się przeciwdziałać głoszeniem oficjalnych prawd przez instytucje publiczne", a także, związanym z tą "skonstruowaną prawdą" "wskazywaniem na stanowiska polityczne dziennikarzy i mediów lub zakazem relacjonowania przez wiadomości aktów politycznych". W tej linii, w swoim przesłaniu, biskupi przypominają, że "ograniczanie uprawiania dziennikarstwa lub wskazywanie na nie jest ograniczaniem i wskazywaniem na korzystanie z wolności".
Wreszcie prałat nie chciał zapomnieć o trudnościach, jakie napotykają specjaliści od komunikacji z powodu "frenetycznego tempa spraw bieżących i niskiej jakości niektórych źródeł informacji". Zagrożenie, przed którym namawiają do "sprawdzania źródeł, weryfikowania informacji, poprawiania błędów, prostowania informacji". Biskupi chcieli też zachęcić wszystkich komunikantów w tych trudnych czasach do wykonywania ich zasadniczej pracy. Jednocześnie zachęcamy firmy medialne do postawienia dostępu do prawdy ponad innymi uzasadnionymi interesami, ponieważ ich pierwszą i wielką odpowiedzialnością jest odpowiedzialność wobec prawdy i społeczeństwa".
Pełny tekst komunikatu
Wysiłek, by znaleźć i powiedzieć prawdę
Światowy Dzień Komunikacji, który obchodzimy co roku w uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, to dobry moment, aby spojrzeć na świat komunikacji z perspektywy czasów, w których żyjemy. Na tę służbę patrzymy z głęboką wdzięcznością. Komunikacja jest niezbędna dla rozwoju jednostek i wolnych społeczeństw. Jak wskazuje Ewangelia, wierzymy, że bez prawdy nie może być wolności (por. J 8, 32), a bez wolności nie może być godnego współżycia. Komunikacja pomaga nam poznać rzeczywistość i środowisko, w którym żyjemy, kształtować kryteria dotyczące prądów społecznych i kulturowych, rozwijać rekreacyjny i solidarny wymiar osoby. Wszystko to jest niezbędne dla żywotnego rozwoju narodu.
Wiele osób pracuje, aby ten serwis był możliwy. Komunikatorzy, reporterzy, nadawcy, technicy, dziennikarze i tak wielu innych specjalistów od komunikacji poświęca sporą część swojego czasu z profesjonalizmem i rygorem, aby służyć społeczeństwu. Czasami ta służba ma swoje źródło w osobistym powołaniu, otrzymanym wezwaniu do przyczyniania się do dobra wspólnego. Niekiedy ze smutkiem obserwujemy, że dążenie do realizacji osobistych interesów niezwiązanych z dobrem wspólnym atakowało tę wolność przemocą słowną, a nawet fizyczną. Niektórzy dziennikarze, także w ostatnim czasie, oddali życie w wypełnianiu swojej misji. Nasze uznanie, podziękowania i modlitwy kierujemy teraz do nich. Oddali swoje życie za naszą wolność.
W orędziu na Światowy Dzień Komunikacji, które zostało upublicznione w święto św. Franciszka Salezego, papież Franciszek zachęca dziennikarzy do odnowienia zaangażowania i entuzjazmu dla swojego zawodu. Z hasłem "Przyjdź i zobaczs" (J 1,46). Komunikuj się, spotykając się z ludźmi tam, gdzie są i takimi, jakimi są, papież zachęca, by "ruszyć w drogę, iść i zobaczyć, być z ludźmi, słuchać ich, odbierać sugestie rzeczywistości, która zawsze nas zaskoczy w każdym aspekcie".
Właśnie w tym czasie, pośród trudności, jakie przyniosła wszystkim pandemia Covid-19, konieczne jest, aby dziennikarze wznowili swoje wysiłki w celu poznania rzeczywistości z pierwszej ręki. Prosimy, byśmy nie ulegli pokusie dziennikarstwa newsroomu, biurka i komputera, dziennikarstwa bez wyjścia na ulicę, bez osobistego spotkania z wiadomościami i ich bohaterami. W komunikacji nic nie zastąpi całkowicie faktu zobaczenia na żywo. Z tego powodu konieczne jest uwidocznienie wiadomości z twarzą, zwłaszcza tych, które podkreślają godność osoby, takich jak gesty solidarności, które widzieliśmy pośród surowości tego kryzysu zdrowotnego. O niektórych wartościach można dowiedzieć się tylko ze świadectwa tych, którzy je przeżywają, o których opowiadają media.
Jesteśmy świadomi, że ta służba społeczeństwu jest obarczona wieloma niebezpieczeństwami. Chaosowi wywołanemu przez fake newsy, zwłaszcza w mediach społecznościowych, przeciwdziałało głoszenie oficjalnych prawd przez instytucje publiczne. W rzeczywistości pomysł ten zwiększa ryzyko przeciwko prawdzie i oferuje scenariusz dość bliski temu opisanemu w niektórych niepokojąco aktualnych powieściach dystopijnych. Nie mniejszym zagrożeniem dla wolności są polityczne ataki na dziennikarzy i środki masowego przekazu lub zakaz informowania o wydarzeniach politycznych. Ograniczanie uprawiania dziennikarstwa lub wskazywanie palcem na nie, to ograniczanie i wskazywanie palcem na korzystanie z wolności.
Kolejnym zagrożeniem dla zawodu jest frenetyczne tempo spraw bieżących i niska jakość niektórych źródeł informacji, które mogą podważać podstawowe zasady zawodu. Jednakże nawet w tych trudnych czasach konieczne jest, być może bardziej niż kiedykolwiek, weryfikowanie źródeł, sprawdzanie informacji, poprawianie błędów i prostowanie informacji.
Można z przekonaniem stwierdzić, że prawda zakłada wielki wysiłek w jej znalezieniu i jeszcze większy w jej ofiarowaniu. Ale, jak mówi Papież Franciszek, nie możemy tracić z oczu faktu, że praca dziennikarza jest "pożyteczna i cenna tylko wtedy, gdy popycha nas do pójścia i zobaczenia rzeczywistości, której inaczej byśmy nie poznali, gdy sieciuje wiedzę, która inaczej by nie krążyła, gdy umożliwia spotkania, które inaczej nie miałyby miejsca". Specjaliści od komunikacji poprzez swoją pracę muszą być generatorami przestrzeni dla spotkań z prawdą o ludziach i wydarzeniach.
Z tych wszystkich powodów my, biskupi wchodzący w skład tej Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu, pragniemy w tych trudnych czasach zachęcić wszystkich komunikatorów do wykonywania ich niezastąpionej pracy. Jednocześnie zachęcamy firmy informacyjne do przedkładania dostępu do prawdy nad inne uzasadnione interesy, ponieważ ich pierwszym i wielkim obowiązkiem jest odpowiedzialność wobec prawdy i społeczeństwa. Wreszcie, my wszyscy, którzy korzystamy z tej pracy, jesteśmy również współodpowiedzialni za prawdę, zwłaszcza w środowisku sieci społecznych i w rozpowszechnianiu prawdziwych wiadomości, które przyczyniają się do poprawy naszego społeczeństwa.
Niech Maryja Dziewica, matka Jezusa Chrystusa, którego znamy jako Prawdę, pomaga wszystkim profesjonalistom w pełnieniu godnej i uczciwej misji dla dobra społeczeństwa.
José Manuel Lorca, biskup Cartageny i przewodniczący CECS
Biskup Salvador Giménez, biskup Lleidy
Mons. José Ignacio Munilla, biskup San Sebastián
Mons. Sebastià Taltavull, biskup Majorki
Antonio Gómez Cantero, biskup koadiutor Almerii
Biskup Francisco José Prieto, biskup pomocniczy Santiago de Compostela
Bp Joan Piris, biskup emerytowany Lleidy
