Kultura

Konsekracja nowego ołtarza w berlińskiej katedrze

Wybudowany przez Fryderyka II Pruskiego w 1773 r. dla katolików ze Śląska kościół św. Jadwigi przeszedł kilka przebudów, głównie po II wojnie światowej. W 2018 r. rozpoczęły się prace renowacyjne obecnej katedry.

José M. García Pelegrín-10 października 2023 r.-Czas czytania: 5 minuty

Zdjęcie: Zdjęcie nowego ołtarza w berlińskiej katedrze

1 listopada, zaledwie 250 lat po pierwszej konsekracji kościoła św. Jadwigi (St. Hedwig), konsekrowano nowy ołtarz berlińskiej katedry katolickiej. Kościół został zamknięty na pięć lat w celu całkowitej renowacji wnętrza.

Nowy ołtarz

Nowy ołtarz ma kształt półkuli, który odpowiada kopule pokrywającej budynek. Szczególną cechą tego ołtarza jest to, że jest on wykonany z "żywych kamieni" ofiarowanych przez wiernych z Berlina, innych części Niemiec i innych krajów. Jednak renowacja katedry nie została jeszcze zakończona, więc została ponownie zamknięta dla publiczności w celu dokończenia prac.

Leo Zogmayer, austriacki artysta odpowiedzialny za wnętrze katedry, wyjaśnił podczas wycieczki prasowej 1 listopada, że ołtarz został wykonany w procesie odlewania kamienia: "Podarowane kamienie są dodawane do mieszanki piasku, żwiru i białego cementu. Masę tę wlewa się do formy negatywowej. Po stwardnieniu masy i usunięciu formy, szorstki odlew musi być jeszcze ręcznie wykończony, aby odsłonić kamienie przy powierzchni". Ołtarz waży około dwóch i pół tony, ale wydaje się niemal unosić w powietrzu, jednocześnie przekazując masywną obecność.

Jadwigi Andegaweńskiej, patronki kościoła, została wmurowana w ścianę. mensa ołtarza podczas konsekracji. Ambo jest wykonane z tego samego kamienia co ołtarz; jego zredukowana forma odpowiada minimalistycznej geometrycznej półkuli ołtarza.

Arcybiskup Berlina Heiner Koch przypomniał w homilii, że "Jezus jest centrum i miarą życia ludzkości. W Nim znajdujemy wsparcie i orientację w wyzwaniach naszych czasów, centrum i miarę naszego życia. W ofierze krzyża Jezus jednoczy nas z Bogiem w czasie i wieczności; łączy niebo z ziemią i daje nam odkupienie".

Na ołtarzu Jego śmierć jest celebrowana nie tylko jako pamiątka, ale jako rzeczywista obecność: tutaj chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Chrystusa przez Ducha Bożego; tutaj jest On naprawdę obecny. "Tutaj uobecnia się to, co wydarzyło się na krzyżu i w Wieczerniku, ponieważ On umiłował swoich, którzy byli na świecie, umiłował ich do doskonałości. Uobecnia się to tutaj, na tym ołtarzu, kiedy kapłan, wezwany przez konsekrację, wypowiada słowa konsekracji w imieniu Jezusa, w Jego autorytecie. Chrystus jest pośród nas. Ołtarz utrzymuje komunię z niebem: komunię Boga, która jako jedyna daje pokój. Utrzymuje również komunię "z nami i między nami".

Katedra św. Jadwigi

Berlińska katedra katolicka, Sankt Hedwigs-Kathedrale (katedra św. Jadwigi), znajduje się w centrum miasta i stanowi część tak zwanego kompleksu katedralnego. Forum Fridericianumplac zaplanowany przez króla pruskiego Fryderyka II (1712-1786) na początku słynnej alei Unter den LindenBudowę zlecono jednemu z najwybitniejszych niemieckich architektów XVIII wieku, Georgowi Wenzeslausowi von Knobelsdorffowi, który zaprojektował również kościół.

Budowa katedry rozpoczęła się w 1747 roku i był to pierwszy kościół katolicki w Berlinie od czasów reformacji. Fryderyk II postanowił poświęcić kościół św. Jadwidze na cześć nowych katolickich mieszkańców Berlina, którzy przybyli po drugiej wojnie śląskiej, która zakończyła się w tym samym roku. 

Król Fryderyk II podarował ziemię i zasugerował okrągły kształt, inspirowany rzymskim Panteonem. Twierdzi się, że początkowo Fryderyk II rozważał poświęcenie budynku "wszystkim bogom" (podobnie jak Panteon), aby mógł być używany przez różne religie, zgodnie z jego zasadą tolerancji. Niezależnie od tego, czy jest to prawda, Knobelsdorff zachował okrągły kształt Panteonu.

Budowę utrudniały trudności finansowe i wojna siedmioletnia, która opóźniła zakończenie prac do listopada 1773 roku. Kopuła i fryz szczytowy zostały ukończone pod koniec XIX wieku, a w latach 1886-1887 Max Hasak ukończył budynek, pokrywając kopułę warstwą miedzi i wieńcząc ją latarnią i krzyżem. Wnętrze zostało urządzone w stylu neobarokowym. W 1927 r. papież Pius XI nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej. 

Wraz z utworzeniem diecezji berlińskiej 13 sierpnia 1930 r. (do tego czasu część diecezji wrocławskiej, obecnie Wrocław w Polsce), kościół św. Jadwigi stał się katedrą nowej diecezji. W latach 1930-1932 wnętrze zostało przebudowane przez austriackiego architekta Clemensa Holzmeistera. 

Bernhard Lichtenberg, dzielny dziekan

W okresie narodowego socjalizmu (1993-1945) dziekan Bernhard Lichtenberg był wybitnym przeciwnikiem reżimu: po pogromie, eufemistycznie nazywanym "nocą tłuczonego szkła", który miał miejsce w nocy z 9 na 10 listopada 1938 r., publicznie modlił się za Żydów. Następnego dnia Lichtenberg został uwięziony przez nazistowski rząd i zmarł w drodze do obozu koncentracyjnego w Dachau. W 1965 roku szczątki Lichtenberga zostały przeniesione do krypty katedry. Podczas prac renowacyjnych w 2018 r. jego relikwie zostały przeniesione do innego berlińskiego kościoła poświęconego męczennikom; po zakończeniu prac powrócą do krypty katedry.

Katedra berlińska w 1945 roku ©Landesdenkmalamt Berlin

Podczas II wojny światowej katedra została poważnie uszkodzona podczas alianckiego nalotu w nocy 2 marca 1943 r., który zniszczył kopułę i pozostawił wnętrze i kryptę całkowicie zwęglone. 

Po podziale Berlina po II wojnie światowej, katedra pozostała w Berlinie Wschodnim. Została odrestaurowana w latach 1952-1963 przez zachodnioniemieckiego architekta Hansa Schwipperta, który zrekonfigurował przestrzeń w nietypowy sposób, tworząc okrągły otwór w kościele prowadzący do krypty, w której zainstalowano osiem kaplic. Wygląd zewnętrzny został zrekonstruowany na wzór historyczny.

Renowacja katedry

Na początku XXI wieku podjęto decyzję o przeprowadzeniu renowacji w celu odnowienia budynku. W konkursie zorganizowanym w 2013 roku projekt studia Sichau & Walter z Fuldy, we współpracy z artystą Leo Zogmayerem, zaproponował zamknięcie otworu do krypty, zlokalizowanie zejścia do krypty w pobliżu wejścia i stworzenie dużej przestrzeni w górnym kościele z ołtarzem w jego centrum.

Projekt ten był kontrowersyjny, zwłaszcza wśród katolików, którzy cierpieli prześladowania w okresie komunizmu i byli silnie przywiązani do katedry przebudowanej przez Hansa Schwipperta. Po latach konsultacji, protestów i badań, arcybiskup Heiner Koch z Berlina i kapituła katedralna zatwierdzili projekt; prace rozpoczęły się w 2018 roku.

Katedra Berlińska dzisiaj ©Probekreuz Erzbistum

Podczas wizyty prasowej na placu budowy we wrześniu 2022 r. dziekan katedry Tobiasz Przytarski podkreślił zasadę stojącą za "nową" katedrą: w krypcie chrzcielnica zajmuje centrum, nad którym - w kościele - znajduje się ołtarz o średnicy dwóch metrów. Bezpośrednio nad ołtarzem, w kopule, znajduje się świetlik pokryty przezroczystym szkłem, które otwiera się na niebo: chrzest i Eucharystia prowadzą - "miejmy nadzieję", powiedział Przytarski z przymrużeniem oka - do nieba. Konfesjonały znajdują się w dolnym kościele.

Na zewnątrz najbardziej znaczącą zmianą jest to, że nowy trzymetrowy złoty krzyż zostanie umieszczony nad tympanonem portyku zamiast kopuły, co uczyni go bardziej widocznym. Ponadto poprzednie ciężkie drzwi z brązu zostaną zastąpione przezroczystymi szklanymi drzwiami, które zapewnią świetlistą przezroczystość i będą symbolizować przejrzystość. Przytarski wspomniał również o osobliwości witraży, które są nieprzezroczyste, ale zawierają pęcherzyki powietrza, które pokażą rozgwieżdżone berlińskie niebo w dniu narodzin Jezusa.

Po ceremonii konsekracji ołtarza katedra została ponownie zamknięta dla zwiedzających i ma zostać ponownie otwarta przed Bożym Narodzeniem 2024 r., kiedy to zostaną również zainstalowane organy, które zostały zdemontowane na początku prac.

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.
Banery reklamowe
Banery reklamowe