Kultura

Nie wszyscy papieże spoczywają w Bazylice Świętego Piotra

Niedawno ogłoszona decyzja papieża Franciszka o chęci posiadania własnego grobowca w Bazylice Santa Maria Maggiore nie jest oryginalna. Jest kilku papieży, których szczątki spoczywają poza bazyliką watykańską.

Antonino Piccione-21 Grudzień 21 Grudzień 2023-Czas czytania: 3 minuty

Zdjęcie: Grobowiec Klemensa VIII w Santa Maria Maggiore. ©Henri Waerenburg / Wikimedia

W niedawnym wywiadzie dla meksykańskiego kanału telewizyjnego N+ Franciszek ogłosił, że przygotowuje swój grób w bazylice Santa Maria Maggiore.

Zaskakujące ogłoszenie, ale nic nadzwyczajnego: od 1914 roku wszyscy papieże byli chowani w grotach watykańskich (choć niektórzy z nich - po kanonizacji - zostali później przeniesieni do Bazyliki Watykańskiej. Ostatni w kolejności: święty Pius X, święty Jan XXIII i święty Jan Paweł II.

Francisco i Santa María la Mayor

Powodu tego wyboru należy szukać w szczególnej więzi Franciszka z bazyliką Santa Maria Maggiore, jeszcze zanim został papieżem.

Ignacy z Loyoli, założyciel jezuitów, zakonu, z którego wywodzi się Bergoglio, odprawił tam swoją pierwszą mszę w Boże Narodzenie 1538 roku.

Franciszek udał się do tego samego kościoła rano po nocy konklawe, 14 marca 2013 r., aby poświęcić swój pontyfikat Maryi. Powraca tam przed i po każdej podróży zagranicznej, aby pomodlić się przed ikoną Matki Bożej "...".Salus populi romanumi", zbawienie ludu rzymskiego, i zwracał się do niej kilka razy, na przykład podczas pandemii. 

8 grudnia 2023 r., jak co roku, papież udał się do bazyliki maryjnej, zanim złożył tradycyjny hołd Niepokalanemu Poczęciu na Schodach Hiszpańskich, kładąc złotą różę przed ikoną Matki Bożej. 

Decyzja papieża Franciszka o pochówku w bazylice Santa Maria Maggiore, choć nietypowa, jest jednak precedensowa.

Trzeba powiedzieć, że Bergoglio jest w rzeczywistości pierwszym papieżem od ponad 120 lat, który zdecydował się na pochówek poza Bazyliką Świętego Piotra. Ostatnim był Leon XIII, pochowany w 1903 roku w katedrze biskupa Rzymu na Lateranie. 

Od kiedy papieże są chowani w Bazylice Świętego Piotra? 

Tradycja grzebania papieży w Bazylice Świętego Piotra sięga IV wieku.

Jednak na przestrzeni wieków niektórzy papieże decydowali się na pochówek w innym miejscu z różnych powodów: osobistych wyborów lub z powodów religijnych, sentymentalnych lub politycznych.

Jednak w niektórych okolicznościach pochówek poza Watykanem został narzucony z powodów historycznych lub politycznych. Na przykład papież Grzegorz XII, który zmarł w 1415 roku, został pochowany w katedrze San Flaviano w Recanati, swoim rodzinnym mieście.

Z kolei papież Pius IX, który zmarł w 1878 roku, został pochowany w bazylice San Lorenzo Outside the Walls w Rzymie, ponieważ był szczególnie przywiązany do tego miejsca. 

Papieże przed Bazyliką św.

Wawrzyńca za Murami), Urban V (1370, opactwo św. Wiktora, Marsylia), Klemens VII (1534, Santa Maria sopra Minerva, Rzym), Damaso II (1048, św. Wawrzyniec za Murami), Ilario (468, św. Wawrzyniec za Murami), Sisto III (440, św. Wawrzyniec za Murami), Zosimo (418, św. Wawrzyniec za Murami). 

W ciągu ostatnich dwóch stuleci tak właśnie wyglądały pochówki, w porządku chronologicznym: świętego Piusa X, świętego Jana XXIII i świętego Jana Pawła II w Bazylice Świętego Piotra. Leon XIII (1878-1903), pochowany w bazylice św. Jana na Lateranie, tej samej, w której spoczywają szczątki 22 papieży.

Poprzednik Leona XIII, błogosławiony Pius IX (1846-1878) jest również pochowany poza Watykanem: jego grób znajduje się w bazylice San Lorenzo poza murami. 

Piotra (wraz z Grotami Watykańskimi) znajdują się groby około dziewięćdziesięciu papieży, podczas gdy w Bazylice św. Pawła za Murami (gdzie w nawie głównej można podziwiać portrety przedstawiające wszystkich papieży, którzy zastąpili św. Piotra) pochowanych jest tylko dwóch papieży: św. Feliks III (483-492), który miał tam grobowiec rodzinny, oraz Jan XIII (965-972), który wyraźnie zażądał tego w swoim testamencie. 

Klemens XIV (1769-1774) został pochowany w Bazylice Świętych XII Apostołów, a Benedykt XIII (1724-1730) w Bazylice Santa Maria sobra Minerva. 

 W bazylice Santa Maria Maggiore papież Franciszek spotka się z pięcioma swoimi poprzednikami: Piusem V (1566-1572), Sisto V (1585-1590), Klemensem XIII (1758-1769), Pawłem V (1605-1621) i Klemensem IX (1667-1669).

AutorAntonino Piccione

Biuletyn informacyjny La Brújula Zostaw nam swój e-mail i otrzymuj co tydzień najnowsze wiadomości z katolickim punktem widzenia.