Będzie to krótka i niezwykła podróż. Papież Franciszek rozpoczyna wrzesień wizytą w Mongolii. Ten ciągnący się kilometrami kraj, gdzie bezkresne stepy spotykają się z pustyniami i pasmami górskimi północy, jest domem dla małej wspólnoty katolickiej, której pasterzem jest najmłodszy obecnie kardynał w Kościele, bp. Giorgio Marengo.
Bogata historia plemion i starożytnego imperium
Złoty wiek historii Mongolii jest nierozerwalnie związany z imieniem Czyngis-chana, którego imperium w XIII wieku zajęło między innymi regiony dzisiejszych Chin, Europy Wschodniej oraz części Indii i Rosji. Populacja ówczesnego wielkiego imperium mongolskiego wzrosła do ponad 100 milionów.
Sto lat później imperium mongolskie rozpoczęło upadek, który został zaakcentowany przez podbój tronu przez Chiny. W XVII wieku Chiny uzyskały pełną kontrolę nad Mongolią. Imperium zostało podzielone, a obecność chińskiej dynastii Qing była stała aż do początku XX wieku.
Upadek dynastii Qing doprowadził do bardzo krótkiego okresu niepodległości centralnej i północnej części Mongolii, ale do 1918 r. obszary te znalazły się z powrotem pod chińską kontrolą.
W 1924 roku, przy wsparciu Związku Radzieckiego, powstała Mongolska Republika Ludowa. To właśnie wtedy miasto Ułan Bator (dosłownie "Czerwony Wojownik" w języku mongolskim) zostało ustanowione stolicą.
W okresie komunizmu Mongolia pozostawała blisko orbity sowieckiej, a nie w chińskim bloku komunistycznym. Rząd radziecki wykorzystał tę sytuację, by użyć Mongolii jako bazy do "kontrolowania" swojego chińskiego odpowiednika.
System komunistyczny w Mongolii przetrwał do 1990 r., kiedy to komuniści zrzekli się kontroli nad rządem. W 1992 r. przyjęto konstytucję, która stworzyła hybrydowe państwo prezydencko-parlamentarne.
Mongolia charakteryzuje się mnogością koczowniczych plemion, które od czasów starożytnych podróżowały i zamieszkiwały jej rozległe krajobrazy. Historia różnorodnych tradycji i współistnienia, naznaczona w ostatnich czasach poszukiwaniem pokoju, według słów Bruni.
Katolicyzm w Mongolii
Katolicyzm stanowi obecnie 0,04% religii mieszkańców Mongolii. Naród zdominowany przez buddyzm tybetański, tradycyjny szamanizm i islam (w mniejszym stopniu). W ostatnich dziesięcioleciach w Mongolii nastąpił rozwój wspólnot chrześcijańskich, katolickich, ewangelickich i innych wyznań protestanckich. Ta wielość wyznań będzie obecna na spotkaniu ekumenicznym i międzyreligijnym.
Historia katolicyzmu w Mongolii jest związana z historią Zgromadzenia Niepokalanego Serca Maryi (lub Misjonarzy Scheuta), założonego przez Belga Theophilusa Verbista. Ta misyjna historia jest jedną z cech charakterystycznych jego katolickiej wspólnoty, co chciał podkreślić w dokumencie briefing dla prasy, dyrektor Sala Stampa, Matteo Bruni.
Werbista był jednym z pierwszych misjonarzy, którzy przybyli do tego azjatyckiego kraju. Ten charyzmat apostolstwa wśród niechrześcijan, charakterystyczny dla Misjonarzy Niepokalanego Serca Maryi, prowadził innych członków zgromadzenia na ziemie mongolskie na przestrzeni wieków. W 1863 roku Kongregacja Propaganda Fide powierzyła temu zgromadzeniu zarządzanie misją w Mongolii.
Theophil Verbist zmarł w Laohoukeou, mieście w Mongolii Wewnętrznej, 23 lutego 1868 roku. Obecność wspólnoty jest niezmienna do dziś, zarówno w jej męskiej, jak i żeńskiej gałęzi.
W czasach sowieckich zakaz praktyk religijnych był szczególnie dotkliwy dla wyznań chrześcijańskich, których obecność, przynajmniej w oficjalnych danych, praktycznie nie istniała.
W 1991 r. Mongolia i Stolica Apostolska nawiązały stosunki dyplomatyczne i przywrócono wspólnotę Misjonarzy Niepokalanego Serca Maryi. Wenceslao Selga Padilla przybył tam i został mianowany przełożonym kościelnym misji sui iuris w Urga (dawna nazwa Ułan Bator).
Ojciec Wacław został mianowany pierwszym prefektem Ułan Bator przez św. Jana Pawła II w 2002 r., kiedy to ustanowiono tę prefekturę. Padilla jest jedną z postaci najbardziej pamiętanych i kochanych przez Mongołów, jego szczególna uwaga i troska o dzieci ulicy, bezdomnych, niepełnosprawnych i osoby starsze była niezmienna aż do jego śmierci w 2018 roku, a bez niego nie można zrozumieć przywrócenia kultu katolickiego w stolicy Mongolii.
Obecnie Papieski Rocznik Watykański wymienia 1394 katolików w całym kraju. Są oni rozmieszczeni w 8 parafiach obsługiwanych przez 25 księży (6 diecezjalnych i 19 zakonnych). Oprócz nich jest 5 męskich zakonników niebędących kapłanami, 33 siostry zakonne, 1 świecki misjonarz i 35 katechistów. Zachęcającym faktem jest to, że Mongolia ma obecnie 6 wyższych seminarzystów.
Mała wspólnota wierna Rzymowi, do której papież skieruje słowa zachęty.
Papieska podróż
Papież rozpoczyna swoją 43. papieską podróż do Mongolii 31 sierpnia. To długa podróż, która w połączeniu z nieco delikatnym stanem zdrowia papieża oznacza, że wydarzenia, z wyjątkiem oficjalnego powitania na lotnisku, rozpoczną się dzień po przybyciu Ojca Świętego do kraju.
Wśród wydarzeń tej podróży, której agenda można zobaczyć na stronie Watykanu, wyróżnia się spotkanie z biskupami, kapłanami, misjonarzami, osobami konsekrowanymi i duszpasterzami w katedrze św. Piotra i Pawła. Świątynia ta, zbudowana w ostatniej dekadzie, przypomina swoją strukturą tradycyjne mongolskie jurty, a jej sylwetka stanowi część oficjalnego logo podróży.
Następnego dnia w Hun Theatre odbędzie się spotkanie ekumeniczne i międzyreligijne, jeden z głównych punktów podróży, w którym wezmą udział przedstawiciele prawie wszystkich religii obecnych w kraju: buddyzmu tybetańskiego, tradycyjnego szamanizmu, a także różnych wyznań protestanckich.
Być może jedną z najbardziej uderzających kwestii tej podróży jest całkowita nieobecność przedstawicieli prawosławia na tym spotkaniu. Społeczność prawosławna ma niewielką obecność w Mongolii, z siedzibą w Ułan Bator, i jest zależna od Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, na czele którego stoi patriarcha Moskwy. W tym sensie Mateo Bruni podkreślił podczas briefingu prasowego, że "drzwi są zawsze otwarte".
W niedzielne popołudnie, 3 września, na Stepowej Arenie zostanie odprawiona Msza Święta. Spodziewani są pielgrzymi nie tylko z Mongolii, ale także z Chin, Rosji, Makau, Korei Południowej, Wietnamu, Kirgistanu i innych krajów.
Wykończenie: dom Misericordia
Niewątpliwie jednym z najbardziej wyczekiwanych punktów tej podróży będzie spotkanie, które zakończy tę wizytę: inauguracja Casa de la Misericordia.
Projekt ten, który rozpoczął się cztery lata temu, będzie przeznaczony w szczególności dla kobiet i nieletnich, którzy są ofiarami przemocy domowej. Znajduje się w nim również miejsce dla osób bezdomnych, a także tymczasowe schronienie dla imigrantów.
Ważnym akcentem końcowym, jak podkreślił Mateo Bruni, było zakończenie tej podróży wezwaniem do "troski o najuboższych".
