Watykan

Jak wyglądają nowe zasady dotyczące pogrzebu papieża?

W grudniu 2024 r. Watykan zaprezentował nowe wydanie "Ordo Exsequiarum Romani Pontificis", księgi liturgicznej regulującej pogrzeb papieża Kościoła katolickiego. Benedykt XVI miał już proste pożegnanie, zgodnie ze swoim życzeniem, a papież Franciszek jeszcze bardziej uprościł rytuał.  

Francisco Otamendi-22 kwiecień 2025-Czas czytania: 5 minuty
Papieskie pogrzeby

Pogrzeb emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem papieża Franciszka, 5 stycznia 2023 r. (CNS Photo/Paul Haring).

Być może dlatego, że 17 grudnia miał skończyć 88 lat, lub dlatego, że nie czuł się dobrze, lub z jakichkolwiek innych powodów, papież Franciszek od pewnego czasu myślał, że chce jeszcze prostszego pogrzebu niż ten dla Benedykta XVI, który ograniczył istniejące zasady, a także dążył do prostszego pogrzebu niż ten, który zorganizował dla Benedykta XVI. proste pożegnanie.

Przypomnijmy, że szczątki emerytowanego papieża Benedykta XVI spoczywały od 31 grudnia do wczesnych godzin porannych 2 stycznia w klasztorze Mater Ecclesiae, a we wtorek o 9 rano jego ciało zostało wystawione na widok wiernych w Bazylice Świętego Piotra. 

Już w 5. czwartek w atrium Bazyliki Świętego Piotra Ojciec Święty Franciszek przewodniczył Mszy Świętej pogrzebowej zmarłego Papieża Emeryta. Był to pierwszy raz w historii, kiedy papież przewodniczył pogrzebowi swojego bezpośredniego poprzednika, za którego był odpowiedzialny. poprosił o modlitwę zanim odszedł.

Pastor, a nie światowa potęga

Papież Franciszek chciał obrzędu, który podkreśliłby, że "pogrzeb papieża rzymskiego jest pogrzebem pasterza i ucznia Chrystusa, a nie potężnej osoby tego świata" - wyjaśnił arcybiskup Diego Ravelli, mistrz celebracji liturgicznych papieży.

Ponadto papież wezwał, jak stwierdził przy kilku okazjach, do "uproszczenie i dostosować niektóre obrzędy, aby obchody pogrzebu Biskupa Rzymu lepiej wyrażały wiarę Kościoła w Chrystusa Zmartwychwstałego" - dodał arcybiskup, według oficjalnej watykańskiej agencji prasowej.

Nowe zasady dotyczące pogrzebów papieża

Pod koniec roku Stolica Apostolska upubliczniła nowe zasady ".Ordo Exsequiarum Romani Pontificis".Księga liturgiczna regulująca obrzędy pogrzebowe pasterza Kościoła katolickiego.

Księga liturgiczna została zaprezentowana jako nowe wydanie poprzedniej, typowej edycji "Ordo Exsequiarum Romani Pontificis" zatwierdzonej w 1998 r. przez św. Jana Pawła II i opublikowanej w 2000 r., która została wykorzystana do pogrzebu tego samego papieża w 2005 r. oraz, z dostosowaniami, do pogrzebu emerytowanego papieża Benedykta XVI w 2023 r. 

Modyfikacje dotyczą tak zwanych "trzech stacji", tj. domu zmarłego papieża, w którym umiera; pogrzebu u św. Piotra; oraz przeniesienia trumny do grobu, czyli pochówku. 

Wśród wprowadzonych nowości, jak donosi Vatican News, znajduje się potwierdzenie zgonu już nie w pokoju zmarłego, ale w kaplicy, natychmiastowe złożenie do trumny, wystawienie ciała papieża w otwartej trumnie do adoracji wiernych oraz wyeliminowanie tradycyjnych trzech trumien wykonanych z cyprysu, ołowiu i dębu. 

Kardynał Camerlengo i trzy klasyczne "stacje".

W Kościele katolickim, poświadczenie śmierci papieża, na podstawie opinii lekarskiej, należy do kardynała kamerlinga, który stoi na czele Kościoła, gdy stolica jest nieobsadzona z powodu śmierci lub rezygnacji. Obecnie funkcję tę pełni kardynał Kevin Farrell.

Jak już wspomnieliśmy, nowe Ordo zachowuje trzy klasyczne "stacje": dom zmarłego, Bazylika Watykańska i miejsce pochówku, choć monsignore Ravelli podkreślił, że "wewnętrzna struktura "stacji" i tekstów została zmieniona w świetle doświadczeń zdobytych podczas obrzędów pogrzebowych św. Jana Pawła II i Benedykta XVI, aktualnej wrażliwości teologicznej i kościelnej oraz niedawno odnowionych ksiąg liturgicznych".

W Santa María la Mayor

W tym miejscu należy wspomnieć o koniecznych wskazówkach "dotyczących ewentualnego pochówku w miejscu innym niż bazylika watykańska": odpowiada to na następujące pytania do oczekiwanego pragnienia Papież Franciszek zostanie pochowany w Bazylice Santa Maria Maggiore w Rzymie.

W bazylice tej znajduje się ikona Matki Bożej "Salus Populi Romani", patronki Rzymu, do której papież zawsze modlił się przed i po swoich podróżach apostolskich. poszedł do modlić się przed wyborem na Stolicę Piotrową.

Uproszczenie tytułów papieskich

Jedną z najważniejszych nowości jest uproszczenie tytułów pontyfikalnych: zachowano terminologię stosowaną w trzecim wydaniu Missale Romanum (2008), tj. apelatywy Pope, Episcopus (Romæ) i Pastor, podczas gdy w ogólnych założeniach i rubrykach wybrano wyrażenie Romanus Pontifex, zgodnie z tytułem księgi liturgicznej, dodała watykańska agencja.

W tłumaczeniu na język włoski przejęto słownictwo używane w drugim wydaniu Obrzędu Eucharystii (2010) opublikowanym przez Konferencję Episkopatu Włoch, na podstawie którego zaktualizowano znaczną część terminologii włoskiej wersji Obrzędu, na przykład preferując termin trumna na oznaczenie ciała już zamkniętego w trumnie.

Kilka szczegółów

W odniesieniu do "stacji" można powtórzyć, że "w domu zmarłego" obejmuje nowości stwierdzenia zgonu w jego prywatnej kaplicy.

Druga stacja została przebudowana: ponieważ złożenie do trumny nastąpiło już po stwierdzeniu zgonu, trumna jest zamykana w przeddzień mszy pogrzebowej i przewiduje się tylko jedno przeniesienie do Bazyliki Świętego Piotra. W Bazylice Watykańskiej ciało zmarłego papieża jest umieszczane bezpośrednio na trumnie, a "nie na wysokim cokole".

Wreszcie, trzecia stacja "w miejscu pochówku" obejmuje przeniesienie trumny do grobu i pochówek, jak opisano powyżej.

"Novendiales": 9-dniowe masy wyborcze

Czwarty i ostatni rozdział księgi liturgicznej poświęcony jest przepisom dotyczącym "novendiales", mszy w intencji zmarłego papieża odprawianych przez dziewięć kolejnych dni po mszy pogrzebowej. 

Do rytuału włączono cztery - a nie trzy - formularze modlitewne, ponieważ modlitwy ofiarowane w Missale Romanum za zmarłego papieża i zmarłego biskupa diecezjalnego zostały włączone. 

Nowe wydanie nie zawiera dodatku z Ordinarium Mszy Świętej, zbiorów psalmów pokutnych i gradualnych oraz śpiewów Ordinarium z notacją gregoriańską. 

"Ordo Exsequiarum Romani Pontificis", wyjaśnił monsignore Ravelli, "nie jest pomyślane jako 'mszał plenarny', ale jako Ordo we właściwym znaczeniu tego terminu, to znaczy zawiera wskazania rytualne, rozwój obrzędów i właściwe teksty, ale odnosi się do wszystkich innych używanych ksiąg liturgicznych, to znaczy mszału, lekcjonarza i graduału.

Pogrzeb papieża Franciszka

21 kwietnia 2025 roku o godzinie ósmej wieczorem Kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego przewodniczył obrzędowi bierzmowania. śmierć papieża Franciszka i złożenie ciała do trumny. Według dyrektora Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, prawdopodobnie od środy 23 kwietnia wierni będą mogli przybyć do Bazyliki Świętego Piotra, aby pożegnać papieża.

Podczas spotkania we wtorek 22 rano kardynałowie zdecydują, jak konkretnie postępować w związku z pogrzebem Ojca Świętego, podczas gdy całe Kolegium Kardynalskie stopniowo przybywa do Rzymu, aby wziąć udział w przyszłym konklawe, które rozpocznie się najpóźniej za 20 dni.

AutorFrancisco Otamendi

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.